مهدی رود
به گمانم مردم ما هر چقدر که از خصوصیت گذشت برخوردار باشند , اما فراموش کار نیستند . درست سه سال و اندی پیش زمانی که مردم عزم خود را جزم کرده بودند تا با نشان دادن اعتراض نسبت به تقلب بزرگ در انتخابات ۸۸ در وهله اول و اعلام مخالفت آشکار با نظام تمامیت خواه در ادامه, راهی برای نجات از مهلکه گریز ناپذیری که حکومت ساخته و پرداخته است , بگشایند , عواملی سبب گردید آتش خشم مردم در کف خیابانها رفته رفته فروکش کند و این پتانسیل بوالقوه به فعلیت نیانجامد . گرچه نگارنده معتقد است این نفرت از حکومت, در وجود مردم حتی از آن حوادث تا کنون به حد اعلای خود رسیده و می تواند بار دیگر محرک جوششی دیگر باشد .
اگرقصد آن را داشته باشیم که به صورت خلاصه این عوامل بازدارنده را دوره کنیم , به سه مورد عمده خواهیم رسید .
اول – سرکوب بی حد و اندازه عوامل رژیم و پادگانی کردن فضای جامعه , که حاصلی جز تابستان خونین ۸۸ و کشته شدن و بازداشت تعدادی از آزادی خواهان در پی نداشت .
دوم – رویکرد عوامل و اشخاص موثر در ادامه مسیر اعتراضات که چکیده آن نظر بر عدم مخالفت آشکار با نظام در قالب مبارزات خیابانی و پرهیز از سردادن شعارهای ساختار شکنانه و بازگشت به خانه ها بود , که این خود با در نظر گرفتن شرایط خاص حاکم بر جامعه در آن مقطع جای بحث دارد که باز کردنش در وقت این نوشتار نمی گنجد .
سوم – رویکردی که دولت اوباما در آن برهه حساس اتخاذ نمود , اینکه از بین سه گزینه مورد اشاره , شاید این پارامتر از وزن کمتری برخوردار باشد نظری ست قابل تامل , در جریان حوادث سال ۸۸ دولت اوباما صراحتا از موضع گیری مشخص و جهت دار خودداری کرد و با اعلام بی طرفی آشکار و در واقع عدم همراهی با حرکت معترضان , خدمتی درخور به حکومت ارائه کرد .
این درحالی ست که همگان نیک می دانند ایالت متحده در مجامع جهانی چه نقشی می توانسته در اینگونه وقایع بازی کند با توجه به قدرتی که در جلب نظر و تجمیع آراء دولتهای تاثیرگذار در عرصه بین الملل, در هر موضوع و تحولی داشته , قادر بود اهرم فشاری موثر بر جهوری اسلامی و اثبات { ژست } همراهی با مردم از سوی سران کاخ سفید باشد . مماشات اوباما حتی تا آنجا پیش رفت که با شعار مخالفان نظام مورد انتقاد قرار گرفت ( نظر به شعار « اوباما یا با اونا یا با ما » که از سوی مردم معترض در کف خیابانها سر داده می شد )
گرچه ازآن حوادث به بعد, نوک تیز انتقادات مردم جان به لب رسیده همواره متوجه سیاسی کاری دولت اوباما بوده , اما در این میان صحنه پردازان کاخ سفید نه تنها نشانی از همراهی با مردم بروز نداده اند بلکه در بازی سیاسی تازه خود و در پی ناآرامی های رخ داده در ایران به دنبال گرفتن ماهی از آب گل آلودند . با بروز بحران از چند ماه قبل تا کنون که مشخصا در زمینه اقتصادی , کشور را وارد فاز تازه ای نموده و با بروز اعتراض بازاریان و مردم نمایان شد , ناگهان وزیر امور خارجه آمریکا را به واکنش وا داشت ,خانم کلینتون طی اظهار نظری اعلام نمود که « : ناآرامی های بوجود امده در بازار تهران ربطی به سیاست اتخاذ شده از سوی آمریکا و مشخصا تحریم های اعمال شده از سوی کاخ سفید ندارد , بلکه نتیجه مدیریت ناصحیح دولت جمهوری اسلامی ست . » وی در ادامه سخنان دل گرم کننده خود , البته برای سران نظام ,در نقش یک سوپاپ اطمینان می فرمایند :« اگر رژیم در پرونده هسته ای خود همکاری لازم را داشته باشد , تحریم ها فورا برداشته خواهد شد . »
این موضع دولت اوباما زمانی به نقطه جالب خود می رسد که در می یابیم رژیم تهران اخیرا پیشنهاد توقف غنی سازی اورانیوم تا حد ۲۰ درصد را به طرفهای درگیر در این پرونده ارائه داده است . از سوی دیگر وقتی چرخش سیاست مقامات تلاویو در موضوع هسته ای ایران , البته با تلاش کاخ سفید , از حمله نظامی به سمت تحریم های بیشتر را نیز در کنار سیاست دوگانه آمریکا می گذاریم نیک در می یابیم چراغ سبزی که رژیم به آمریکا نشان داده حتی در موضع اسرائیل چقدر تاثیرگذار بوده ,اکنون این کاخ سفید است با چراغ سبز جمهوری اسلامی , با هزینه ای بسیار پایین به آنچه که می خواهد دست پیدا می کند . در این راه با تنگ تر کردن دایره تحریم ها و بازتاب آن در وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی ایران و در نظر داشتن هراس رژیم ایران از گسترش دامنه اعتراضات , به یک توافق پشت پرده با سران نظام دست پیدا می یابد . امری که نه تنها غیر محتمل به نظر نمی رسد بلکه به بقای رژیم , ادامه حیات آن و بازگشت شرایط به قبل از اعمال تحریم ها می انجامد .
از منظری دیگر با نگاهی به تحولات سوریه نیز می توان سیاست مماشات اوباما را دنبال نمود . بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران معتقدند که اگر کاخ سفید اراده قطعی برای از میان برداشتن رژیم اسد در رویکرد خود داشته باشد , بی شک آن را با اهرم های فشاری که منطقه در اختیار دارد عملی خواهد کرد , اما از آنجایی که سیاست سازشکارانه واشنگتن برای تغییر در سوریه , تاکنون به قربانی شدن هزاران انسان بی گناه انجامیده , بعید نیست دولت اوباما را به این وا دارد که برای تغییر اسد به توافق پنهان با جمهوری اسلامی تن دهد که این خود هدف سران کاخ سفید را در پایین آوردن هزینه تغییر آنهم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری , فراهم خواهد آورد . به هر صورت آنها می دانند که سران نظام جمهوری اسلامی دریافته اند بحران سوریه اکنون به جایی رسیده که نقطه بازگشتی برای آن متصور نیست , واگر رژیم ایران وارد مرحله ای شود که از بابت رفتن اسد امتیاز قابل توجهی دریافت کند , راه را برای این مسیر باز خواهد کرد .
با این تفاسیر اکنون که زمان زیادی تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی نمانده , می توان از فرصت استفاده کرد و با ظرفیت و وزن سیاسی که نخبگان ایرانی در آمریکا از آن برخوردارند از یک طرف روی تبعات انتخاب دوباره اوباما در جهت سیاست مدارا با رژیم و از طرفی دیگر حمایت از گزینه رامنی با شعار تغییر بدون جنگ کار کرد ایرانیان صاحب رای در آمریکا کم نیستند در این مقطع از این پتانسیل می توان بهترین بهره را برد .
فراموش نکنیم دل بستن به سیاست مدارا گونه امروز و فردای اوباما برای شروع و ادامه هر تغییری نمی تواند تکیه گاه قابل اتکائی باشد , فشار از پایین از طریق نافرمانی های مدنی و اعتراضات صنفی در حال حاضر می تواند بهترین گزینه برای فشار آوردن به نظام باشد , در غیر این صورت و بازی در شطرنج سیاست دولت اوباما در نهایت به مات شدن مسیر مبارزات می انجامد نه تغییر در شکل نظام . یادمان باشد اوباما همواره با اونهاست , نه ما …
به قلم مهدی رود
