شرح قوّه قضایّیّه حکومت فقیهان در ایران از زبان پروین اعتصامی:

این مطلب را با دوستانتان به اشتراک بگذارید :

  برد دزدی را سوی قاضی عسس                    خلق بسیاری روان از پیش و پس

گفت قاضی کاین خطاکاری چه بود؟                  دزد گفت از مردم آزاری چه سود؟

گفت بدکردار را بد کیفر است                         گفت بدکار از منافق بهتر است

گفت هان برگوی شغل خویشتن                       گفت هستم همچو قاضی راهزن

گفت آن زرها که بردستی کجاست                    گفت در همیان تلبیس شماست

گفت آن لعل بدخشانی چه شد؟                          گفت می دانیم و می دانی چه شد

گفت پیش کیست آن روشن نگین؟                     گفت بیرون آر دست از آستین

دزدی پنهان و پیدا کار توست                          مال دزدی جمله در انبار توست

تو قلم بر حکم داور می بری                           من زدیوار و تو از در می بری

حد به گردن داری و حد می زنی                      گر یکی باید زدن سد می زنی

می زنم گر من ره خلق ای رفیق                       در ره شرعی تو قطاع الطریق

می برم من جامه درویش عور                         تو ربا و رشوه می گیری به زور

دست من بستی برای یک گلیم                          خود گرفتی خانه از دست یتیم

من ربودم موزه و طشت و نمد                         تو سیه دل مدرک و حکم و سند

دزد جاهل گر یکی ابریق برد                           دزد عارف دفتر تحقیق برد

دیده های عقل، گر بینا شوند                             خود فروشان زودتر رسوا شوند

دزد زر بستند و دزد دین رهید                          شحنه ما را دید و قاضی را ندید

من به راه خود ندیدم چاه را                              تو بدیدی، کج نکردی راه را

می زنی خود پشت پا برراستی                          راستی از دیگران می خواستی

دیگران گندم نمای جو فروش                            با ردای عجب عیب خود بپوش

چیره دستان می ربایند هرچه هست                    می بُرند آنگه ز دزد کاه، دست

در دل ما حرص آلایش فزود                            نیّت پاکان چرا آلوده بود؟

دزد اگر شب گرم یغما کردن است                     دزدی حکام روز روشن است

حاجت ار ما را ز راه راست برد                       دیو، قاضی را به هرجا خواست برد

                                                ناآزموده

  قاضی بغداد شد بیمار سخت                                          از عدالتخانه بیرون برد رخت

هفته ها در دام تب چون صید بود                                    محضرش خالی ز عمرو و زید بود

مدعی دیگر نیامد بر درش                                            ماند گردآلود، مهر و دفترش

دادخواه و مردم بیدادگر                                              هر دو رو کردند بر جای دگر

آن دکان عُجب شد بی مشتری                                       دیگری برداشت کار داوری

مدتی قاضی زکسب و کار ماند                                     آن متاع زرق، بی بازار ماند

کس نمی آورد دیگر نامه ای                                         بره ای، قندی، خروسی، جامه ای

نیمه شب دیگر کسی بردر نبود                                     صحبتی از بدره های زر نبود

از کسی دیگر نیامد پیشکش                                          از میان برخاست صلح و کشمکش

مانده بود از گردش دوران عقیم                                     حرف قیّم، دعوی طفل یتیم

برنمی آورد بزاز و دغل                                              طاقه ی کشمیری، از زیر بغل

زر دگر ننهاد مرد کم فروش                                         زیر مسند، تا شود قاضی خموش

چون همی نیروش کم شد، ضعف بیش                             عاقبت روزی پسر را خواند پیش

گفت دکان مرا ایام بست                                               دیگرم کاری نمی آید زدست

تو به مسند برنشین جای پدر                                          هرچه من بردم، تو بعد از من ببر

هرچه باشد باز نامش مسند است                                     گر زیانش ده بود، سودش سد است

گر بدانی راه و رسم کار را                                           گرم خواهی کرد این بازار را

سالها اندر دبستان بوده ای                                             بس کتاب و بس قلم فرسوده ای

آگهی از حکم و از فتوای من                                         از سخنها و اشارت های من

کار دیوانخانه می دانی که چیست                                    وانکه می بایست بارش برد کیست

تو بسی در محضر من مانده ای                                      هرچه در دفتر نوشتم خوانده ای

خوش گذشت از صید خلق ایام من                                   ای پسر، دامی بنه چون دام من

حق برآنکس ده که می دانی غنی است!                             گر سراپا حق بود مفلس، دنی است

حرف ظالم هرچه گوید می پذیر                                      هرچه از مظلوم می خواهی بگیر

گاه باید زد به میخ و گه به نعل                                        گر سند خواهند، باید کرد جعل

در رواج کار خود چون من بکوش                                   هرکه را پُر شیرتر بینی بدوش

گفت آری داوری نیکو کنم                                             خدمت هرکس به قدر او کنم

صبگاهان رفت و در محضر نشست                                 شامگه برگشت خون آلوده دست

گفت چون رفتم به محضر صبحگاه                                  روستائی زاده ای آمد ز راه

کرد نفرین بر کسان کدخدای                                          که شبانگاه ریختندم در سرای

خانه ام از جورشان ویرانه شد                                        کودک شش ساله ام دیوانه شد

روغنم بردند و خرمن سوختند                                        بره ام کشتند و بز بفروختند

گرکه این محضر برای داوری است                                دید باید کین چه ظلم و خودسریست

گفتم این فکر محال از سر بنه                                        داوری گر نیک خواهی زر بده

گفت دیناری مرا در کار نیست                                       گفتمش کمتر ز سد دینار نیست

من همی گفتم بده، او گفت نَی                                         او همی رفت و منش رفتم زپَی

چون درشتی کرد با من کشتمش                                      قصه کوته گشت، رو درهم مکش

گر تو می بودی به محضر جای من                               همچو من کوته نمی کردی سخن؟

چونکه زر می خواستی و زر نداشت                              گفته های او اثر دیگر نداشت

خیره سر می خواندی و دیوانه اش                                 می فرستادی به زندان خانه اش

تو به پنبه می بُری سر ای پدر                                      من به تیغ این کار کردم مختصر

آنچنان کردم که تو می خواستی                                     راستی این بود، و گفتم راستی

زرشناسان چون خدا نشناختند                                       سنگشان هرجا که رفت، انداختند

مطالب مرتبط با این موضوع :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

Layer-17-copy

تمامی حقوق این وبسایت در اختیار مجموعه رنگین کمان بوده و استفاده از محتوای آن تنها با درج منبع امکان پذیر می باشد.