بهرام رحمانی
در پی انفجار هولناک یک خودرو بمبگذاری شده که روز دوشنبه 29 تیر 1394 برابر با 20 ژوئیه 2015، در برابر مرکز فرهنگی شهر پرسوس یا سوروچ، در جنوب شرق ترکیه رخ داد، دستکم 50 کشته و صد نفر زخمی برجای گذاشت.
این حمله انتحاری که به گروه داعش نسبت داده شده است، خونبارترین حمله تروریستی در دو سال گذشته در ترکیه به شمار میرود. در سال 2013 بمبی که در داخل خودرویی در شهر ریحانلی ترکیه کار گذاشته شده بود، موجب کشته شدن 43 نفر شد.
این اقدام تروریستی، زمانی رخ داد که در مرکز فرهنگی آمارا، 300 جوان عضو «فدراسیون جمعیتهای جوانان سوسیالیست» به منظور پیوستن به فعالیتهای بازسازی کوبانی در آن جمع شده بودند. بیشتر این جوانان، از استانبول به شهرستان پرسوس اورفا آمده بودند.
ویدئویی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده لحظه انفجار در یک کنفرانس خبری در باغ این مرکز را نشان میدهد.
شهر پرسوس، فاصله بسیار اندکی با کوبانی دارد و شمار زیادی از ساکنان کوبانی در ماههای اخیر با شدت گرفتن حملات گروه تروریستی «دولت اسلامی»(داعش)، به این شهر پناه شدهاند.
گفته میشود که حدود 35 هزار آواره سوری در این شهر اقامت دارند. به گفته ژیار گل تحلیلگر بیبیسی در امور منطقه، فعالان کرد پرسوس با ارسال آذوقه و مواد دارویی برای یگانهای مدافع خلق، نقشی حیاتی در جریان محاصره کوبانی علیه داعش بازی کردند.
تقریبا همزمان با وقوع حمله در این شهر کردنشین، انفجار تروریستی دیگری نیز در کوبانی رخ داد. شهر کردنشین کوبانی در ده کیلومتری سوروچ و در خاک سوریه قرار دارد.
شهر کوبانی در شمال سوریه از ماه سپتامبر سال گذشته میلادی، با یورش اعضای گروه ترویستی اسلامی «داعش» مواجه بوده است. سرانجام داعش در حمله به کوبانی در مقابل رزمندگان زن و مرد قهرمان مدافع خلق کوبانی شکست خوردند و مجبور به عقبنشینی شدند. در واقع داعش اولین شکست سخت خود را در کوبانی تجربه کرد.
آخرین عکس از مرکز فرهنگی «امارا» لحظاتی پیش از انفجار
این انفجار هولناک با هدف قتلعام این جوانان صورت گرفته و اقدامی به غایت جنایتکارانه است. سئوال این است که آیا دولت و رییس جمهور و ارگانهای امنیتی ترکیه خواب بودند و یا عامدانه بر این اقدام تروریستی و ترورهای دیگر چشم میبندند؟
این جنایت همزمان با سومین سالگرد انقلاب روژاوا و با پیشرویهای نیروهای مدافع خلق و پیروزیهایشان طراحی شده است.
روزنامه حریت ترکیه، نوشته است که دستکم 300 عضو فدراسیون انجمنهای جوانان سوسیالیست که برای کمک به بازسازی کوبانی آمده بودند، در مرکز فرهنگی سوروچ اقامت داشتند.
عبدالله سیفتچی فرماندار منطقهای گفت: «این واقعیت که حمله انتحاری بود احتمال آن که توسط داعش انجام شده را افزایش میدهد… ما فکر میکنیم که مهاجم زن بوده است.» وی به بخش ترکی بیبیسی گفت: «یافتههای اولیه حاکیست که او به تنهایی عمل میکرد.»
به گزارش رویترز، یک نماینده حزب «دمکراتیک خلقها»، گفته است که نهادهای محلی تحقیقات در مورد احتمال انتحاری بودن این انفجار را آغاز کردهاند. این نماینده مجلس گفته است که شماری از نوجوانان در مقابل مرکز فرهنگی تجمع کرده بودند تا به طور دستهجمعی راهی شهر کوبانی در شمال سوریه شوند.
«نیویورک تایمز» نیز از قول شاهدان حاضر در محل نوشته است که دو مرد در حال حمل کیسههایی به باغ مرکز فرهنگی درست قبل از انفجار دیده شدهاند. مصطفی عبدی یک کنشگر کرد که درست بعد از انفجار در محل حاضر شده به همین رسانه گفته است که «بدن و اعضای بدن، روی زمین همه جا پخش شده بود.»
آخرین عکس از این جوانان انقلابی و سوسیالیست از جمله سه خواهری که دقایقی قبل از کشتهشدن توسط جنایتکاران از خودشان گرفتند.
مردم شهرهای مختلف از جمله کردنشین ترکیه، آنکارا را برای متوقف نکردن گروه «دولت اسلامی» سرزنش میکنند. حزب کارگران کردستان(پکک) در بیانیهای دولت اردوغان را مسئول حمله انتحاری روز دوشنبه معرفی کرد و گفت: آنکارا مسئول «حمایت و پرورش» دولت اسلامی علیه کردها در سوریه است.
به گزارش سایت «میدان»، فدراسیون انجمنهای جوانان سوسیالیست انقلابی برگزارکننده این گردهمایی بود. 300 جوانی که به سوروچ آمده بودند داوطلبان نیروهای چپ مختلف در ترکیه بودند که «طی کمپینی با جمعآوری کمک مالی از سراسر ترکیه، قصد همیاری برای بازسازی کوبانی را داشتند». دولت ترکیه از بین 200 نفر تنها به 50 نفر اجازه عبور از مرز را داده بود و این گروه در اعتراض به این سیاست دولت ترکیه در باغ مرکز فرهنگی مشغول برگزاری کنفرانس خبری و تجمع اعتراضی بودند که انفجار رخ داد.
از آنجا که در لحظه انفجار چندین دوربین در حال ضبط کردن کنفرانس خبری فعالان از این مرکز فرهنگی بودند، تصاویر لحظه انفجار به شکل گسترده در فضای مجازی منتشرشده است. در لحظه انفجار این گروه از جوانان شعار «زندهباد کوبانی» میدادند.
در اعتراض به این ترور، در دهها شهر و شهرستان ترکیه، مردم به خیابانها آمدند و وحشیگری تبهکاران داعش و دولت عدالت و توسعه و اردوغان ترکیه را به شدت محکوم کردند.
ساعاتی پس از انفجار روز دوشنبه، صدها تن در شهرهای مختلف از جمله پرسوس و استانبول دست به تظاهرات زدند. آنها با سر دادن شعارهایی از دولت ترکیه به خاطر ناتوانی در مقابله با تهدیدهای داعش انتقاد کردند.
این تجمع اعتراضی در استانبول در ابتدا آرام بود اما پس از دقایقی به خشونت گرایید و پلیس برای متفرق کردن تظاهرکنندگان به گاز اشکآور و ماشینهای آبپاش متوسل شد.
پلیس در استانبول به تظاهرات معترضان که در شعارهایشان دولت رجب طیب اردوغان را مسئول بمبگذاری انتحاری در مرز ترکیه و سوریه میخواندند، حمله کرد.
روی بنری که در دست تظاهرکنندگان است نوشته شده: «دولت اسلامی شکست خواهد خورد، مردم ما پیروز خواهند شد.»
به گزارش رویترز، دوشنبه شب 20 ژوئیه، تظاهراتی در منطقه میدان تقسیم استانبول در واکنش به این حمله انتحاری شکل گرفت که در آن معترضان در شعارها و سخنرانیهایشان حزب «عدالت و توسعه» ترکیه را مسئول کشتار شهروندان ترکیه دانستند.
دولت ترکیه گروه «دولت اسلامی»(داعش) را مسئول این حمله انتحاری معرفی کرده است؛ اما تجمع اعتراضی شب دوشنبه نیرویهای چپ و سوسیالیست در استانبول، دولت اردوغان را متهم به «همدستی» با گروه دولت اسلامی کرد.
در این تجمع شعارهایی علیه رییس جمهور ترکیه، اردوغان و حزب عدالت و توسعه داده شد. از جمله: «قاتل: دولت اسلامی؛ همکار: دولت اردوغان» که در پی این شعارها پلیس ترکیه با گاز اشکآور و آب فشارقوی به معترضین حمله کرد.
تظاهرات استانبول
در تظاهرات شهرهای مختلف، صدها هزار شهروند حضور فعالی داشتند و پیامشان تشدید و گسترش مبارزه علیه گروه تروریستی اسلامی داعش و حامیان آن است!
بنا به گزارش «فرات نیوز»، در شهرهای مرسین، تارسوس، آدانا، هاتای، آنتالیا، شاخ، گور، وان، قرس، میدیاد، بدلیس، مانیسا، ازمیر، دنیزلی، آکهیسار، کوجااللی، آمد، بورسا، وان و…، صدها هزار شهروند علیه حمله انتحاری و تروریستی در شهر پرسوس شمال کردستان به خیابانها آمدند. صدها هزار شهروند قتلعام جوانان عضو «فدراسیون جمعیتهای جوانان سوسیالیست» را به شدت محکوم کردند.
در شهر مرسین حزب دموکراتیک خلقها(ه.د.پ) و پلاتفرم رنج و دموکراسی در پارک «کودکان آزاد» تجمعی برگزار کرد. هزاران شهروند در این تجمع شرکت کردند و قتلعام را محکوم نمودند.
در شهرستان تارسوس از توابع استان مرسین هم پلاتفرم رنج و دموکراسی همراه با تشکیلات حزب ه.د.پ، تجمعی مقابل ساختمان مرزی حزب ه.د.پ برگزار کرد و شرکتکنندگان تا میدان یارنلک راهپیمایی کردند.
در شهر آدانا، پلاتفرم رنج و دموکراسی آن شهر در پارک اینونو تجمعی اعتراضی برگزار کرد.
در شهرهای هاتای، آنتالیا، شاخ، گور، وان، بدلیس، مانیسا، اسکیشهیر، بورسا، کوجااللی، ازمیر، آمد و مدیات هم مادران صلح، پلاتفرم دموکراسی، نیروی رنج و دموکراسی، سازمان حقوق بشر ایهاد، نمایندگان احزاب جمهوریخواه و ه.د.پ، مسئولین سازمانهای امپ، و اودپ و دهها سازمان دیگر همصدا با صدها هزار شهروند به خیابانها آمدند. در تمامی این شهرها، مردم خشمگین نفرت و انزجار خود از دولت آ.ک.پ و داعش را ابراز داشتند.
در پی حمله انتحاری در شهر عمدتا کردنشین پرسوس، آنکارا تدابیر امنیتی در مرز سوریه را تشدید کرده است. به گفته یک مقام ارشد دولتی که نخواست نامش فاش شود، ترکیه گروه داعش را در پس حمله انتحاری روز دوشنبه در شهر مرزی پرسوس اورفا میبیند.
احمد داود اوغلو، نخست وزیر ترکیه روز دوشنبه در کنفرانسی خبری از تشدید تدابیر امنیتی در مرز با سوریه خبر داد و گفت: «تدابیر امنیتی در مرز ترکیه با سوریه در حال اجرا است و تشدید خواهد شد، اما شهروندان باید توجه داشته باشند که کشورهای منطقه که درگیر تنش، ناآرامی و درگیری هستند میتوانند آرامش داخلی ترکیه را تحتالشعاع قرار دهند.»
رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه که از قبرس بازدید میکرد، در واکنش به این حمله گفت: «ما باید ترور را محکوم کنیم، از سوی هر که باشد.» او ادعا کرد که «ما همیشه گفتهایم که در هیچ مذهب، ملت و کشوری جایی برای ترور وجود ندارد. به همین دلیل ما همیشه بر ضرورت مبارزه جهانی بر ضد تروریسم تاکید کرده و میکنیم.»
به این ترتیب، هم اکنون جامعه ترکیه به شدت ملتهب است و مردم خمشگین و داغدار هستند. جامعه ترکیه، پس از انتخابات پارلمانی اخیر، دچار بحران تشکیل دولت ائتلافی و هم خشونت و ترور و بمبگذاری شده است. چرا که این انتخابات، مورد دلخواه حزب حاکم عدات و توسعه، به ویژه رجب طیب اردوغان رییس جمهوری این کشور نبوده است. بمبگذاری در دیاربکر، ترور یک از حزبالهیهای شهر دیاربکر و به بهانه آن حمله به کادرهای حزب دموکراتیک خلقها در این شهر و ترور سه تن از آنها، پروازهای مداوم هواپیماهای بدون سرنشین با هدف شناسایی منطقه پ.ک.ک و گاهی بمباران بخشهایی از این منطقه، جلوگیری و کارشکنی برای رساندن کمکهای مادی و معنوی به کوبانی، ادامه فعالیتهای نهان و آشکار داعش در مرزهای ترکیه و سوریه، و اکنون بمبگذاری در مرکز فرهنگی شهر پرسوس و… در واقع دولت و رییس جمهور و ارگانهای امنیتی ترکیه، مستقیم و غیرمستقیم در طراحی این جنایتها نقش دارند. و یا در بهترین حالت به این اقدامات تروریستی، چشم میبندند.
بازیگری دولت ترکیه و رییس جمهور آن در حوزه سوریه و در مواجهه با گروههای تروریستی اسلامی مانند جبهه النصره و از همه مهمتر داعش است که به گفته برخی تحلیلگران، دولت ترکیه با این گروهها همکاری نزدیک و تنگاتنگی دارد و از یکسو تجهیزات نظامی در اختیارشان میگذارد؛ از سویی نفت و دیگر منابع آنها را به پول تبدیل میکند و مهمتر این که مرز خود را برای رفتوآمد نیروهای اسلامی باز گذاشته است. اما اکنون در این زمینه و با تشکیل دولت ائتلافی، باید تغییراتی داده شود و دولت ترکیه را مجبور به تجدید نظر در سیاستهای خود کند.
دولت اردوغان، تقریبا زمینه تحولات مثبتی را در ترکیه چه در عرصه اقتصادی، ثبات نسبی پول ترکیه، آغاز مذاکرات صلح با عبدالله اوجالان و…، مهیا کرد اما بعد از وقایعی که به عنوان «بهار عربی» در خاورمیانه معروف شد، سیاست دولت ترکیه معطوف شد به دخالت در مسائل لیبی، مصر، سوریه، عراق و کردستان عراق با همکاری دولت اقلیم کردستان و…، که هزینههای منطقهای و بینالمللی و داخلی زیادی برای ترکیه به همراه داشت و عملا از راهبرد اعلامی دیپلماتیک و تنش صفر با همسایگان فاصله گرفت.
اما انتخابات اخیر ترکیه، ضمن این که یک شکست جدی برای رجب طیب اردوغان است اما در مجموع برای منافع جامعه ترکیه نتایج بسیار مثبت را به همراه دارد. با ورود چشمگیر حزب دموکراتیک خلقها به پارلمان، یک تحول عظیم و نوین و حائز اهمیتی در تاریخ معاصر ترکیه است. این حزب قدرقدرتی 13 ساله حزب عدالت توسعه و عدالت را در هم شکست و در گام نخست طرحهای هولناک این حزب و رجب طیب اردوغان را هم در عرصه داخلی و هم منطقهای و بینالمللی درهم شکست. حزب حاکم و اردوغان اعلام کرده بودند که اگر در انتخابات اخیر، اکثریت کرسیهای پارلمان را تصاحب میکردند و همچون گذشته، دولت تک حزبی خود را تشکیل میدادند قانون اساسی را به نفع خود و مذهب و افزایش قدرت ریاست جمهوری تغییر میدادند. به عبارت دیگر، آنها قصد داشتند به دموکراسی پارلمانی در ترکیه، پایان داده و قدرت مطلق را به رییس جمهور واگذار نمایند. در منطقه نیز گروههای مذهبی تروریستی مانند داعش، جبهه النصر و… را در جنگ داخلی سوریه و عراق تقویت کنند و… اما اکنون همه این آروزها و سیاستهای بلندپروازانه و ارتجاعی رجب طیب اردوغان و حزبشان بر باد رفته، به شدت زخمی و خشمگین هستند. به همین دلیل، همواره به دنبال سناریوهای سیاه میگردند تا از هر طریق ممکن، دوباره حاکمیت مطلق خود را به دست آورند. هر چند تشدید تنشهای سیاسی در ترکیه ممکن است پیامدهای سیاسی و اقتصادی پیچیدهای و خطرناکی را در بر داشته باشد.
«ادریس بالوکن»، عضو ارشد حزب دموکراتیک خلقها در پارلمان ترکیه با اشاره به روند مذاکرات صلح عنوان کرد: برای این که روند مذاکرات صلح به کار خود ادامه دهد اقداماتی باید هر چه سریعتر صورت بگیرد که این اقدامات اینگونه است؛ هیئت ناظر در روند مذاکرات صلح تشکیل شود، مذاکرات رسمی آغاز به کار کرده و طرفها بر سر یک میز مذاکره بنشینند، به سیاست انزوا که در خصوص عبدالله اوجالان رهبر دربند پ.ک.ک اعمال شده است هرچه سریعتر پایان داده شود.
وی در ادامه اظهارات خود تاکید کرد: حزب عدالت و توسعه در تلاش است تمام این بیمسئولیتی های خود در روند مذاکرات صلح را به نوعی سرپوش گذاشته و تمام تقصیرات ایجاد مانع در این روند را متوجه حزب دموکراتیک خلقها کند. در حال حاضر حزب عدالت و توسعه به جای تلاش کردن برای تشکیل حکومت ائتلافی در ترکیه در تلاش برای به حاشیهکشاندن انتخابات پارلمان ترکیه است. با این که رییس 25 مین دوره پارلمان ترکیه نیز انتخاب شده است ولی تا کنون دیدارهای رسمی حزب عدالت و توسعه برای تشکیل حکومت ائتلافی آغاز نشده است. تمام این رفتارها سیگنالهای انتخابات زودهنگام در ترکیه را نشان میدهد.
بالوکن در ادامه اظهارات خود تصریح کرد، ائتلاف حزب عدالت و توسعه-حزب حرکت ملی ترکیه در واقع فرمولی برای افزایش درگیریها و تنشها در داخل ترکیه است. این حکومت به عنوان محرک جنگ به حساب میآید. زیرا حزب حرکت ملی ترکیه، بارها شرط اصلی خود برای تشکیل چنین حکومت ائتلافی را اتمام روند مذاکرات صلح عنوان کرده است. سیاستهای حزب حرکت ملی ترکیه در خصوص کردهای سوریه نیز مشخص است به خصوص «دولت باغچلی» رییس حزب حرکت ملی ترکیه، در خصوص کردستان سوریه مواضع این حزب در قبال کردها را کاملا آشکارا به نمایش گذاشت. این ائتلاف آغازگر درگیریهای و جنگ در ترکیه خواهد بود.
بیتردید، علاوه بر داعش تبهکار اسلامی، نیروهای فاشیستی و دولت-ملتگرای ترکیه نیز از پیشروی نیروهای سوسیالیست و آزادیخواه و برابریطلب و عدالتجو در ترکیه و روژاوا، آنچنان دچار نگرانی و وحشت شدهاند که اینچنین بیرحمانه و وحشیانه دست به قتلعام جوانان سوسیالیست زدهاند! نیروهایی که اگر در تاریخ گذشته ترکیه دست به کودتا میزدند تا جنبش کارگری کمونیستی و آزادیخواهانه را سرکوب کنند به همین دلیل، قبل از این کودتاهای خونین، خشونت و ترور و وحشت در جامعه راه میانداختند تا زمینه را برای کودتا آماده کنند؛ اما اکنون به دلیل این که امکان کودتا ندارند دست به ترور و خونریزی و قتلعام میزنند. اکنون هدایت این سیاستهای فاشیستی و تروریستی را رجب طیب اردوغان و حزبشان AKPبه عهده دارند تا با نشاندادن ناآرامیها، فضا را هر چه بیشتر پلیسی نمایند تا با مرعوبکردن احزاب پارلمانی دیگر، به انزوای سیاسی خود پایان دهند.
در چنین شرایطی، ضروریست که تمامی نیروهای دموکراتیک و آزادیخواه و برابریطلب و کمونیست، در دفاع از دستاوردهای انقلاب روژاوا و تحولات اخیر ترکیه، این حرکت تروریستی و اقدام ضدانسانی را شدیدا محکوم کنند. به همه این نیروها به ویژه نیرویهای انقلابی و کمونیستی منطقه و جهان توصیه کنند راهی روژاوا شوند و در جهت سازندگی و همچنین گسترش و تعمیق سیاستها و قوانین انقلابی با روابط و مناسبات شورایی بکوشند.
یک بار دیگر، به خانوادهها، رفقا و همفکران جانباختن انفجار شهر پرسوس اورفا، تسلیت میگویم و همدردیام را ابراز میدارم.
یاد این جوانان جانباخته و همه جانباختگان آزادی و سوسیالیسم گرامی باد!
سهشنبه 30 تیر 1394-21 ژوئیه 2015
*لینک ویدئوی حمله تروریستی به جوانان سوسیالیست در ترکیه