سیمین، در زندگی، جامعه، فرهنگ و ادب، سنت شکنی سنت گذاربود از دودۀ زنانی که در راستای آرمانهای انقلاب مشروطیت، سنتهای سرکوبگر و نابرابری خواه و زن ستیز حاکم و رایج را برنتافتند و منادی برابری شهروندان شدند: دولت آبادیها، سَیّاحها، تربیتها، منوچهریانها؛ و باز هم دیگران و دیگرانی: از پروین تا فرخ رو، از قمر تا فروغ، از “گلنار” تا دلکش و از فخرآفاق تا آن سیمین دیگر!
سیمین سربلندی زن بود. زن ماند و با سرفرازی چنین ماند. سیمین رد و نفی تبعیض جنسیتی بود و بطلان ضعیفه کیشی و قیم کرداری دوران و زمان.
در طول قرنها و قرنها، در گسترۀ ادب پارسی، زنان را نوشتن، سرودن و سرائیدن روا نبود. ورود بیشابیش زنان به عرصۀ هنر و ادب هم یکی از دستاوردهای دیگر جنبش آزادیخواهی و تجددطلبی در ایران سالهای آغازین قرن بیستم است که انحصار مردانه را درهم می شکند و ادب فارسی را با کلام و سخن زنان، جلال و غنای بیشتری می بخشد. سیمین از بزرگان و بزرگترینهای شعر معاصر فارسی بود.
سیمین ساده سخن می گفت و ساده می سرود. شعر او با نوآوری در وزن و آهنگ، سادگی در بیان و کلام همراه بود. آن کس که خود را “چابک غزال غزل” می نامید، شیرزنی بود که به حکومت مطلقۀ تک جنسی بر سرزمین تغزل پایان داد. با غزل او، شعر غنائی رنگی دیگر یافت: سرودی بی پروا و پر شور و شوق در دلدادگی و دلداری. آتشی که زنجیرۀ سنگین سنتها و عادتها را می گسست، بی پرده و به عیان به زبان می آمد و بر دلها و جانها می نشست. و شعر سیمین، در تغزل خلاصه نمی شد که ترانه و ترانه سرایی هم بود و خاصه درین سالیان سخت، ادای شهادت هم بود: سرودن و سرائیدن روزمرّگیها و روزانه های مردمانی گرفتار در چنبره ای از بیدادها و سرکوبها و خودسریها. سرودنی که زمانی نهیب و فریادی می شد و زمانی دیگرزهرخند طنزی و پوزخند اعتراضی. طنز او پوسیده باوریها، زنجیرها و زنگارها و حقارت رسمیتها را نشانه می گرفت. اعتراض او خروشی مستمر بود به خودکامگی، تاریک اندیشی و حکمروائی سیاهیها. سیمین قلمی بود که نمی شکست و زبانی بود که قفل نمیشناخت و کلامی که خاموشی نداشت.
شعر سیمین از عشق به ایران و به مردم و فرهنگ ایران آکنده بود. شاعر غزلها و ترانه ها، در نبرد برای آزادیها و بهروزیها و خروش به خودسریها و بیدادها، پیکارگری پیگیر و سخت کوش بود. سیمین حضور دائم و فعال بود. هیچ بهانه نمی شناخت و هرگز از پا نمی نشست: در برابرعملۀ جور و حصر و تعزیر و قصاص، استوار و یکسره ایستاد که همه قفلها را شکسته می خواست: از قفل اندیشه ها و زبانها تا قفل زنجیرها و زندانها . سیمین استقلال رأی و عمل بود. شهامت بود و مقاومت پایدار.
سیمین نویدآور خوش فردا بود که استوار و مصمم، ندا در می داد که “دوباره می سازمت وطن “. شعر او پیک شاد امید بود .
این چنین بود که ما، خوانندگان بیشمارش، خود را در شعر او می شناختیم که سخن از زبان ما می گفت و کلامش ازین زبان به آن گوش و گوشها می رفت و بر دلها می نشست وحکم و روال مستقر را به لرزه می آورد. و هم این چنین بود که زنگ صدایش در گوشها می ماند. بازهم و بازهم کلامش را زمزمه خواهیم کرد. سیمین همیشه هست: آنچه کرد، آنچه سرود، آنچه نوشت و آنچه گفت همچنان سالها و سالها چون افسانه ها، خوشنوشته ها و سرمشقها، بر زبانها و قلمها جاری خواهد ماند. سالهای سال کلامش را زمزمه خواهیم کرد، که دعوت به جسارت بود و پایداری “… که فردا بهار دیگر آید”، “… که وقت نو برآید…”.
سیمین عضو کانون نویسندگان ایران بود. سوگ سیمین ، نه تنها سوگ نویسندگان ایران که سوگ همۀ زنان و مردان ایران است. سوگ ایران است.
یادش بیدار و پایدار.
نعمت آزرم – داریوش آشوری – ژانت آفاری – گیل آوایی – احمد اشرف – بهمن امینی – کاظم ایزدی – منیره برادران – عباس بهشتی – علی بنوعزیزی – سهراب بهداد – روشنک بیگناه – کوشیار پارسی – شهرنوش پارسی پور – ناصر پاکدامن – آذر پورآذر- امیر پیشداد – حمید جاذب – میهن جزنی – اسد جلالی – ویدا حاجبی – علی اصغر حاج سیدجوادی – سروش حبیبی – فرنگیس حبیبی – علی حجت – تراب حق شناس – نسیم خاکسار – مهدی خانبابا تهرانی – هادی خرسندی – لطفعلی خنجی – فیروزه خواجه نوری – اسماعیل خویی – سبا خویی – زهره خیام – رضا دانشور – مهرداد درویش پور – رضا دقتی – ناصر رحمانی نژاد – محمود رفیع – سعید رهنما – مجید زربخش – ایران زندیه – اکبر سردوزامی – شهلا شفیق – حماد شیبانی – سعید ضرابیان – بتول عزیزپور – رضا علامه زاده – نغمۀ علی نژاد – حسن فرشچی – فرشتۀ قریشی – شهرام قنبری – کیان کاتوزیان – منیره کاظمی – کاظم کردوانی – اسفندیار کریمی – احمد کریمی حکاک – عاطفه گرگین – هدایت متین دفتری – منیژه مرعشی – نادر مزکی – فریدون معزی مقدم – هایده مغیثی – پروانه موسویان – مهدی ناظر – شیدا نبوی – جمیله ندائی – فرهاد نعمانی – مجید نفیسی – شهین نوائی – پرتو نوری علا – بهمن نیرومند – شاداب وجدی – محسن یلفانی – مهدی یوسفی. (28 مرداد 1393-19 تیر 1306)
