بهرام رحمانی
هم زمان با حضور محمود احمدی نژاد، ریس جمهور حکومت اسلامی و هیئت همراه او در پالایشگاه آبادان، انفجار مهیبی روی داد که در اثر آن، دست کم ۴ کارگر جان باختند و حدود ۳۰ نفر نیز به شدت زخمی شدند. هم چنین بخشی از این پالایشگاه نیز در آتش سوخت.
روز سه شنبه ۳ خرداد ماه هم زمان با سفر احمدی نژاد به آبادان و حضور او در پالایشگاه نفت این شهر، صدها کارگر این پالایشگاه به نشانه اعتراض به وضعیت کاری خود تجمع اعتراضی برپا کردند.
براساس گزارشات، نیروهای سرکوبگر حکومت، با استفاده از باتوم های برقی و شلیک گاز اشک آور، به سوی کارگران معترض یورش بردند و کارگران نیز در برابر تعرض نیروهای سرکوب دست به مقاومت زدند و با سردادن شعارهایی از قبیل «کارگر بیدار است از استثمار بی زار است»، «کارگر کارگر اتحاد اتحاد»، «مرگ بر دیکتاتور» و…، اقدام به پرتاب اشیاء به سوی خودروی حامل احمدی نژاد کردند و با هو کشیدن او را بدرقه نمودند.
روز دوشنبه دوم خرداد ماه نیز برای دومین بار تجمعی اعتراضی با شرکت بیش از ۵۰۰ کارگر شرکت نفت آبادان به منظور کسب حقوق و مطالبات کارگری برگزار گردید که به دلیل حضور افراد بسیجی و حمله نیروهای گارد ویژه به خشونت کشیده شد و عده ای از کارگران مصدوم و عده ای نیز دستگیر شدند.
بنا به گزارش خبرگزاری های ایران، محمود احمدی نژاد، بدون توجه به دلایل و ابعاد انفجار و جان باختن شماری از کارگران و کارمندان این پالایشگاه، مطابق برنامه پیش بینی شده نطق افتتاحیه خود را انجام داده است. بنا به گزارش «تابناک»، انفجار پس از افتتاح رسمی و خروج هیئت دولت از پالایشگاه آبادان رخ داده است.
بنا بر گزارش ها، انفجار پس از انجام مراسم رونمایی از نماد طرح بنزین سازی پالایشگاه آبادان توسط محمود احمدی نژاد رخ داده است. با این حال به نوشته مهر، رییس جمهور و هیئت همراهش دچار هیچ مجروحیتی نشده و پس از این حادثه، مراسم افتتاحیه در مکان دیگری برگزار شده است.
هم چنین به گزارش خبرگزاری دانش جویان ایران، احمدی نژاد بعد از این حادثه در جمع کارکنان پالایشگاه، چون همیشه گذشته ادعا کرد که «ایران آمادگی دارد صنعت تمام کشورهای اسلامی و صنعت نفت کشورهای تولید کننده نفت را نوسازی کند.»
حکومت اسلامی ایران، بعد از گسترش تحریم های بین المللی و احتمال بروز مشکل در واردات بنزین، در سال گذشته برنامه ای را برای تولید بنزین در پتروشیمی ها به اجرا گذاشت و بعد از آن نیز سعی کرد تا طرح توسعه تولید بنزین در پالایشگاه ها را با سرعت بیش تری دنبال کند.
بدین ترتیب، انفجار در پالایشگاه آبادان به هنگام افتتاح فاز سوم آن توسط محمود احمدی نژاد به موضوعی تازه دعوای سیاسی و فنی بدل شده است. در روزهای اخیر، به دلیل بر کناری وزیر نفت و ریاست محمود احمدی نژاد بر این وزارت خانه، به یک کشمکش تازه بین دولت با مجلس و شورای نگهبان تبدیل شده بود.
به گزارش خبرگزاری مهر، انفجار فاز تازه تاسیس پالایشگاه آبادان که روز سه شنبه ٣ خرداد ۱۳۹۰ برابر با بیست و سوم می ۲۰۱۱ به هنگام حضور احمدی نژاد برای افتتاح آن روی داد، تاکنون ۴ کشته بر جای گذاشته و ۲۰ تا ۳۰ نفر را مجروح کرده است.
بنا به گزارش خبرگزاری ها، در ساعات اولیه حادثه در پالایشگاه آبادان یک توده گاز سمی در سطح شهر آبادان پراکنده شد که کم‌کم ناپدید شده است. این حادثه هم چنین سبب شده که تولید در پالایشگاه آبادان ۴۰۰ هزار بشکه کاهش یابد.
اعضای کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، به رسانه ها گفته اند که قبلا در باره افتتاح زودهنگام فاز جدید پالایشگاه آبادان به دولت هشدار داده بودند. عماد حسینی، از اعضای این کمیسیون به سایت خبرآنلاین، گفته است: «خیلی از تست های مهم بر روی تجهیزات این طرح توسعه صورت نگرفته تا هرچه زودتر این پالایشگاه وارد مدار شود.»
حسینی، در پاسخ به این سئوال که افتتاح زودهنگام فاز جدید چه ارتباطی با کمبود بنزین دارد، گفته است: «بالاخره همه ما می دانیم که به افزایش تولید بنزین نیاز داریم اما این دلیلی برای اقدام عجولانه دولت نیست.»
اظهارنظرهای مختلفی درباره با انفجار پالایشگاه آبادان و هم چنین آمارهای متفاوتی درباره تعداد تلفات انفجار در پالایشگاه آبادان منتشر شده است. در این میان، خبرگزاری مهر عصر روز چهارشنبه ۲۴ می ۲۰۱۱، خبر داد که با توجه به «نامشخص بودن دلایل انفجار»، احتمال آتش سوزی و انفجار مجدد در این پالایشگاه قدیمی وجود دارد.
با وجود ابعاد وسیع این انفجار، خبرگزاری دولتی حکومت اسلامی «ایرنا» نیز آتش سوزی رخ داده را «جزئی» عنوان کرده و به نقل از رییس هیات مدیره شرکت پالایش نفت آبادان نوشته که آتش سوزی به سرعت مهار شده است.
ساعاتی پس از انفجار ظاهرا نشت گاز از یکی از واحدهای فرآیندی پالایشگاه آبادان، عامل اصلی انفجار و آتش سوزی در این پالایشگاه نفت اعلام کردند. ضمن آن که انتشار گسترده گازهای سمی منجر به مسمومیت و گازگرفتگی برخی از کارگران شده است.
در این مورد خبرگزاری مهر، گزارش داد که در ساعات اولیه انفجار پالایشگاه آبادان «یک توده گاز سمی» در سطح شهر آبادان پراکنده شده بود که در حال حاضر انتشار این توده گاز به طور کامل متوقف شده و هم اکنون فضای شهر آبادان و خرمشهر کاملا عادی است ضمن آن که با حضور مسئولان دستگاه های مختلف در سطح پالایشگاه نفت دلایل اصلی بروز این حادثه در مرحله کارشناسی و بررسی است.
سایت «فرارو» هم نوشته است که هم زمان با خروج رییس جمهور از پالایشگاه آبادان، «نیروهای امنیتی مدیریت پالایشگاه آبادان را برای بررسی دلایل حادثه» تحت کنترل خود در آورده اند.
در این میان پس از انفجار پالایشگاه آبادان، برخی نمایندگان مجلس و هم چنین برخی از سایت ها و رسانه ها، اصرار احمدی نژاد و مسئولان دولت او برای افتتاح زودهنگام این پروژه به دلیل بعد تبلیغاتی آن را علت اصلی این انفجار عنوان می کنند.
حمیدرضا کاتوزیان رییس کمیسیون انرژی مجلس، به خبرنگاران گفت که «کارشناسان قبلا درباره پالایشگاه آبادان هشدار داده بودند» اما این اتفاق «خرابکاری نبوده است.»
او گفت: «مشکل پالایشگاه آبادان فنی بوده است» و اضافه کرده که «پالایشگاه در شرایطی راه‌اندازی شده بود که پیش بینی می شد با خطراتی همراه باشد.»
تاکید رییس کمیسیون انرژی مجلس، درباره آماده نبودن واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان برای افتتاح در شرایطی است که سایت خبری «آینده» گزارش داده که مهربان، مدیرعامل پالایشگاه نفت آبادان حاضر نشده در مراسم افتتاحیه شرکت کند و با بیان این که «نمی تواند مسئولیت این افتتاح را بر عهده بگیرد» از حضور در مراسم خودداری کرده است.
این سایت افزوده است، به دلیل غیبت مهربان، سخن رانی و توضیح در مورد این پروژه بر عهده رییس هیئت مدیره پالایشگاه بوده است.
سایت آینده، با طرح این پرسش که «آیا دفتر ریاست جمهوری از آماده نبودن پروژه بنزین ساز پالایشگاه آبادان اطلاع داشته؟»، نوشته است: «در این صورت چه اصراری بوده که این افتتاحیه توسط رییس جمهور در روز ۳ خرداد صورت بگیرد.»
«یک منبع آگاه» هم در گفتگو با «آینده» با تایید سخنان حمیدرضا کاتوزیان، رییس کمیسیون انرژی مجلس در خصوص پیش بینی این حادثه، گفته است: «این اتفاق هم از سوی کارشناسان وزارت نفت و هم توسط نمایندگان مجلس پیش بینی شده بود و همان طور که رییس کمیسیون انرژی عنوان کرده، این تذکر به مسئولان داده شد که پالایشگاه آمادگی برای افتتاح ندارد واحتمال رخ دادن یک اتفاق خطرناک وجود دارد.»
او، گفت: «چند روز پیش مسئولان وزارت نفت در مورد آماده نبودن بخش بنزین ساز پالایشگاه آبادان به ریاست جمهوری اطلاع داده بودند اما اصرار مسئولان در تهران سبب شد تا علی رغم اماده نبودن پروژه، مراسم افتتاحیه آغاز شود.»
باین ترتیب، اولین مساله در رابطه با انفجار پالایشگاه آبادان، اشکالات فنی بوده است که قبلا کارشناسان در این مورد به مسئولین و دولت هشدار داده بودند و آن ها توجهی به این هشدارها ندادند.
نخست این که اگر این مساله واقعیت داشته باشد احمدی نژاد، برای پیش برد رقابت هایش آگاهانه دست به اقدامی زده است که در اثر آن، اولا تعدادی انسان جان خود را از دست داده اند و یا به دلیل جراحات عمیق وارده آسیب های جدی و درمان ناپذیری دیده اند؛ دوم این که به این بخش از صنعت مهم کشور ضربه شدیدی وارد کرده است. در هر دو صورت احمدی نژاد در این عرصه نیز هم چون عرصه های دیگر جامعه، آگاهانه دست به جنایت زده است.
اما از سوی دیگر، سایت خبری «رجانیوز» از رسانه های حامی احمدی نژاد، در گزارشی «مدیران نفتی» را مقصر این انفجار معرفی کرده است.
به نوشته این سایت، برنامه افتتاح فاز سوم واحد بنزین سازی پالایشگاه آبادان که در آخرین تست های نهایی خود در پایان هفته گذشته نیز «ناقص بودن و تکمیل نبودن» آن برای برخی از مدیران نفتی محرز شده بود، به واسطه «خودنمایی های تبلیغاتی» این افراد، با کشاندن رییس جمهور به «پای این پروژه نیمه کاره»، به آتش سوزی در پالایشگاه قدیمی آبادان منجر شد.
رجانیوز، افزوده: «مصدومان و کشته شدگان امروز حادثه پالایشگاه آبادان قربانی برخی رقابت های مدیران ارشد نفتی برای یافتن جایگاهی برتر در تحولات آینده صعنت نفت شده و به این منظور با ارائه اطلاعات غلط به رییس جمهور با آبروی وی و دولت نیز بازی می کنند.»
این توضیحات رجانیوز، با واکنش سایت آینده، مواجه شد. این سایت، نوشت: «آیا دفتر ریاست جمهوری از آماده نبودن پروژه پالایشگاه آبادان مطلع نبود؟»، افزوده است: «این انفجار سهوی باشد یا غیرسهوی و علت آن عجله یا بی کفایتی و… هر یک از مدیران که باشد، باید پرسید چه کسی جواب خانواده کشته ها و زخمی ها را خواهد داد؟»
دوم این که خامنه ای و مجلس و به طور کلی منتقدیت دولت، این فرصت را مغتنم شمرده و حملات خود را به احمد نژاد و زرفدارنش گسترش داده اند. مجلس از محمود احمدی نژاد پرسیده است چرا به جای افتتاح پالایشگاه بندرعباس، پالایشگاه آبادان را افتتاح کرد که آمادگی نداشت؟ بی شک در دعوا و کمشکش سیاسی در میان سران حکومت اسلامی و هواداران آن ها بر سر انفجار پالایشگاه آبادان، جان انسان ها و امنیت کاری کارگران و کارمندان آن، کم ترین جایگاه و اهمیتی ندارد.
مساله سوم، فرسودگی دستگاه هاست. در خبرها فرسودگی پتروشیمی خارک نیز در کنار حادثه پالایشگاه آبادان به چشم می خورد. خبرآنلاین از نامه ای خبر داده است که محمدحسین اردشیری، مدیرکل ایمنی، بهداشت و محیط زیست وزارت نفت به شورای عالی امنیت ملی ایران نوشته و در آن به حوادث پتروشیمی فرسوده خارک، چنین اشاره کرده است: «با توجه موارد مربوط به ایمنی نظر ما این است که کلا پتروشیمی خارک جمع آوری شود چرا که در جای حساسی قرار گرفته است. چنان که پایانه اصلی و عمده صادرات نفت کشور در جزیره خارک قرار داد.»
مساله چهارم، در ادامه دعوا و کشمکش درونی جناح حاکم اصول گرایان حمید رسایی، نماینده مجلس و از حامیان محمود احمدی نژاد، اعلام کرده است که قوه قضائیه می بایست با بازداشت اسفندیار رحیم مشایی و برخی افراد حلقه اول «جریان انحرافی» به اتهامات مالی و سیاسی آن ها رسیدگی کند.
او، هم چنین پس از وقوع انفجار در مراسم افتتاح فاز سوم واحد بنزین سازی پالایشگاه آبادان، برخی رسانه ها به گمانه زنی درباره این رویداد پرداخته اند. این رسانه ها معتقدند که پس از هشدار حمید رسایی، نماینده اصو گرای مجلس درباره احتمال تروراحمدی نژاد و با توجه به عدم حضور رییس پالایشگاه در این مراسم، احتمال می رود که برخی قصد ترور احمدی نژاد را داشته باشند.
در این میان، سایت آینده نیوز، روز چهارشنبه ۴ خرداد ماه نوشت: «در حالی که به رغم سالم ماندن محمود احمدی نژاد و هیات همراه وی از انفجار صبح امروز پالایشگاه آبادان، گزارش ها از افزایش کشته های این حادثه تا ۴ نفر حکایت دارد، زمینه های روانی و نیز برخی شواهد بر ابهامات مساله دامن زده و این سئوال به وجود آمده که آیا دفتر ریاست جمهوری از آماده نبودن پروژه پالایشگاه آبادان مطلع نبود؟»
در شرایطی که احمدی نژاد، با وجود مخالفت مجلس و شورای نگهبان با سرپرستی وزارت نفت توسط وی علاوه بر رییس جمهور به عنوان سرپرست وزارت نفت این پروژه را افتتاح کرد.
خبرگزاری های حکومتی، اکنون این پرسش را پیش کشیده اند که آیا دفتر ریاست جمهوری از آماده نبودن پروژه بنزین ساز پالایشگاه آبادان اطلاع داشته؟ و در این صورت چه اصراری بوده که این افتتاحیه توسط رییس جمهور در روز ۳ خرداد صورت بگیرد.
در چنین وضعیتی، عبدالله کعبی، نماینده آبادان در مجلس، سئوال کرده است: «… از طرفی دیگر در آستانه اجلاس اوپک هستیم و هنوز رییس جمهور وزیر نفت را معرفی نکرده است.» او، با تاکید بر این که در آبادان شاهد بودیم برای این که در ۳ خرداد افتتاح داشتیم سرعت قربانی کیفیت شد و سبب کشته شدن هم وطنان مان شد گفت: «الان وزیر نفت نداریم و کمیسیون انرژی نمی داند باید از چه کسی سئوال کند.»
عبدالله کعبی نماینده آبادان در مجلس و نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس، گفته است ابتدا قرار بود فاز سوم پالایشگاه آبادان، ۲۲ بهمن سال گذشته افتتاح شود که به علت آماده نبودن افتتاح نشدن و بعد هم زمزمه هایی برای افتتاح آن در ۱۲ فروردین امسال مطرح شد و باز هم به علت آماده نبودن، افتتاح نشد، اما چیزی که جای سئوال دارد این است که چه لزومی داشت، این واحد پالایشگاه آبادان امروز (سوم خرداد) و با وجود اخطارهای متعدد کارشناسان مبنی بر آماده نبودن آن، افتتاح شود؟
او با اعلام این که سوء تدبیر مدیریتی در وقوع این حادثه نفتی محرز است، یادآور شد: «متاسفانه این سوء‌تدبیر، جشن خودکفایی واردات بنزین را به یک مراسم عزاداری تبدیل کرد.»
علیرضا ضیغمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران پس از وقوع حادثه انفجار و آتش سوزی در پالایشگاه آبادان از بازسازی کامل واحدهای آسیب دیده این پالایشگاه نفت حداکثر در مدت ۱۵ روز خبر داد.
بسیاری از حوادث در صنایع و کارخانه های ایران، در اثر اهمیت دادن به مسائل ایمنی کارگران و دیگر کارکنان روی می دهد و سالانه جان هزاران کارگر را می گیرد. عدم رعایت مسائل ایمنی در پالایشگاه ها از جمله پالایشگاه آبادان، برای صرفه جویی در مخارج و تولید هرچه ارزان تر و ایجاد سود بیش تر برای صاحبان سرمایه و حکومت آن ها، باعث کشته و زخمی شدن تعدادی زیادی از کارگران در سراسر کشور است.
در همین سال های اخیر، حوادث در اثر حوادث ناگوار تعدادی از کارگران صنایع نفت جان خود را از دست داده بودند. حوادث سال های ۸۸ و ۸۹، تقریبا با سانسور و سکوت رسانه های خبری حکومتی مواجه شده بود. اما این بار این واقعه با حضور شخص رییس جمهور حکومت اسلامی و هیئت همراهش در حالی روی می دهد که خود رییس جمهور، سرپرستی وزارت نفت نیز در اختیار گرفته است دیگر کسی نمی تواند این حادثه را تکذیب و یا رسانه هایشان آن سانسور کنند. برخی حوادث سال های گذشته در صنایع نفت و پتروشیمی، از جمله عبارتند از:
– اهمیت دادن به مسائل ایمنی کارگران و دیگر کارکنان؛
– عدم به کارگیری نیروهای متخصص؛
– به کار بردن تجهیزاتی که به لحاظ فنی در سطح بسیار پایینی قرار دارند؛
– عدم تجربه پیمان کاران داخلی در زمینه راه اندازی سایت های تخصصی؛
– رعایت نکردن موارد ایمنی و بها ندادن به قانون HSE در این صنعت بالاخص در میان بخش خصوصی فعال در این صنعت؛
– عدم شناخت و تسلط بخش خصوصی بر مسایل امنیتی و حفاظتی در حوزه نفت و پتروشیمی؛
– عدم ثبات مدیریت در شرکت های زیر مجموعه وزارت نفت و انتصاب مدیران غیرنفتی؛
– نهم فروردین ماه ۸۹ و نشست گاز در تاسیسات نفتی جزیره لاوان که در این حادثه به علت نشت گاز so۲ در واحد آمین کارخانه خشکی لاوان، شرکت نفت فلات قاره دو تن از بهترین کارکنان خود را از دست داد؛
– حدود ساعت شش و سی دقیقه صبح هشتم خرداد ماه ۸۹، چاه شماره ۲۴ نفت شهر به آتش کشیده شد و متاسفانه باز هم این حادثه باعث جان باختن ۴ تن از کارکنان فعال در این منطقه و زخمی شدن ۱۲ تن از این کارکنان شد؛
– ۱۸ شهریور ماه نیز یک جایگاه بنزین در اراک آتش می گیرد که علت آن بی احتیاطی یک راننده اعلام شد. اما با این حال فردی که در تلاش بوده تا آتش را مهار کند زخمی می شود و این حادثه نیز یک مجروح به جای می گذارد؛
– آتش سوزی ناشی از شکستگی خط لوله گاز پالایشگاه شهید هاشمی نژاد اعلام می شود که متاسفانه این حادثه هم به دلیل بی دقتی و رعایت نکردن موارد ایمنی توسط پیمان کار شرکت مهندسی و توسعه گاز اتفاق افتاده و در نهایت باعث جان باختن ۵ نفر از کارکنان این شرکت پیمان کاری و زخمی شدن ۱۶ تن می شود؛
– صبح روز شنبه ۲۰ مهر، واحدهای تقطیر در جو و خلاء و گاز مایع شماره یک پالایشگاه اصفهان، در حین اجرای عملیات تعمیرات اساسی این واحد دچار حریق شد؛
– ۱۲ آبان ماه، یکی از مخازن طرح توسعه پالایشگاه امام خمینی شازند اراک منفجر شد. خسارت این انفجار ۵۰۰ میلیون تومان اعلام شد اما خوشبختانه این حادثه تلفات جانی به همراه نداشت؛
– در ۲۴ دی، پتروشیمی خارک برای دومین بار در سال جاری باز هم حادثه ساز شد. در این حادثه مخزن ۳۰۰ تنی حاوی پروپان در آتش سوخت و یکی از کارکنان این شرکت نیز بر اثر این حادثه دچار سوختگی شد؛
– ۱۵ بهمن ماه یک حادثه در دیگر در پتروشیمی بندر امام به وقوع پیوست که منجر به کشته شدن یکی از کارگران این شرکت و مصدوم شدن ۱۱ تن از آنان شد. این حادثه آتش سوزی در واحدNF ۲ که در حال تعمیرات اساسی بوده رخ داده است؛
– ۱۵ اسفند ماه، کشتی جرثقیل اچ ال ۵۰۰۰ به عنوان بزرگ ترین جرثقیل دریایی صنعت نفت ایران به دلیل شکسته شدن بوم برای مدت طولانی زمین گیر شد؛
– جکت یک هزار و ۹۰۰ تنی میدان مشترک نفتی هنگام به دلیل وجود اشکالاتی در طراحی ساخت این سازه دریایی پس از چند ساعت غوطه ور شدن در آب های خلیج فارس در عمق ۸۰ متری آب دریا غرق شد؛
– وقوع سانحه آتش سوزی در یکی از دکل های فعال در نفت شهر که باعث کشته و مجروح شدن تعدادی از کارکنان فعال صنعت نفت کشور شد؛
– در استمرار حوادث مربوط به ترکیدگی خطوط انتقال فرآورده های نفتی در استان لرستان بار دیگر خط انتقال گازوئیل در منطقه آسار شهرستان پلدختر دچار ترکیدگی و بخشی از اراضی منطقه دچار آلودگی نفتی شد؛
آن چه که در بالا اشاره کردیم تنها نمونه های بسیار کوچکی از فجایع انسانی، در صنعت نفت کشور است که از فیلتر سانسور دولتی گذشته و به نوعی به رسانه ها درز کرده اند.
علاوه بر این ها، فساد اقتصادی گسترده و سوء مدیریت و فشار و استرس فزاینده بر نیروی کار نیز از جمله عوامل این فجایع در صنایع کشور هستند.
از سوی دیگر، با افزایش اعتراضات کارگری، به گزارش مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، فقط ظرف اردیبهشت ماه ۹۰، دوازده هزار و ۲۲۸ مورد نقض حقوق کارگران در ایران صورت گرفته است.
از جمله در یازده اردیبهشت ماه هم زمان با اول ماه می روز جهانی کارگر، شش فعال کارگری از سوی نیروهای امنیتی بازداشت و ۱۱ تن از آنان به دفا‌تر حفاظت اطلاعات احضار شدند. در این ماه حداقل ۶۰۸ کارگر توسط کارفرمایان از کار اخراج شدند. این در حالی است که ده هزار و ۳۰۳ مورد بی کاری نیز به دلایل متعدد منجمله تعطیلی کارخانه ها به طوری که موجب نقض حقوق تعیین شده کارگران در مقاوله نامه های مربوطه شده گزارش گردیده است. هم چنین در این ماه، ۴ اعتصاب کارگری بزرگ نیز برپا شد. علاوه بر این در ماه اردیبهشت به علت نبود ایمنی کافی در محیط کار چندین سانحه روی داد و بر اثر آن دست کم ۱۱ کارگر جان باختند و ۵ تن نیز زخمی شدند. طبق آمار فوق و با مقایسه آن در ماه مشابه سال قبل، نقض حقوق کارگران ۲۳ درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، علاوه بر این در مقایسه با ماه پیش افزایش ۲۶ درصدی را شاهد بوده است.
در حال حاضر به طور متوسط ۵۵ تا ۵۶ میلیون لیتر بنزین در پالایشگاه های مختلف کشور تولید می شود که قرار بود با راه اندازی واحد کت کراکر آبادان، امکان صادرات بیش تر برای بنزین و سایر فرآورده های نفتی کشور فراهم شود.
با اجرا و تکمیل این طرح ظرفیت تولید فرآورده‌های نفتی در قدیمی ترین پالایشگاه نفت خاورمیانه، ۴۵ هزار بشکه به ظرفیت فعلی آن که حدود ۴۳۰ هزار بشکه است، افزوده خواهد شد.
حکومت اسلامی ایران، بعد از گسترش تحریم های بین المللی و احتمال بروز مشکل در واردات بنزین، در سال گذشته برنامه ای برای تولید بنزین در پتروشیمی ها به اجرا گذاشت و بعد از آن نیز سعی کرد طرح توسعه تولید بنزین در پالایشگاه ها را با سرعت بیش تری دنبال کند. در همان زمان یک نماینده مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد که بنزین تولید شده در داخل کشور خطرناک و سرطان زاست.
در هر صورت انفجار پالایشگاه آبادان، دامنه اختلافات بین طرفداران خامنه ای و احمدی نژاد را شدت بخشید و هر چه بیش تر احمدی نژاد را زیر ضرب برد. در واقع افتتاح پالایشگاهی که قرار بود بخشی از «خودکفایی» وعده داده شده بنزین را به ثمر برساند، به حادثه ای دل خراشی تبدیل شد که هنوز آمار دقیق مجروحان و کشته شده هایش هنوز اعلام رسمی نشده است.
ایران، در یکی دو سال اخیر به دلیل تحریم فروش بنزین به این کشور در تامین بنزین مورد نیاز خود در تنگنا بوده است. ظاهراَ نه اختصاص بخشی از ظرفیت پتروشیمی ها به تولید بنزین و نه حذف یارانه های مواد سوختی نتوانسته اند در رفع کمبود بنزین گشایش چندانی ایجاد کنند. حکومت اسلامی، در سال های اخیر پروژه های مختلفی را برای تاسیس پالایشگاه های جدید در دست اقدام داشته که به علت کمبود سرمایه یا ضف فنی و تکنولوژیک ناشی از تحریم های بین الملی هیچ کدام به بهره برداری نرسیده اند.
در هر صورت فاجعه ای که در پالایشگاه آبادان روی داد چه سهوی و چه عمدی روی داده باشد هیچ تغییری در جانی بودن سران و مقامات حکومت اسلامی به وجود نمی آورد. هم اکنون خانواده های جان باخته گان انفجار این پالایشگاه و زخمی شدگان و هم چنین طبقه کارگر ایران و همه نیروهای چپ، سران و مقامات و مسئولین حکومت اسلامی را عالم اصلی این فاجعه می دانند. علاوه بر این، کارشناسان می گویند که بروز انفجار در فاز سوم پالایشگاه آبادان تکمیل و راه اندازی این پروژه را برای ماه ها به عقب انداخته است.
سرانجام، هاشمی رفسنجانی، این سیاست مدار کهنه کار حکومت اسلامی، در تازه ترین سخنان خود، نگرانی اش از آینده حکومت شان چنین به زبان آورده است: «شرایط کنونی دوام نخواهد داشت.» شاید حق با رفسنجانی باشد و آینده این حکومت، در پرده ابهام فرورفته است و کلیت حکومت اسلامی، در سراشیبی سقوط افتاده است.
واقعه دل خراش جان باختن تنی چند از کارگران و مصدوم شدن ده ها کارگر دیگر پالایشگاه آبادان، شعار معروف و ماندگار «کارگر نفت ما، رهبر سرسخت ما»، شعاری که طبقه کارگر ایران در جریان انقلاب ۱۳۵۷ می داد، بار دیگر در خاطره ها زنده شده است. به عبارت دیگر، اکنون با رشد و گسترش تحولات انقلابی در منطقه و ایران، هم چنین بحران سرمایه داری در جهان غرب و اوج گیری اعتصابات و اعتراضات کارگری، بار دیگر انتظار از دخالت کارگران صنایع نفت در همه عرصه های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی با هدف تغییر سرنوشت و موقعیت کنونی طبقه کارگر و دگرگونی در کل جامعه ایران، به شدت بالا رفته است.
bahram.rehmani@gmail.com
چهارشنبه چهارم خرداد ۱۳۹۰ – بیست و پنجم می ۲۰۱۱
* یاداشت روز دیدگاه
