بهرام رحمانی
آیت الله خامنه ای در نخستین روز سال نو، به طور غیرمستقیم از یک سو به ریاضت اقتصادی (اقتصاد مقاومتی) و از سوی دیگر، به تشدید سانسور (رخنه فرهنگی)، تاکید ورزیده است. روز جمعه، ١ فروردین، خامنه ای در سخنانی در مشهد، از جمله تاکید کرد که «فرهنگ از اقتصاد هم مهم تر است، فرهنگ به معنای هوایی است که تنفس می کنید اگر این هوا تمیز باشد یک اثر و اگر کثیف باشد اثر دیگری دارد.»
او، افزود: «باید فرهنگ تولید داخلی در ذهن مردم جا بیفتد. فرهنگ یعنی ایمان به باورهای مردم، عادات مردم و چیزهایی که مردم با آن سر و کار دارند.»
به گفته خامنه ای، تمرکز دشمن بر روی فرهنگ بیش از همه جاست. او، گفت: «مسئولان فرهنگی باید مراقب رخنه فرهنگی باشند، رخنه فرهنگی بسیار خطرناک است. همه آسیب های فرهنگی کار بیگانگان نیست خودمان هم مقصریم.»
نهادهای بین المللی و فعالان و سازمان های مدافع حقوق بشر و آزادی بیان و اطلاعات، حکومت اسلامی و در راس همه خامنه ای را یکی از بزرگ ترین دشمنان آزادی، اینترنت و گردش آزاد اطلاعات در شبکه جهانی وب معرفی می کنند.
سپاه پاسداران حکومت اسلامی ایران، یک ارگان مخوف هزار چهره است که از سرکوب اعتراضات مردمی و ترور مخالفین حکومت شان در داخل و در خارج کشور، چنگ انداختن به مهم ترین و اصلی ترین عرصه های فرهنگی، اقتصادی،
هنری و ورزشی گرفته تا سازمان دهی گروه های تروریستی اسلامی در آسیا و آفریقا، حضور فعال در سرکوب مخالفین حکومت آدم کش بشار اسد در سوریه، دخالت در امور داخلی لبنان از طریق حزب الله، قاچاق مواد مخدر، اسلحه و کالاهای دیگر نیز بسیار فعال است و کسب سود می کند. به علاوه سال هاست که بسیاری از فرماندهان سپاه وارد وازتخانه های مهم و کلیدی، دولت، مجلس شده اند و بخش عمده فرماندارها، استاندارها و شهردارها نیز از میان فرماندهان سپاه انتخاب می گردند و…
در ادامه، بحث خود را پیرامون فعالیت های به اصطلاح «فرهنگی» سپاه پاسداران متمرکز می کنم.
گوشه هایی از فعالیت اقتصادی سپاه
کادرهای اصلی حکومت اسلامی از میان اعضای سپاه انتخاب می گردند. برای نمونه، رستم قاسمی، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا، بازوی پیمان کاری سپاه، به عنوان گزینه احمدی نژاد به عنوان وزیر نفت و یا صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، انتخاب شد.
قرارگاه خاتم‌الانبیا، دارای قرارداد‌هایی به ارزش بیش از ۱۵ میلیارد دلار با وزارت نفت و سازمان‌های دولتی است. اکثر قراردادهای جاری پیمان کاری در نفت و گاز خلاف قانون و از راه ترک مناقصه به سپاه پاسداران واگذار شده است.
از مجموع ۱۵ میلیارد دلار حجم پیمان های واگذار شده به سپاه، ۱۰ میلیارد دلار پیمان های در دست اجرا و ۵ میلیارد دلار قراردادهای نهایی شده است.
قرارگاه خاتم‌الانبیا مصون از هر نوع کنترل و حسابرسی مالی، پرداخت مالیات و اعمال نظارت عمومی، با رشد وسیع و دایمی، یکی از پول ساز‌ترین بازوهای اقتصادی سپاه محسوب می شود. امضای قراردادهای فرعی پیمان کاری و مبادرت به واردات مستقیم کالا و خرید خدمات، بدون نظارت گمرکی به بهانه اجرای طرح های امضا شده، از جمله راه های کسب درآمدهای نجومی توسط این پیمان‌کار نظامی است.
سران حکومت اسلامی، حتی مبالغ زیادی از سرمایه های عمومی جامعه را به طور پنهانی و به دور از دید مردم و به شکل یارانه های بی حساب در اختیار شرکت های وابسته به سپاه قرار می دهند. سپاه، بخشی از سودهای به دست آمده را برای راضی نگه داشتن افسران و فرماندهان خود و هم چنین میان انصار حزب الله، بسیج و چماقداران حرفه ای پخش می کند؛ بخشی را نیز به تبلیغات نمایش های انتخاباتی مقامات سیاسی نزدیک به خود، اختصاص می دهد تا آن ها همانند احمدی نژاد، پس از کسب قدرت، منابع مالی بیش تری را در اختیار سپاه و شرکت های وابسته به آن بگذارند. حسن روحانی هم به محض این که به قدرت رسید از سپاه پاسداران دعوت کرد تا هر چه بیش تر در امور اقتصادی کشور دخالت کنند.
به این ترتیب، به جرات می توان گفت که دولت دایمی و اصلی در ایران، سپاه پاسداران است نه دولت هایی که هر چهار سال یک بار با نمایش های انتخاباتی جا به جا می شوند.
فرماندهان و سرداران سپاه و هم فکران آن ها در حاکمیت و آقازاده ها و نورچشمی ها، شرکت ها و موسسات مختلفی را با اسامی مختلف تاسیس کرده اند که جدا از درآمدهای کلان روزانه آن ها در بازارهای داخلی و بین المللی، بودجه های کلانی هم از بودجه سالانه کشور می گیرند.
اسامی برخی از شرکت ها و نهادهای سرمایه گذاری سپاه عبارتند از: موسسه فرهنگی- خدماتی ثامن الائمه؛ شرکت آلاله کبود کویر؛ شرکت بهاران؛ گروه بهاران؛ مهندسی آماده بهینه ساز؛ مواد غذایی خمیر مایه چهار محال و بختیاری؛ شرکت جهاد خانه سازی؛ شرکت مخابرات ایران؛ شرکت ذوب روی اصفهان؛ صنایع پتروشیمی کرمانشاه؛ شرکت کشت و صنعت شاداب خراسان؛ شرکت بازرگانی و صنعتی ایران اطلس کیش؛ شرکت بهارستان کیش؛ موسسه کوثران؛ صنایع غذایی مائده؛ موسسه میثاق بصیرت؛ شرکت مخابراتی موج نصرگستر؛ شرکت نوید بهمن؛ مهندسی افق توسعه صابرین؛ شرکت اندیشه و عمران محیط؛ شرکت خدمات هوایی پارس؛ شرکت مهندسین مشاور سازه های پیش ساخته سبک، موسسه خدمات بازرگانی مشاوره ای رحیم کمیل؛ مجتمع خانه سازی رزمنده؛ شرکت مجتمع خانه سازی سپاهان؛ صنایع معدنی شهاب سنگ؛ شرکت سرمایه گذاری شهریار مهستان؛ شرکت سرمایه گذاری توسعه اعتماد؛ شرکت پشم بافی بهار یزد؛ فولاد زاگرس؛ و…
شرکت های وابسته به بنیاد تعاون بسیج عبارتند از: موسسه تامین مسکن بسیج؛ موسسه قرض الحسنه بسیجیان؛ موسسه تامین اقلام مصرفی بسیجیان؛ موسسه فرهنگی هنری رزمندگان اسلام؛ موسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان؛ و…
شرکت های وابسته به موسسه مالی و اعتباری مهر: شرکت کوثر آذربایجان؛ شرکت کوشا پایدار؛ شرکت خدمات بازرگانی آینده نگر مهر؛ شرکت سرمایه گذاری مسکن و عمران مهر؛ شرکت مهر اقتصاد ایرانیان؛ شرکت تدبیرگران آتیه؛ و…
شرکت هایی که همه یا بخشی از سهام آن ها متعلق به شرکت های سرمایه گذاری مهر اقتصاد ایرانیان است: سرمایه گذاری توسعه آذربایجان؛ شرکت آلمینیوم ایران؛ شرکت صنعتی دریایی ایران؛ شرکت فراوری مواد معدنی ایران؛ توسعه صنعتی ایران؛ تراکتور سازی ایران؛ ریخته گری تراکتور سازی ایران؛ توسعه معدن روی؛ فولاد مبارکه اصفهان؛ داروسازی جابربن حیان؛ تایدواتر خاورمیانه؛ بانک پارسیان؛ شرکت لوله و تجهیزات سدید؛ تراکتورسازی تبریز؛ شرکت مهندسی تکنوتار؛ سرمایه گذاری توس گستر و…
این شرکت ها تا سال ۸۹ اعلام موجودیت کرده بودند قطعا از آن تاریخ تاکنون، هم به اعداد و ارقام این شرکت ها و هم ثروت های آن افزوده شده است.
فعالیت تلویزیونی سپاه پاسداران در ۲۴ استان ایران
سپاه پاسداران حکومت اسلامی ایران، طی سال های گذشته به صورت گسترده وارد فعالیت های رسانه ای شد و در اینترنت حضوری پررنگ دارد. اما به نظر می رسد که اکنون این ارگان تصمیم گرفته که فعالیت های خود را در سطح تلویزیونی گسترش نیز دهد.
مسئول روابط عمومی سپاه پاسداران ایران، روز پنج شنبه ۶/۳/۲۰۱۴، اعلام کرد، این ارگان در ۲۴ استان کشور فعالیت تلویزیونی داشته و برنامه تولید می کند.(۱)
به گزارش فارس، سردار رمضان شریف، بعد از ظهر پنج شنبه در جریان بازدید از مرکز تلویزیونی سپاه خراسان شمالی، گفته است که پیگیری‌های لازم برای راه اندازی مرکز تلویزیونی سپاه پاسداران ایران در سایر استان ها با تعامل صدا و سیمای این کشور در حال انجام است.
تاریخ ورود سپاه پاسداران به فعالیت های رسانه ای به سال های ۱۹۹۰ بر می گردد. ۲ سال پس از پایان جنگ ایران وعراق سپاه پاسداران به سوی مطبوعات و رسانه ها خیز برداشت. در آغاز سپاه با بولتن روزانه ای به نام «اخبار و تحلیل ها» که اداره سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه منتشر می کرد، اعضای خود را در جریان رویدادها و مواضع فرماندهی سپاه قرار می داد. علاوه بر این اخبار رسمی سپاه و بسیج نیز از سوی رسانه های دولتی چون صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و روزنامه ها رسمی منتشر می شد. اما فعالیت های عمده و علنی مطبوعاتی سپاه با انتصاب حسین شریعتمداری عضو ارشد سپاه توسط علی خامنه ای رهبر حکومت اسلامی به عنوان «نماینده ولی فقیه و مدیر روزنامه کیهان» و انتصاب محمدحسین صفارهرندی که سال ها رییس اداره سیاسی سپاه بود به عنوان «سردبیر کیهان» آغاز شد و به این ترتیب یکی از پرسابقه ترین روزنامه های ایران در اختیار سپاه پاسداران قرار گرفت.
پس از انتخابات سال ۱۹۹۷ و انتخاب محمد خاتمی به ریاست جمهوری ایران جریان انتشار روزنامه های نزدیک به اصلاح طلبان در ایران آغاز شد. در همان سال ها سپاه پاسداران با انتشار روزنامه «جوان» تلاش کرد فعالیت مطبوعاتی خود را گسترش دهد. اما روزنامه جوان تا سال ۲۰۰۹ و انتشار نسخه «جوان آنلاین» نتوانست پاسخ گوی اهداف مورد نظر سپاه باشد.
نخستین تجربه اعضای سپاه پاسداران راه اندازی سایت «بازتاب» در سال ۲۰۰۱ بود. مدیریت سایت «بازتاب» را شماری از اعضای پیشین سپاه که از نزدیکان محسن رضایی فرمانده پیشین این ارگان بودند، بر عهده داشتند. عملکرد سایت بازتاب در خصوص مخالفان خارج از کشور و نیز اصلاح طلبان داخل ایران با سیاست های کلی سپاه همسو بود. با آغاز انتخابات سال ۲۰۰۵، مدیران بازتاب از محسن رضایی و محمد باقر قالیباف دو فرمانده ارشد سپاه حمایت نکرد و از محمود احمدی نژاد پشتیبانی نمود. همین امر باعث اختلاف درونی سپاه شد و این سایت ابتدا فیلتر و تعطیل شد، و بعدها در دوره احمدی نژاد جای آن سایت «تابناک» تاسیس شد.
با راه اندازی خبرگزاری فارس در سال ۲۰۰۲، سپاه پاسداران بزرگ ترین و تاثیرگذارترین رسانه خود در عرصه عمومی را راه اندازی کرد. این خبرگزاری زمانی آغاز به کار کرد که خبرگزاری «ایرنا» به عنوان خبرگزاری رسمی حکومت اسلامی در اختیار دولت محمد خاتمی بود و خبرگزاری های ایسنا و ایلنا نیز دو خبرگزاری با گرایش اصلاح طلبانه شناخته می شدند.
خبرگزاری فارس، تا مدت ها وابستگی خود به سپاه پاسداران را پنهان می کرد و این در حالی است که برنامه هفتگی آن را «شورای تعیین خط مشی» که مرکب از شماری از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران می باشد در طی جلسات هفتگی تعیین می شد و می شود. محمدحسین صفار هرندی معاون فعلی فرمانده کل سپاه، وجود چنین شورایی را تایید کرده و گفته است که خودش نیز عضو «شورای هفتگی تعیین خط مشی خبرگزاری فارس بوده است.»
سایت های وابسته به سپاه پاسداران به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند. دسته نخست سایت هایی هستند که به عنوان سایت رسمی بخش های مختلف سپاه و بسیج فعالیت می کنند؛ هم چون سایت «سپاه نیوز» که زیر نظر «مرکز اطلاعات و نشر الکترونیک اداره روابط عمومی و انتشارات سپاه» به فرماندهی «رمضان شریف» از فرماندهان ارشد سپاه فعالیت می کند یا سایت «حماسه» که اخبار روابط عمومی سپاه پاسداران را منتشر می کند.
قریب به اتفاق سپاه های استانی نیز هر یک سایت مشابهی دارند هم چون سایت سپاه استان تهران، سایت سپاه عاشورا وابسته به سپاه آذربایجان شرقی.
فعالیت رسانه ای سپاه پاسداران و بسیج در اینترنت اما اکنون ابعاد دیگری نیز دارد و به شماری از سایت ها و خبرگزاری های مادر، و ده ها سایت اقماری گسترش یافته است. از جمله سایت ها و خبرگزاری های مادر که فعالیت رسانه ای سپاه پاسداران و بسیج در اینترنت را بر عهده دارند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
خبرگزاری فارس، بصیرت، سپاه نیوز، ندای انقلاب، فرهنگ انقلاب اسلامی، فاطرنیوز، مشرق نیوز، بولتن نیوز، دیده بان، جوان آنلاین، عماریون، بسیج پرس، خبر دانشجو و خبرگزاری تسنیم وابسته به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و نزدیک به سپاه قدس-شاخه برون مرزی سپاه پاسداران.
علاوه بر این سایت ها و خبرگزاری ها، سپاه پاسداران هم چنین اقدام به تاسیس مجموعه های رسانه ای کرده است که هر یک چندین سایت و خبرگزاری را اداره می کنند. برای نمونه «مجتمع رسانه ای اطلس» یکی از مجموعه هایی است که خود به تنهایی مجموعه ای از سایت های اقماری شامل برهان، نسیم آنلاین، مجلس نهم، افسران جوان جنگ نرم، اشراق، موج قانون، به دخت، دیدار مدیا، ایران هسته ای، سفیر را نیز راه اندازی کرده است.
ماهی ۱۰۰ میلیارد تومان هزینه فیلتر شکن برای ایرانی ها!
هر چند اینترنت در ایران هنوز همگانی نشده است اما بر اساس آخرین آمار چیزی حدود ۴۵ درصد از مردم ایران از خدمات اینترنت استفاده می کنند که به نوبه خود قابل توجه است.
هم چنین بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده از سوی سامانه مدیریت ضریب نفوذ اینترنت کشور، ۴۰ میلیون و ۷۱۸ هزار و ۷۴۰ کاربر اینترنت در ایران وجود دارند که با توجه به جمعیت ۷۵ میلیون و ۱۴۹ هزار و ۶۶۹ نفری در کشور، ضریب نفوذ اینترنت تا پایان نیمه اول امسال ۱۸/۵۴ درصد برآورد می شود.
در همین حال تعداد مشترکان اینترنت در ایران نیز ۲۶ میلیون و ۶۷۶ هزار و ۹۴۸ مشترک اعلام شده است. با این رقم، می توان گفت که کاربران ایرانی عضو فیس بوک بیش از چهار میلیون نفر هستند.
محدوده فیلترینگ این روزها فراتر از اینترنت رفته و نرم افزارهای موبایل را نیز در بر گرفته است. بعد از فیلتر شدن «وی چت»، این روزها خبرها حکایت از فیلترینگ «واتس‌اَپ» دارد و برخی رسانه ها همانند فراهم آوردن زمینه برای فیلترینگ وی‌چت، در حال آماده کردن اذهان برای فیلترینگ «واتس‌اَپ» هستند.
فیلتر شدن سایت اینترنتی «اپلیکیشن واتس‌اَپ»، احتمال فیلتر شدن این «اپلیکیشن موبایلی» در روزهای آینده را تقویت کرده است. باز هم تجربه فیلتر شدن «وی‌چت» پیش روی ماست.
وزیر ارتباطات بعد از فیلترینگ «وی‌چت»، توپ را به زمین شورای فیلترینگ انداخت و گفت: ما هیچ ارتباطی به فیلتر «وی‌چت» نداریم و فقط یک عضو از اعضای دوازده گانه هستیم.
بنا بر یک گزارش رسمی، ۴۸ ساعت بعد از فیلتر کردن وی‌چت، ۴۱ درصد از چهار و نیم میلیون نفر استفاده کننده از وی‌چت یعنی یک میلیون و ۸۴۵ هزار نفر، روی گوشی موبایل خود فیلترشکن نصب کردند. در حال حاضر میانگین قیمتی فیلترشکن های سرویس موبایل چیزی حدود ۶ هزار تومان است. با این حساب فقط در ۴۸ ساعت اولیه ۱۱ میلیارد و ۷۰ میلیون تومان توسط کاربران اپلیکیشن موبایلی وی‌چت، فیلترشکن خریداری شده است. با از کار افتادن فیلترشکن رایگان سایفون، ایرانیان امروز برای دور زدن فیلترینگ باید یک «وی‌پی‌ان» خریداری کنند.
در حال حاضر اشتراک یک ماهه ارزان ترین «وی‌پی‌ان» چهار هزار تومان است که البته این فیلترشکن ارزان، توانایی گذر از فیلتر فیس بوک و توییتر را ندارد و باید سرویس هایی مانند کریو، تونل پلاس و… را خریداری کرد که به مراتب گران تر هستند.
به این ترتیب، با این فیلترینگ گسترده کنونی که حتی سایت های علمی را نیز در بر گرفته، اگر بگوییم نصف کاربران اینترنت در ایران از فیلترشکن استفاده می کنند، مبلغی که ماهانه نیمی از کاربران ایرانی اینترنت بابت گذر از فیلترینگ می پردازند، چیزی حدود ۱۰۰ میلیارد تومان می شود.
مبلغی به عبارتی می شود سالی ۱۲۰۰ میلیارد تومان، یعنی رقمی که می تواند در وضعیت فعلی اقتصاد کشور بسیار راه گشا باشد و صرف ایجاد کارگاه ها و کارخانه های تولیدی و کمک به صنعت و تولید کشور شود اما به جیب سودجویان فیلتریگ ایران روانه می شود تا اقتصاد کشور را از این مبلغ محروم کند.
در هر حال، از روزی که روحانی رییس دولت یازدهم شد گمانه زنی ها درباره آزادی بیش تر در فضای مجازی شروع شد. رفع فیلتر فیس بوک اولین خواسته ای بود که با تشکیل کمپینی به همین نام در این شبکه اجتماعی مطرح شد و عضویت اعضای دولت در فیس بوک احتمال رفع فیلتر آن را قوت بخشید.
بازداشت ۴ تن به اتهام استفاده از شبکه های اجتماعی اینترنت
بر اساس گزارشات، چهار تن که از شبکه های اجتماعی اینترنت استفاده می کردند، توسط ماموران امنیتی حکومت دستگیر شدند. یکی از دستگیر شدگان مسلم بوشهریان نام دارد که روز ۲ بهمن در فرودگاه بین المللی تهران توسط ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران دستگیر شد. از وضعیت وی اطلاعی در دست نیست. در روز ۵ بهمن نیز در مشهد ۳ تن دیگر به نام های ساسان و سیاوش جنتیان و رضا آل ناصر که در در شبکه های اجتماعی اینترنت فعال بودند، توسط ماموران مسلح حکومت دستگیر شدند. این ۳ تن از دانشجویان دانشگاه آزاد مشهد بودند.
گزارشات حاکی ست که فقط طی بهمن ماه، شماری از کسانی که از شبکه های اجتماعی اینترنتی استفاده می کردند در شهرهای مختلف کشور از جمله تهران، شیراز، اصفهان، کرمان، کرج دستگیر شدند.
«تبلیغات فرنگی و تهاجم فرهنگی»
سایت خبری پارسینه، نزدیک به جناح حاکم اصولگرا، تحت عنوان «بازخوانی مواضع رهبر معظم انقلاب درباره اینترنت»، مجموعه اظهارات علی خامنه ای درباره اینترنت در سال های اخیر را باز نشر کرده است.
نخستین سخنان نقل شده از خامنه ای درباره اینترنت مربوط به بیست و هفتم بهمن ماه سال ۱۳۷۹ است که او در آن، اینترنت را از مصادیق «تبلیغات فرنگی و تهاجم فرهنگی» دانسته و گفته: «در دنیا تهاجم فرهنگى علیه انقلاب، از تهاجم سیاسى و اقتصادى سریع تر و همه گیر‌تر و همه جایى تر بود.»
خامنه ای، در ۲۶ آذر ۱۳۸۱ نیز در سخنانی خطاب به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، اینترنت را به «سگ وحشی» تشبیه کرد.
او، با وجود بیان این که «اینترنت یکی از نعم بزرگ الهی است»، افزود: «اما (اینترنت) در عین حال یک نقمت بزرگ هم هست؛ یعنی یک چاقوی دو دم و خطرناک. اینترنت الان مثل یک جریان افسار گسیخته است. این مثل آن است که کسی یک سگ وحشی را بیاورد، بگویند قلاده اش کو؟ بگویند سفارش کرده‌ایم آهنگر قلاده را بسازد.»
در آخرین نمونه از تلاش حکومت ایران برای محدود کردن بیش از پیش اینترنت، رهبر جمهوری اسلامی در اواسط اسفندماه سال ۹۰ دستور داد تا «شورای عالی فضایی مجازی» تشکیل شود و درباره «مواجهه فعال» با فضای مجازی «از حیث سخت افزاری، نرم افزاری و محتوایی» تصمیم گیری کند. خامنه ای، به این شورا دستور داد با تشکیل یک «مرکز ملی فضای مجازی» نسبت به فضای مجازی در داخل و خارج از ایران «اشراف کامل» داشته باشد. او، گفت که کلیه دستگاه های کشور موظف به همکاری همه جانبه با این مرکز خواهند بود.
خامنه ای، دلیل تشکیل این شورا را «گسترش فزاینده فن آوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی به ویژه شبکه جهانی اینترنت» و آثار آن در زندگی فردی و اجتماعی عنوان کرد و نوشت: «ضرورت برنامه ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب های ناشی از آن اقتضا می کند که نقطه کانونی متمرکزی برای سیاست گذاری، تصمیم گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور به وجود آید.» برپایه این دستور، ریاست این شورا بر عهده رئیس‌جمهور خواهد بود.
خامنه ای اعضای حقوقی این شورا را بدین ترتیب منصوب کرد: رییس جمهور (رییس شورای عالی)، رییس مجلس، رییس قوه قضائیه، رییس سازمان صداوسیما، وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات، وزیر ارشاد، وزیر علوم، وزیر اطلاعات، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران و فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی.
اعضای حقیقی این شورا هم افرادی به نام های حمید شهریاری، جواد مظلومی، مسعود ابوطالبی، کامیار ثقفی، رسول جلیلی، محمد سرافراز و علی‌رضا شاه میرزایی هستند که برای مدت سه سال تعیین شده اند.
رییس سازمان صداوسیما نیز به عنوان دبیر شورای عالی فضای مجازی و رییس مرکز ملی فضای مجازی، فعالیت خواهد کرد.
حامنه ای، در دیدار با تعدادی از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران و در پاسخ به این پرسش که «چرا چین کمونیست، اینترنت را به شدت سانسور مى کند ولى در ایران اسلامى این کار انجام نمى شود؟»، گفته بود: «در همه جاى دنیا – مخصوص چین نیست – وقتى جهاز عظیم و فراگیر اینترنت وارد مى شود، معمولا فیلترهایى هم وجود دارد که هر کشور به فراخور تمایلات و تفکرات و مصالحى که دارد، آن‌ها را کار مى گذارد؛ این یک امر طبیعى است. در این جا هم در آغاز کار مقدارى بى توجهى شد، لیکن بعد اقداماتى کردند و باید بکنند؛ این درست است. البته که باید فیلترهاى مناسب و لازم را بگذارند.»
خامنه ای، در پاسخ به این پرسش که «چرا مغازهها را به خاطر نداشتن جواز پلمب مى کنند، ولى به خاطر فروش و حتى نمایش تصاویر مبتذل جریمه نمى کنند و چرا در نمایشگاه بین المللى شرکت ها حق دارند هر تصویر و یا موسیقى ضد دین را پخش کنند؟»، به ذکر «خدا لعنت شان کند»، بسنده کرد.
او، در سال ۱۳۸۴ نیز با بیان این که «من به منبر خیلی علاقه دارم»، گفته بود که «امروز اینترنت، ماهواره، تلویزیون و ابزارهاى گوناگون ارتباطی فراوان هست، اما هیچکدام از این‌ها منبر نیست.»
هم چنین استفتایی از رهبر حکومت اسلامی وجود دارد که در پاسخ به این پرسش که «آیا کندی اینترنت مصداق غش در معامله است؟»، گفته بود: «اگرچه مصداق غش در معامله نیست اما مشتری اگر مغبون باشد حق دارد قرارداد را فسخ نماید.»
تازه ترین فتوای آیت الله خامنه ای
آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران در فتوایی که در سایت رسمی دفتر وی منتشر شده، چت کردن دختر و پسر نامحرم را جایز ندانسته است.
او، در پاسخ به استفتایی در باره «چت کردن دختر و پسر نامحرم” گفته است: «با توجه به مفاسدى که غالباً بر آن مترتب است، جایز نیست.»
این فتوای خامنه ای، به دنبال آن منتشر می شود که در دو هفته گذشته برخی از نرم افزارهای ویژه چت در تلفن های همراه مانند وی چت در ایران فیلتر شده و مسئولان ایرانی از احتمال فیلتر شدن دیگر نرم افزارهای مخصوص چت خبر داده اند.
دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نیز روز ۲۹ دسامبر ۲۰۱۳، درباره فیلتر شدن سایر نرم افزارهای خارجی شبیه «وی چت» گفت: «فیلتر شدن نرم افزارهای خارجی مشابه وی چت هم در دستور کار کارگروه است.» او، افزود: «فیلتر شدن نرم افزارهای تانگو، وایبر، واتس آپ و کوکو در دستور کارگروه بوده و هنوز هم از دستور خارج نشده اند.»
شش وزیر کابینه روحانی عضو کمیته سانسور
در حالی که شیخ حسن روحانی، در نیویورک مدعی شد همه مردم حتی در روستاها نیز به اینترنت دسترسی آزادانه دارند، مقامات حکومتی در روز ۴ بهمن ۱۳۹۲، اعلام کردند «شبکه های اجتماعی فیس بوک و توییتر را به دلیل مسائل قانونی و با قاطعیت فیلتر کرده ایم.»
عبدالصمد خرم آبادی، دبیر ارگان «کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه» گفت این تصمیم در «کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که ۱۳ عضو دارد» گرفته شده است. او، افزود «شش نفر از آن ها وزیر اطلاعات، ارتباطات، فرهنگ و ارشاد، دادگستری، علوم و آموزش و پرورش هستند. سه عضو هم از تبلیغات اسلامی، صدا و سیما و نیروی انتظامی است، یک نفر هم از شورای عالی انقلاب فرهنگی و دو نفر هم نماینده مجلس.» او که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می کرد برای توجیه این اقدام سرکوبگرانه افزود: «فیس بوک یک سایت آمریکایی است و از سوی یک صهیونیست اداره می شود، بقیه سهامداران آن هم صهیونیست هستند… علاوه بر این ها فیس بوک ابزاری است در اختیار سیا.»
مهدی اخوان، عضو این ارگان، به «شورای عالی فضای مجازی» گفت: مسئول اعمال «فیلترینگ وزارت ارتباطات است. البته مجموعه ای در قوه قضائیه و جاهای دیگر داریم که در این مورد تصمیم گیری می کنند و محتوای سایت ها را مورد بررسی قرار می دهند و محتوای مجرمانه را مشخص می کنند اما مجری فیلترینگ دولت است.» او، افزود «تفاوت نگاه دولت ها زیاد فاحش نبوده چون وزارت ارتباطات کار فیلترینگ را انجام می دهد. الان چند ماه است دولت تغییر کرده اما تفاوت خاصی در این حوزه ها ایجاد نشده است… خیلی جاها دولت به دلیل این که نمی تواند یک محتوای خاص را حذف کند مجبور به حذف کل محتوا و سرویس می شود». او، با تاکید بر ممنوعیت استفاده از فیلترشکن گفت: «اگر فیس بوک قرار است فیلتر شود دیگر کسی نباید به آن دسترسی داشته باشد، ولو با فیلتر شکن! (۲)
شورای عالی مجازی، برای اعمال سرکوب و سانسور در سال ۹۰ به دستور شخص خامنه ای ایجاد شد و بالاترین مقام های حکومت از جمله شیخ روحانی، رییس جمهور و سرلشکر محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران از جمله اعضای آن هستند.
یک سال پیش ارگان جدیدی به نام «قرارگاه جنگ نرم» در ستاد کل نیروهای مسلح حکومت به وجود آمد که دست کم ۲۰ هزار پاسدار در «اجرای فرمان خامنه ای برای مقابله با جنگ نرم» در آن به کار گرفته شده اند. (۳)
هم زمان سپاه پاسداران با راه اندازی شبکه اینترنتی موسوم به «بصیر»، تلاش کرد ارتباط کاربران ایرانی با شبکه جهانی اینترنت را قطع و آن ها را وادار کند از این شبکه که تحت کنترل پاسداران است، استفاده کنند.
به موازات تشدید سانسور و اختناق فزاینده اینترنتی، ارگان های حکومتی با تمام قوا در تلاش برای جلوگیری از دسترسی به ماهواره است. وزیر اطلاعات روحانی در اولین روزهای کارش از مصادره ۱۶ هزار تجهیزات ماهواره و دستگیری ۱۲۵ تن خبر داد. (۴)
فرمانده انتظامی همدان نیز اعلام کرد: تنها در شش ماه اول سال ۹۲، ۳۲ هزار بشقاب ماهواره ای جمع آوری شده است. (۵) هم چنین رسانه های حکومتی در ۲۲ آذر ماه، از ضبط ۵۰۰۰ دریافت کننده ماهواره ای در بندر عباس خبر دادند.
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد روحانی، با اشاره به «تبلیغات منفی دشمنان از طریق ماهواره ها و سایت های مختلف» در این باره گفت: «یکی از منابع اصلی الگوهای ضد حکومت و غلط همین ماهواره ها، سایت ها و شبکه های اجتماعی هستند که با جمع آوری مقطعی در مدت زمان اندکی دوباره شاهد استفاده آن از طریق مردم هستیم.» (۶) او، متعاقبا از روی آوردن ۷۱ درصدی مردم به ماهواره ها ابراز نگرانی کرد. (۷)
سپاه از دید حسن روحانی
به گزارش عصر ایران ، حسن روحانی در بیستمین مجمع سراسری فرماندهان و مسئولان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حاضر شد و به سخنرانی پرداخت.
روحانی، درباره سپاه گفت: «اگر سرمایه معنوی سپاه سایش یابد و قضاوت مردم نسبت به ایثار این بهترین نیروی وفادار انقلاب روزی به تردید بیفتد، که خدا آن روز را نیاورد، سپاه دیگر آن سپاهی نیست که امام (ره) فرمود ای کاش من یک پاسدار بودم… – سپاه شرایط کشور و دولت را به خوبی می داند چون ما کشوری هستیم که ۵/۲ میلیون بشکه نفت می فروختیم و امروز این رقم به کم تر یک میلیون بشکه رسیده است، آن هم در سالی که باید ۵/۷ میلیون تن گندم وارد کنیم. پس سپاه باید آستین را بالا بزند و بخشی از بار دولت را بر دوش بگیرد که البته بار نظام و مردم است و دولت هم خادم مردم است.»
روحانی، در ادامه خطاب به مسئولان سپاه، گفت: «شما افتخار سپاهی و پاسدار بودن را بر دوش دارید و سپاه پاسداران فرزند انقلابی است که فاصله زمانی با پیروزی انقلاب ندارد و از اول ساعات پیروزی انقلاب، پاسداری و ایستادگی و جهاد برای حراست انقلاب اسلامی شکل گرفت و بعدا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نامیده شد.» (۸)
رده بندی جهانی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۱۴
در رده بندی جهانی آزادی رسانه ها در سال ۲۰۱۴ که از سوی گزارشگران بدون مرز منتشر شده، ایران در رده ۱۷۳ تنها به دلیل اضافه شدن یک کشور به رده بندی امسال یک پله بالاتر رفته است، وضعیت آزادی اطلاع رسانی نسبت به سال پیشین در آن تغییر چندانی نکرده است. در میان ۱۸۰ کشور جهان؛ افغانستان در ردیف (۱۲۸) ایران (۱۷۳) و تاجیکستان (۱۱۵) قرار گرفته اند.
رده بندی جهانی آزادی رسانه ها در سال ۲۰۱۴ منتشر شده از سوی گزارشگران بدون مرز منتشر شده، نشا‌نگر تنزلی مهم در وضعیت آزادی اطلاع رسانی در کشورهای متفاوت هم چون آمریکا، جمهوری آفریقای مرکزی و گواتمالا صورت گرفته و بر عکس، بهبودی واضح وضعیت در اکواتور، بلیوی و آفریقای جنوبی پدید آمده است. اگر فنلاند و هلند و نروژ سه گانه نخست جدول رده بندی را تشکیل می دهند، ترکمنستان، کره شمالی و اریتره بدترین نقطه های سیاه اطلاع رسانی در جهان هستند.
شاخص سالانه نقض آزادی مطبوعات در جهان که برای نخستین بار در رده بندی سال ۲۰۱۳ به کار آمد، معیاری مشخص برای سنجش آزادی اطلاع رسانی در باره ١٨٠ کشور جهان در سال گذشته است. این شاخص از ۳۳۹۵ در سال گذشته به ۳۴۵۶ (۶۱+) در سال میلادی ۲۰۱۴ رسیده است. یعنی رشدی ۸/۱ درصدی داشته است که نشان وخامت کلی وضعیت آزادی اطلاع رسانی در فاصله انتشار دو رده بندی است.
ایران در رده ۱۷۳، تنها به دلیل اضافه شدن یک کشور به رده بندی امسال یک پله بالاتر رفته است، وضعیت آزادی اطلاع رسانی نسبت به سال پیشین در آن تغییر چندانی نکرده است.
در جمع بندی می توان تاکید کرد که در سال های اخیر مقام های حکومت اسلامی، بارها از «تهدیدات دشمن» در فضای مجازی و اینترنت سخن گفته اند. رضا تقی پور، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات بهمن ماه گذشته گفته بود: «شبکه اینترنت قابل اطمینان نیست و جهانی بودن آن بدون هیچ حد و مرزی یک سری تهدیدات را به همراه دارد.»
حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات نیز ۲۷ بهمن ماه از گسترش شبکه های اجتماعی در اینترنت به‌عنوان «تهدیدهای جدید» علیه حکومت اسلامی یاد کرد. سردار غلام رضا جلالی، رییس سازمان پدافند غیر‌عامل ایران نیز همان روز یاهو و جی‌میل را ناامن و «ابزار جاسوسی» دانسته بود. او، تاکید کرد: «برای مقابله با این موضوع هر چه سریع تر باید زیرساختی به نام اینترنت ملی در کشور ایجاد شود.»
پیش از این سرتیپ اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی ایران نیز گفته بود: «گوگل موتور جست‌وجو نیست بلکه ابزار جاسوسی است.»
سانسور در ایران، ریشه تاریخی و طولانی است. آغاز سانسور دولتی در ایران، هم زمان است با سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و انتشار اولین روزنامه دولتی ایران به نام روزنامه وقایع اتفاقیه برمی گردد. این روزنامه که به هدف اطلاع رسانی عامه در مورد مسائل داخلی و خارجی تاسیس شده بود از همان ابتدا تبدیل به تریبون رسمی دولت شد و به خصوص مقالات سیاسی ان به جای گزارش دقیق اتفاقات داخلی و خارجی بیش تر به مدیحه سرائی درباریان و شرح غلوآمیز اتفاقات دربار می پرداخت. هم زمان با انتشار این روزنامه، روزنامه های فارسی زبان متعددی در خارج از ایران توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور به چاپ می رسید. از آن میان می توان به روزنامه قانون در لندن، روزنامه حبل المتین در کلکته، روزنامه ثریا در قاهره و روزنامه اختر در استانبول اشاره کرد. از آن جا که این روزنامه ها تحت قیومیت دولت نبودند انتقادات اجتماعی و سیاسی با آزادی بیان بیش تری در آن ها به چاپ می رسید. توزیع گسترده این روزنامه ها در سراسر کشور و محتوای منتقدانه آن ها وزیر انتشارات زمان محمدحسن خان صنیع‌الدوله را که بعد ها به اعتماد السلطنه ملقب شد بر آن داشت که به شاه تاسیس اداره سانسور را پیشنهاد کند. در سال ۱۸۶۳، حدود ۲۸ سال پس ازچاپ اولین روزنامه ایران (کاغذ)، اولین اداره سانسورمطبوعات به دستور ناصرالدین شاه تاسیس شد. ریاست این اداره ابتدا به چارلز برگز و صنیع الملک و بعد ها به خود اعتماد السلطنه واگذار شد. وظیفه این اداره بررسی تمام روزنامه ها و کتاب های داخلی بود. متون بازرسی شده توسط رییس اداره سانسور به نشان «ملاحظه شد» ممهور می شدند.
سانسور در حکومت های پهلوی، به خصوص پس از کودتای ۲۸ مرداد تشدید شد و تا سرنگونی حکومت پهلوی ادامه داشت. حکومت اسلامی هم از همان روزهای نخست به قدرت رسیدنش تیغ سانسور در دست گرفت و هنوز هم این تیغ تیز را زمین نگذاشته و با تمام قدرت آثار نویسندگان و هنرمندان را از دم این تیغ اش می گذراند.
به این ترتیب، سانسور و فیلتر کردن اینترنت در ایران تازگی ندارد و تقریبا از ابتدای گسترش اینترنت در کشور وجود داشته است هرچند که سال به سال با تشکیل مراجع مختلف برای سانسور وضعیت آن بدتر شده است، اما اکنون در حالی که زمزمه های آغاز «اینترنت ملی» به گوش می رسد، بسیاری از کاربران در ایران می گویند که از دسترسی به اینترنت، حتی با فیلترشکن ها و شیوه های مختلف دور زدن سانسور محروم شده اند.
تشدید خفقان و سانسور، یک بار دیگر نشان می دهد تغییر دولت در حکومت اسلامی، به معنی تغییر قوانین ضدانسانی آن نیست. اکنون دولت روحانی، با افزایش اعدام و سرکوب و اختناق و سانسور، سعی دارد تعادل حکومت در حال ضعف را حفظ کنند.
منابع:
۱- خیرگزاری فارس، ۶/۳/۲۰۱۴؛
۲- خبرگزاری فارس، ۴ بهمن ۱۳۹۲؛
۳- روزنامه حکومتی بهار، ۱۳ دی ۱۳۹۱؛
۴- خبرگزاری مهر، ۲۳ مرداد ۱۳۹۲؛
۵- – خبرگزاری مهر، ۱۶ مهر ۱۳۹۲؛
۶- خبرگزاری مهر، ۲۲ شهریور ۱۳۹۲؛
۷- رسانه های حکومتی، ۲۶ آذر ۱۳۹۲؛
۸- عصر ایران، ۲۵ شهرویر ۱۳۹۲.
منبع: دیدگاه سوم
http://www.irancrises.net,http://www.irancrises.info,http://www.didgah.net
