بهرام رحمانی
در حالی که در دفاع از کوبانی، اعتصاب غذا، تظاهرات و حرکت های مختلف دیگر از شهرهای ایران تا قلب شهرهای اروپا و آمریکا سازمان دهی برگزار می شود
تظاهرکنندگان در شهرهای مختلف ترکیه، با حملات وحشیانه پلیس و ماموران امنیتی این کشور روبر شده اند به گونه ای که تاکنون ده ها تن جان خود را از دست داده اند و صدها تن نیز زخمی و دستگیر شده اند. بحران تازه ای که سراسر ترکیه را فراگرفته است.
پلیس و مامورین پلیس مخفی ترکیه (میت) با خشونت تمام به تظاهرکنندگان هجوم می برند و مستقیما به روی آن ها تیراندازی می کنند. این خشونت پلیسی، سبب شده است که جوانان نیز به تعرض متقابل بزنند و ساختمان های دولتی را ویران سازند.
جوانان خشمگین به دلیل روابط نهان و آشکار دولت با «خلافت اسلامی» (داعش) و بستن مرزها به روی کم رسانی به مردم کوبانی و پناه جویان به خیابان ها ریخته اند و در مقابل نیروهای سرکوبگر حکومت ترکیه، دست به مبارزه و جنگ و گریز می زنند.
در تظاهرات حمایت از کوبانی که از چهار روز گذشته در بیش از سی استان و ۷۳ شهرستان بزرگ و کوچک ترکیه آغاز شده است و به درگیری خیابانی میان معترضین و نیروهای امنیتی منجر شده، هم چنان ادامه دارد.
به اقرار وزیر کشور ترکیه در درگیری های چهار روز گذشته در ۳۵ شهر این کشور، دست کم ۳۱ نفر کشته و ۳۶۰ تن دیگر زخمی شده اند.اِوکان آلا وزیر کشور ترکیه، که روز جمعه 10 اکتبر 2014، در آنکارا سخن می گفت، ادعا کرده که پنج تن که به گفته او تروریست مسلح بوده اند نیز توسط نیروهای امنیتی آن کشور کشته شده اند. او هم چنین از کشته شدن دو پلیس در این درگیری ها خبر داده است.به گفته وزیر کشور ترکیه، در جریان درگیری های چهار روز گذشته در این کشور، بیش از یک هزار تن هم بازداشت شدهاند.
در حالی که مقررات منع آمد و شد (حکومت نظامی) دولت ترکیه برای کنترل اوضاع در استان های دیاربکر، باتمان، سیعیرت؛ ماردین و وان هم چنان ادامه دارد بنا به گزارشات در برخی از شهرهای یاد شده مردم هم چنان به خیابان ها آمده و علیه دولت شعار می دهند و در مقابل تهاجم پلیس و نیروهای امنیتی مقاومت می کنند.
در درگیری های اخیر بیش از ۳۵۰ مکان اداری، تجاری و دولتی ترکیه، به ویژه دفاتر حزب حاکم را به آتش کشیده شده و معترضین خشمگین در شهرهای دیاربکر، وان و استانبول مجسمه آتاترک بنیان گذار جمهوری ترکیه را نیز به آتش کشیدند .
علاوه بر استان هایی که مقررات منع آمد و شد در آن ها در جریان است فضای دیگر شهرهای ترکیه کاملا امنیتی شده و نیروهای امنیتی برای مقابله و سرکوب معترضین در نقاط مهم شهرها در حالت آماده باش کامل به سر می برند .
در چنین شرایطی دولت ترکیه، به حدی دچار بحران شده است که از نخست وریرش گرفته تا رییس جمهوری اش به هذیان گویی و سرگیجه سیاسی افتاده اند. اعتراضات گسترده تمام شهرهای این کشور، به ویژه شهرهای کردستان را فراگرفته است.
حدود یک هفته است که ارتش ترکیه با توپ و تانک هایشان در مرزهای کردستان سوریه، مستقر شده اند هم چنان نظاره گر حملات داعش با توپ و تانک به شهر کوبانی هستند. این شهر بیش از سه هفته است که در محاصره نیروهای آدم کش داعش قرار دارند و مردم با کمبود موا غذایی و آب و دارو و غیره روبرو هستند. هم اکنون گفته می شود نیروهای داعش وارد برخی نقاط شهر شده اند بنابراین، احتمال قتل عام مردم این شهر توسط جانیان داعشی وجود دارد. اما با این وجود نیروهای مدافع خلق و مردم قهرمان این شهر، با امکانات محدود خود و سلاح های سبک شان در مقابل توپ و تانک داعش ایستاده اند. اما سیاست های به غایت غیرانسانی دولت ترکیه و بستن مرزها به روی آوارگان و یاری رسانان، ترکیه را به یک بحران داخلی شدیدی سوق داده است.
اخیرا طرح مداخله نظامی در خاک سوریه و عراق در پارلمان ترکیه، به تصویب رسید. این طرح که از جانب دولت به پارلمان ارائه شد، به ارتش ترکیه اجازه می دهد که تحت عنوان «دفاع از خود در مقابل حملاتی که از جانب گروه های تروریستی در سوریه و عراق متوجه ترکیه است» اقدام نظامی در سوریه و عراق را انجام بدهد. در واقع موافقت پارلمان ترکیه به دولت اجازه می دهد از این به بعد در هر اقدام نظامی که به نظر دولت ترکیه ضرورت دارد، مشارکت کند.
دولت ترکیه، یک روز به صالح مسلم صالح مسلم رهبر حزب اتحاد دموکراتیک کردستان سوریه، پیغام می فرستد که اگر به جبهه مخالفین حکومت بشار اسد که از سوی آمریکا و ترکیه و عربستان و غیره حمایت می شوند بپیودند به کوبانی کمک خواهند کرد. جواب صالح و مردم آزاده کردستان «نه» بزرگ به این پیغام دولت ترکیه بوده است. آن ها از آغاز بحران و درگیری در سوریه، وارد ائنلاف ها و رقابت های گروه های ارتجاعی اسلامی و آدم کش نشده اند. گروه هایی که توسط دولت ترکیه با حمایت آمریکا و عربستان و غیره مسلح شدند و روانه جنگ داخلی سوریه گردیدند.
روز دیگر رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه، می گوید کوبانی سقوط کرده است. رجب طیب اردوغان، سه شنبه ۷ اکتبر 2014 گفت که شهر عین العرب (کوبانی) سوریه در آستانه سقوط به دست شبه نظامیان گروه دولت اسلامی موسوم به داعش است.
این سخنان در حالی مطرح می شود که خبرها از جنگ و گریز و جنگ تن به تن در بخش هایی از شهر با عقب راندن نیروهای تروریستی داعش از کوبانی حکایت می کند. اما همین ادعای اردوغان نشان دهنده این واقعیت است که دولت ترکیه، به انتظار سقوط کوبانی نشسته است.
اردوغان که در بازدید از یکی از اردوگاه های آوارگان سوری سخن می گفت، افزود: «به غرب هشدار داده بودیم، ما سه چیز می خواستیم، منطقه پرواز ممنوع، به موازات آن منطقه امن و آموزش مخالفان میانه روی حکومت سوریه.»
او تاکید کرد در صورت در معرض تهدید قرار گرفتن سربازان ترکی که از یک جایگاه تاریخی در سوریه محاظت می کنند و آنکارا آن را تابع خود می داند، ترکیه دخالت خواهد کرد. بنابراین، برای دولت ترکیه، قتل عام مردم کردستان سوریه، کم ترین اهمیتی ندارد و تنها خط قرمز آن ها حمله به یک جایگاه تاریخی در خاک سوریه است.
در واکنشی دیگر، رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه، بی شرمانه گفته است که به باور وی تبه کاران داعش و نیروهای حزب کارگران کردستان (PKK) ، تفاوتی با هم ندارند.
از سوی دیگر داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه مدعی است که کشورش هم چنان به صلح با کردها پایبند است. او در این مورد تصریح کرد: «ما روند صلح را قربانی خرابکاری نخواهیم کرد.»
احزاب مخالف دولت در پارلمان ترکیه، همواره سیاست های داخلی و خارجی دولت را مورد نقد قرار می دهند. آن ها بارها از دولت خواسته اند که درباره روابطش با داعش به نمایندگان توضیح دهد اما دولت این خواست نمایندگان را رد کرده است.
کمال قلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خواه خلق به عنوان بزرگ ترین حزب مخالف در مجلس ترکیه با انتقاد از سیاست خارجی و داخلی دولت آنکارا گفت: «این رویکرد اشتباهی است و برخورد خشونت بار، خشونت گرایی را تحریک خواهد کرد.»
او افزود: «یک بار دیگر دولت آنکارا را به رویکرد از سیاست های اشتباه خود در خاورمیانه دعوت می کنیم و هشدار می دهیم که ترکیه را به باتلاق خاورمیانه نکشاند.»
چنگیز چاندار روزنامه نگار ترکیه ای، معتقد است که آنکارا هیچ نیتی برای کمک به کوبانی ندارد و خواستار سقوط این شهر به دست داعش است. او در یکی از مقالات اخیر خود در روزنامه رادیکال، چنین نوشت: «موضع آنکارا در قبال کوبانی به مثال زنی می ماند که چون نیتی برای خمیر درست کردن ندارد، از صبح تا شب آرد الک می کند. آنکارا نیز می گوید که اگر بشار اسد کنار زده شود، در عملیات شرکت می کند.
او با اشاره به اظهارات اخیر احمد داوداوغلو نخست وزیر ترکیه به دنبال دیدار با صلاح الدین دمیرتاش رهبر حزب دمکراتیک خلق ها مبنی بر این که آنکارا مایل نیست کوبانی به دست داعش بیفتد، گفت: «فرآیند مساله نشان می دهد آنکارا هیچ اقدامی برای عملی کردن این نیت خود ندارد.»
به عقیده این روزنامه نگار، در رویکرد حکومتی ترکیه در حزب حاکم نیز تغییری حاصل نشده و این همان سیاست تفرقه انداز و حکومت کن در قبال کردها است.
چاندار نوشت: «ترکیه تنها کشور عضو ناتو است که با سوریه هم مرز است. افتخار می کند که دومین ارتش بزرگ ناتو را دارد و مرز خود با سوریه را تقویت می کند، ولی برای کمک به کوبانی هیچ کاری نکرده و به مردم منطقه که می خواهند برای کمک به اقوام و قوم خویشان و نزدیکان خود کمک رسانی کنند، اجازه نمی دهد.»
وی افزود: «در واقع گفته های رهبران ترکیه نیز موید این است که آنکارا هیچ اقدامی در قبال کوبانی نخواهد کرد. اردوغان رییس جمهوری ترکیه گفته است که برای ترکیه پ.ک.ک و داعش یکی است و هر دو سازمان تروریستی هستند. چنین دیده می شود که آنکارا به بهای به خطر انداختن فرآیند حل مساله کردها، نمی خواهد در قبال کوبانی اقدامی انجام دهد.»
دنیز زیرک روزنامه نگار نشریه حریت نیز به نقل از منابع نزدیک به دولت ترکیه نوشته است: «ترکیه که از مجلس مجوز لازم برای انجام عملیات برون مرزی و پذیرش نیروی خارجی به خاک کشور را گرفته، هم چنان بر این عقیده است که تشکیل منطقه امن در داخل خاک سوریه و ایجاد منطقه پرواز ممنوع مهم ترین عناصر بستر ساز برای دسترسی به راه حل پایدار در مساله سوریه است.»
دولت حزب عدالت و توسعه اسلامی، بیش از سه دوره است که حاکمیت را قبضه کرده است هیچ گاه به اندازه امروز در تحولات و تصمیم گیری ها و تعیین رویکردهای سیاست داخلی و خارجی، با چالشی مواجه نشده است.
«حزب دموکراتیک خلق ها»، که به خصوص در کردستان ترکیه، جایگاه و نقش مهمی دارد، هم زمان با قرار گرفتن شهر کوبانی در آستانه سقوط، برای تحت فشار قرار دادن دولت ترکیه در کمک رسانی به این شهر، خواستار برگزاری تظاهرات گسترده در شهرهای ترکیه شده است.
این حزب 23 نماینده در پارلمان ترکیه دارد و در انتخابات ماه مارس سال جاری شهرداری ها، اعضا و کادرهای این حزب با آرای بالایی وارد شهرداری های شهرهای کردستان شدند.
حزب دموکراتیک خلق ها، که نام آن ترکی ((Halkların Demokratik Partisi یک حزب سیاسی در ترکیه است. این حزب در اساسنامه اش، هدف خود را تاسیس یک دولت دموکراتیک مردمی عنوان کرده که به مردم فرصت زندگی شرافتمندانه، بدون سرکوب، استثمار و تبعیض را بدهد. این حزب مخاطب خود را تمام کسانی عنوان کرده که تحت ستم و استثمار قرار دارند. این حزب در تاریخ 15 اکتبر 2012 از سوی کنگره دمکراتیک خلق ها و نیروهای چپ کردستان شکل گرفت. تعدادی از اعضای برجسته حزب آشتی و دموکراسی در اکتبر 2013 از این حزب استعفا داده و به حزب دموکراتیک خلق ها پیوستند. حزب دموکراتیک خلق ها قرار است در نخستین حضور سیاسی خود در انتخابات محلی ترکیه در مارس 2014 شرکت کرد. این حزب به همراه کنگره دموکراتیک خلق ها در اقدامی مشترک در انتخابات محلی در غرب ترکیه شرکت کرد.
حزب دموکراتیک خلق ها دارای دو رهبر، یک زن و یک مرد است و قصد دارد تا این شکل از ریاست را ترویج کند. در کنفرانسی در تاریخ 27 اکتبر 2013 در آنکارا، ارطغرل کورکجو و صباحت تونجل به طور مشترک به ریاست حزب برگزیده شدند. با این وجود، از آن جا که در قانون احزاب ترکیه، ریاست مشترک به رسمیت شناخته نشده است، تنها نام صباحت تونجل به نام رهبر حزب ثبت شده است. در کمیته رهبری حزب، هم چنین نمایندگانی از جنبش هم جنسگرایان، جنبش گزی پارک، جنبش مردم در زندگی اجتماعی و نیز نمایندگان گروه های مختلف ملی و مذهبی عضویت دارند. حزب دموکراتیک خلق ها هم اکنون به سبب عضویت صباحت تونجل، ارطغرل کورکجو،سری ثریا اوندر و لونت توزل و لونت در پارلمان ترکیه، ششمین حزب مجلس به شمار می آید.
پس از انتخابات ماه مارس سال جاری شهرداری ها، با تغییر نام و راهبرد به حزب دموکراتیک خلق ها تبدیل شد. علاوه بر تغییر رهبری برخی سیاست ها ان که اکنون چهارمین حزب مهم ترکیه محسوب مشود، متحول شد. در این راستا به جای سیاست های قبلی سلح و دموکراسی، گرایشات سوسیالیستی بیش تر و تعامل با جامعه ترک مدنظر حزب جدید است.
مجلس ترکیه دارای 550 نماینده است که حزب «عدالت و توسعه» 326، حزب «جمهوری خواه خلق» 135، حزب «حرکت ملی» 53 و نمایندگان منفرد مورد حمایت حزب صلح و دمکراسی 36 کرسی را به خود اختصاص داده اند. با توجه به این که نمایندگان منفرد از سوی حزب «حرکت صلح و دمکراسی» مورد حمایت قرار داشتند، پس از تشکیل مجلس جدید این نمایندگان نیز به عضویت حزب «حرکت صلح و دمکراسی» درآمدند و یک گروه پارلمانی در مجلس ترکیه تشکیل دادند.
بر اساس آخرین اعلام دادستان کل دیوان عالی کشور در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳، ۷۸ حزب سیاسی در ترکیه به ثبت رسیده است. برای ورود یک حزب به پارلمان باید آن حزب بیش از ۱۰ درصد از کل آرای ماخوذه در سطح کشور را اخذ کرده باشد، به همین دلیل احزاب کوچک و ضعیف نمی توانند حد نصاب لازم را کسب و وارد پارلمان شوند. هم اکنون از میان احزاب موجود فقط چهار حزب در پارلمان حضور دارند. این احزاب عبارتند از حزب عدالت و توسعه، حزب جمهوری خلق، حزب حرکت ملی و حزب صلح و دموکراسی.
مردم کردستان ترکیه و نیروهای چپ ترکیه و حزب دمکراتیک خلق ها خواهان باز شدن راهی از ترکیه به شهر کوبانی هستند تا از این طریق داوطلبان به رزمندگان کوبانی بپوندند و به مردم یاری برسانند. مقامات این حزب، دولت ترکیه را متهم می کنند که عمدا از کمک رسانی به کوبانی خودداری می کند تا این شهر سقوط کند.
پروین بولدان از رهبران حزب دمکراتیک خلق های ترکیه، تهدید کرده که اگر کوبانی سقوط کند، دولت آنکارا باید حل مسالمت آمیز مساله کرد در ترکیه را پایان یافته قلمداد کند. طرحی که حزب عدالت و توسعه آن را بزرگ ترین طرح «آشتی ملی» در تاریخ ترکیه قلمداد کرده و با شروع این طرح از اول سال گذشته تا کنون به درگیری های مسلحانه پ.ک.ک با نیروهای دولتی خاتمه داده شده است.
نماینده استان هاتای در مجلس ترکیه، در شهریور 1393، گفت: ۲۲ هزار تن از افراد گروه داعش در ترکیه آموزش دیده اند. به گزارش پایگاه اینترنتی روزنامه ینی چاغ چاپ ترکیه، علی ادیب اوغلو از نمایندگان حزب جمهوری خواه خلق در مجلس ترکیه با اعلام این موضوع گفت: گروه تروریستی داعش پس از آغاز درگیری های داخلی در کشورهای خاورمیانه از ترکیه مانند یک هتل استفاده کرد. ادیب اوغلو تاکید کرد، آموزش این افراد با اطلاع دولت ترکیه صورت گرفته است و این تروریست ها پس از آموزش برای جنگ به عراق و سوریه اعزام شده اند.
وی گفت: این موضوع اکنون یک موضوع پنهان نیست. داعش از ترکیه به عنوان منبع تامین نیرو و تدارکات استفاده کرده است. افکار عمومی جهان این موضوع را به خوبی می دادند که ترکیه از هیچ حمایتی از داعش فروگذار نکرده است.
نماینده استان هاتای در مجلس ترکیه گفت: به رغم کشتار ترکمن ها توسط عناصر داعش، ارسال سلاح به داعش از ترکیه هم چنان ادامه دارد. وی گفت: قاچاق سلاح از ترکیه هم چنان ادامه دارد و علاوه بر سلاح مهمات نیز از طریق ترکیه به این گروه ارسال می شود.
ادیب اوغلو گفت: شماری از عناصر داعش که در سوریه و عراق در درگیری ها شرکت می کنند، شهروند ترکیه هستند. برخی از عناصر اروپایی داعش نیز ترک تبار هستند. وی گفت: گزارش ها حاکی از آن ست که دست کم صد تن از افرادی که از ترکیه به داعش پیوسته اند در درگیری ها کشته شده اند.
با خیزش و تداوم اعترضات مردمی و در ادامه آن با شکل گیری بحران ژرف در سوریه، ترکیه به مرکز مخالفین حکومت سوریه و رفت آمدهای سران گروه های اسلامی تبدیل شد. دولت ترکیه به حمایت آمریکا، در کنار قطر و عربستان در سازماندهی گروه های تروریستی مانند داعش، جبهه النصره، ارتش آزاد سوریه و غیره قرار گرفت. بخش عمده آموزش و تسلیح و کمک های نظامی و تسلیحاتی مخالفان حکومت سوریه توسط ترکیه و از خاک ترکیه در اختیار آن ها قرار گرفت. این کمک ها یک ارتباط ویژه و ارگانیکی را میان دولت ترکیه و مخالفان دولت سوریه به ویژه داعش به وجود آورد.
اما پس از حمله برق آسای نیروهای داعش به عراق و اشغال مناطق وسیعی از این کشور، داعش «خلافت اسلامی» اعلام کرد. هنگامی که داعش به سوی بعداد در حرکت بود و شهر تکریت در هفتاد کیلومتری بغداد را به تسخیر خود درآوردند آمریکا و متحدانش به درخواست های نروی مالکی نخست وزیر شیعه عراق، جواب ندادند. اما ناگهان نیروهای داعش مسیر خود را به سوی اقلیم کردستان چرخاندند و به سرعت برخی شهرها را در این منطقه به ویژه شهر بزرگ موصل را تسخیر کردند. آمریکا و متحدانش ائتلافی به وجود آوردند و مستشارهای نظامی و امنیتی خود را با سلاح های مدرن وارد کردستان عراق کردند. هواپیماهای جنگی این ائتلاف، بمباران مواضع داعش و در عراق و سوریه را نیز آغاز کردند. اما تاکنون حیرت آور آن است که این بمباران ها نتوانسته مانع پیشروی داعش در سوریه و عراق شود؟!
در این راستا از زمان شکل گیری ائتلاف بر علیه داعش به رهبری آمریکا، ترکیه شرایط ورود به این ائتلاف را با دو پیش شرط، یعنی تعیین منطقه پرواز ممنوع بر فراز یک سوم خاک سوریه و به طور مشخص استان های همجوار با ترکیه و تغییر اهداف و سیاست گذاری های ائتلاف مذکور از مبارزه با داعش به مبارزه تا نابودی حکومت سوریه اعلام نمود.
از سوی دیگر، با حمله داعش به کوبانی و فرار مردم به خصوص از روستاهای این منطقه، دولت ترکیه نخست مرزهایش را به روی پناه جویان بست اما سپس بر اثر فشارهای بخشی از مردم ترکیه و افکار عمومی بین المللی، تنها سه روز مرزها را باز کرد و مجددا ده گذرگاه از 12 گذرگاه مرزی را بست.
مسئولان کردستان سوریه می گویند گروه خلافت اسلامی یا داعش روز جمعه پیشروی های بیش تری داخل شهر کوبانی داشته است .مردم کوبانی به آذوقه و دارو و سلاح و غیره نیاز عاجل دارند.
هم زمان با پیشروی داعش به داخل شهر کوبانی، فرستاده ویژه سازمان ملل از ترکیه خواست تا به داوطلبانی که خواستار کمک به نیروهای کرد هستند، اجازه عبور از مرز بدهد.
استفان دی میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد به سوریه، روز جمعه 10-10-2014 از دولت ترکیه خواست تا به داوطلبان کرد اجازه دهد تا برای دفاع از شهر کوبانی از مرزهای آن کشور عبور کنند.
نماینده ویژه سازمان ملل متحد با ابراز نگرانی شدید از اوضاع کوبانی و احتمال سقوط آن به دست داعش، نسبت به خطر وقوع فاجعه ای انسانی و قتل عام در این شهر هشدار داد.
میستورا، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «ما از مقامات ترکیه می خواهیم، به پناهندگانی که داوطلبانه می خواهند در کنار پیشمرگه ها از شهر کوبانی دفاع کنند اجازه عبور دهد.»
وی با ابراز نگرانی شدید از خطر وقوع قتل عام مردم این شهر به دست داعش، گفت: «آیا فاجعه قتل عام مردم «سربرنیتسا» در یوگسلاوی سابق را به یاد دارید؟»
این در حالی است که سازمان ملل متحد اعلام کرد، طی 24 ساعت گذشته حدود 13 هزار نفر از اهالی کوبانی به مرز ترکیه پناه برده اند. به گفته منابع سازمان ملل، بیش از 700 تن از این پناه جویان از سالمندان هستند که هنور در مرز سوریه – ترکیه گیر کرده اند.
نماینده ویژه سازمان ملل، افزود: «ما با هر آن چه در توان داریم تلاش می کنیم که از سقوط شهر کوبانی جلوگیری کنیم. امیدواریم که شاهد سر بریدن انسان ها در این شهر نباشیم.»
استفان دی میستورا، نسبت به تکرار کشتار سربرنیتسا در بوسنی و هرزگوین در سال ۱۹۹۵ میلادی هشدار داد. در این رویداد، هشت هزار تن توسط شبه نظامیان صرب قتل عام شدند.
گفته می شود نیروهای «خلافت اسلامی» که هفته ها برای تصرف استان انبار عراق می جنگند، تا اشغال آن فاصله زیادی ندارند. جنگ بر سر اشغال استان انبار عراق هفته هاست که ادامه دارد. اما اکنون به نظر می رسد که نیروهای گروه تروریستی داعش در این جنگ دست بالا را به دست آورده اند.
روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» در گزارشی نوشت، منطقه یادشده در عراق در معرض سقوط قرار دارد. سقوط این شهر شکستی سنگین برای ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا محسوب می شود.
تسخیر استان انبار برای خلافت اسلامی، پیروزی استراتژیک مهمی به شمار می رود. آن ها در صورت اشغال انبار کنترل یک سد و چند تاسیسات مهم ارتش عراق را به دست می آورند. به این ترتیب، آن ها می توانند ذخایر اسلحه و مهمات خود را بیش از پیش غنی سازند.
آدم کشان گروه تروریستی داعش با زیر کنترل گرفتن استان انبار، راهی تدارکاتی به وجود خواهند آورد که از سوریه تا نزدیکی بغداد، پایتخت عراق، امتداد خواهد داشت. در صورتی که چنین راهی به وجود آید، این گروه تروریستی موقعیتی قوی برای حملات خود علیه بغداد خواهد یافت.
پیشروی تبه کاران داعش در استان انبار عراق، تحتالشعاع وقایع شهر کوبانی کردستان سوریه قرار گرفته است. نیروهای این گروه چندین هفته است که با حملات پی در پی خود درصدد هستند که این شهر کردنشین هم مرز با ترکیه را به تصرف خود در بیاورند.
جنگ طلبان این گروه بی رحم، به طور مکرر و سازمان یافته در استان انبار داشته اند به طوری که افراد این گروه شهرها، روستاها و قرارگاه های پلیس را به مرور تسخیر کردند. پیشروی آنان در عراق در ماه ژانویه 2014 با فتح شهر فلوجه آغاز شد. در ماه ژوئن نیروهای داعش مناطق گسترده ای از این منطقه را تحت کنترل خود در آوردند.
واشنگتن پست، می نویسد ارتش عراق تن به شکست های زیادی داده است. حملات هوایی نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا نیز نتوانست جلوی پیشروی داعش را بگیرد.
به گفته سازمان نظارت بر حقوق بشر سوریه، از نیمه سپتامبر حدود ۵۰۰ نفر در درگیری ها میان نیروهای کرد و افراد مسلح داعش که قصد اشغال شهر را دارند، کشته شده اند. نیروهای خلافت اسلامی بیش از ۷۰ روستا را تصرف کرده اند. حدود ۳۰۰ هزار نفر از مردم این منطقه را آواره کرده اند. نزدیک به ۲۰۰ هزار تن از آن ها به ترکیه گریخته اند.
کوبانی از جمله شهرهای کردنشین سوریه در مرز با ترکیه قرار دارند که مورد تهاجم نیروهای تروریستی و تبه کار داعش قرار گرفته که با مقاومت مدافعان مسلح خلق و اهالی کوبانی و اعضای حزب YPG مواجه شده است اما نیروهای داعش وارد برخی از نقاط این شهر شده اند و جنگ شدیدی بین این آدم کشان متجاوز و نیروهای مدافع خلق در جریان است. سران و مقامات ترکیه درصدد هستند که با توجه به حضور نظامی خود در مناطق کردنشین در خاک سوریه، علاوه بر محدود نمودن دایره نفوذ و گستره فعالیت PKK، از شرایط پیش آمده در این مناطق بهره برداری سیاسی و نظامی نموده و هژمونی خود را در آن جا اعمال نماید. از سوی دیگر، هم چنین تضعیف و سرکوب حزب کارگران کردستان(PKK) را فراهم نماید.
طرح تعیین منطقه پرواز ممنوع در خاک سوریه نیز مستلزم رعایت قوانین حقوقی بین المللی است. چرا که مطابق قوانین بین المللی ایجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوریه در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارد. اما ترکیه بر اجرای این طرح بدون مصوبه شورای سازمان ملل پافشاری می کند. دلیل اش هم این است که اگر این طرح در سازمان ملل مطرح گردد به احتمال قوی از سوی چین و روسیه که از حکومت سوریه دفاع می کنند وتو خواهد شد.
یک دلیل اصلی دیگر این مسئله، ریشه در روابطه خصمانه و تاریخی دو حکومت سوریه و ترکیه دارد. آن ها، در مرزها اختلاف دارند. سران دولت ترکیه، بر این تصور هستند که حضور فعال ترکیه در بحران سوریه و تقویت مخالفین آن، به نفع ترکیه بوده و سرانجام جداسازی منطقه مورد مناقشه مرزی مد نظر حاکمیت ترکیه، منجر خواهد شد.
اما در حال حاضر دولت ترکیه بار دیگر، دچار بحران داخلی و اعتراضات وسیع مردمی شده است. در حالی که اعتراضات مردمی در ترکیه، به خاطر مسدود مناطق مرزی خود با سوریه و جلوگیری از کمک رسانی به مقاومت کنندگان کوبانی بروز کرده است اما با این حال، دولت ترکیه خواهان نقش و سهم بیش تری در بازی های سیاسی و نظامی در منطقه بوده و می خواهد بر تاثیرگذار بودن خود در معادلات منطقه ای تداوم بخشد.
وزیر خارجه ترکیه می گوید که این کشور قصد ندارد به تنهایی نیروی نظامی زمینی به شهر کوبانی بفرستد. مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه پنج شنبه نهم اکتبر 2014 – ۱۷ مهر 1393، در دیدار با ینش اشتولتبرگ فرمانده جدید ناتو خواهان ایجاد منطقه پرواز ممنوع در شمال سوریه شد.
در خواستی که به نظر می رسد مورد موافقت قرار نگرفته است. به گزارش خبرگزاری آلمان، او پس از این دیدار در جمع خبرنگاران گفت که این کشور حاضر به فرستادن نیروی نظامی به کوبانی نیست.
حال این پرسش جدی تر از گذشته مطرح است که چرا دولت ترکیه در تقابل با «خلافت اسلامی» جدی نیست. روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی می نویسد که حکومت ترکیه در پی آن است که مبارزه با «دولت اسلامی» را به مساله سرنگونی دولت بشار اسد و عدم خودمختاری کردهای سوریه گره بزند.
به باور گزارش نویس نیویورک تایمز، این سیاست می تواند نه تنها هیچ یک از اهداف مورد نظر ترکیه را برآورده نکند که حتی فرصت بازگرداندن ثبات این منطقه آشوب زده را هدر بدهد.
به نظر می رسد سقوط کوبانی برای حکومت ترکیه فرصتی را فراهم کند تا موقعیت اپوزیسیون کرد مسلح این کشور، حزب کارگران کردستان (PKK) را بیش از پیش تضعیف کند.
تشکیل منطقه خودمختاری کردی در شمال سوریه، هم چنین یک خطر جدی امنیتی برای ترکیه می داند. در عین حال این سئوال نیز مطرح است که با در پیش گرفتن این سیاست، چگونه ممکن است که روند صلح با کردها در درون ترکیه دنبال شود.
آخرین خبرها حاکی ست که جنگ در داخل شهر کوبانی شده یافته است. بنا به گزارش خبرگزاری هاوار، در شرق و جنوب کانتون کوبانی جنگ و درگیری ها میان نیروهای «ی.پ.گ» و مهاجمان آدم کش داعش به شدت افزایش یافته است. گفته شده که تبه کاران داعش به منظور اشغال کامل شهر کوبانی و قتل عام شهروندان غیرنظامی، با استفاده از سلاح های سنگین به آن ها حمله می کنند.
حکومت کانتون کوبانی هم به خاطر روبرو شدن غیرنظامیان با خطر وحشی گری های داعش، از سازمان ملل خواست که گذرگاهی انسانی برای دفاع از شهروندان غیرنظامی ایجاد کند. گروه تروریستی داعش، به مدت 26 روز است تلاش می کنند شهر کوبانی را اشغال کنند، اما با پاسخ کوبنده مبارزان ی.پ.گ روبرو شدند.
در واقع ناسیونال اسلامیست های ترکیه، همواره در رویای رسیدن به قدرتی و جایگاهی هستند که قبل از جهانی اول، امپراتوری عثمانی از آن برخوردار بود. رویایی که هرگز تحقق یافتنی نیست اما می تواند جامعه ترکیه را دچار بحران های شدیدتری نماید. از سوی دیگر، دولت و ارتش و پلیس مخفی ترکیه، شدیدا مخالف تداوم یک حکومت خودگران و شورایی و سکولار کردی در مرزهای خود، یعنی کردستان سوریه هستند. چرا که چنین حکومتی می تواند الگویی برای کردهای ترکیه هم باشد! به همین دلیل، آن ها منتظرند تا کوبانی به دست داعش بیافتد و نیروهای مدافع خلق و فعالین سیاسی کرد این شهر نیز قتل عام گردند! از این رو، به صراحت می توان گفت که حاکمیت ترکیه و متحدانش بین المللی و منطقه اش، مسئول جنایات بی شمار نیروهای خلافت اسلامی در سوریه و عراق است!
در چنین شرایطی، هم باید بر علیه همه حکومت هایی موضع گرفت که داعش و دیگر گروه های ناسیونالیستی، فاشیستی و مذهبی را آموزش داده و مسلح کرده و به جان مردم انداخته اند و یا از حکومت هایی مانند حکومت سوریه و عراق و لیبی دفاع می کنند؛ هم باید از هر طریق ممکن به حمایت همه جانبه مادی و معنوی از زنان و مردان قهرمان کوبانی برخاست که با وجود همه خطرات، شهرشان را رها نکرده اند و هم چنان بر علیه نیروهای تبه کار و آدم کش خلافت اسلامی می جنگند.