عباس فرحزادی
در ویدئویی که اخیرا منتشر شده است ، می بینیم که در هفته گذشته ، در جریان یک گردهمائی اعتراضی در استکهلم ، عده ای که خود را طرفدار شاهزاده رضا پهلوی معرفی کردند ، به نظم تصویب شده و گروهی اعتراض تمکین نکردند و به زعم خودشان موفق شدند که تصاویر متعدد رضا پهلوی ( یا به قول خودشان فرتور او را ) را تا به آخر بر فراز سرشان نگه دارند و از این کارزار پیروز بیرون آیند !
گردهمایی در اعتراض به سرکوب و فشار بر زندانیان سیاسی در ایران شکل داده شده بود و از همگان خواسته بودند که عکس کسی را شمایل گردانی نکنند که حمل بر جانبداری سازمانی و گروهی و امثالهم نشود . منطق این است که اعتراض به نقض حقوق بشر در ایران عمومی است و محدود و منحصر به سبز و قرمز و سفید نیست . گروه مدعی هواداری رضا پهلوی ، به قول خودشان برای اولین بار در استکهلم اظهار وجود کرده اند و خواستند که با این عمل عقیده سیاسی خودشان را تبلیغ کرده باشند .
این ویدئو نشان می دهد که روند این جریان چگونه با لحن و ادبیات لمپنی آقایان و خانم های سلطنت طلب حاضر در آن جا به ابتذال گرائید . بدیهی است که هر دسته و گروه و فردی مجاز است و حق دارد حرفش را بزند ولی آیا این که عده ای چنین خودسرانه ، آن هم در اروپا ، تن به قواعد متمدنانه یک گردهمایی ( که مبدع و ارگانیزور آن نبوده اند ) تن نمی دهند ، چه معنایی دارد ؟ آیا نمی توان خواست بازتولید استبداد دیگری را در رفتار این ها دید ؟ همه به یاد داریم حزب الله در جریان انقلاب ۵۷ بارها به تجمعات چپ ها در دانشگاه و خارج دانشگاه حمله ور می شد و سعی می کرد با دشنام و دعوا و کتک کاری تجمعات « غیر خودی » و غیر اسلامی را از هم بپاشاند .
آن زمان شاید کمتر کسی آن را یک خطر نهادینه و بسیار خطرناک توصیف می کرد . آن چه در سوئد شاهد آن بوده ایم شباهت بسیار با حضور حزب الله دارد . آقای پهلوی در این مورد موضع گیری نکرده است . او اکنون در قدرت نیست و طبیعی است که شعار های دموکراتیک بدهد ( این هم ما را می تواند ، مع الفارق ، به یاد کس دیگری زیر درخت سیب بیاندازد ! ) ، اما اگر واقعا به اصول تمدنی پایبند است بر اوست که موضع خود را در قبال این افراد اعلام دارد .
او در چنین مواردی به طور تکراری بیان می کند که طرفداران من کسانی هستند که مانند من می اندیشند و برنامه ی من را قبول دارند . یعنی پاسخ ایجابی می دهد و از پاسخ سلبی اجتناب می کند . باز هم چنین بیانی برای ما آشناست . خمینی ، علیرغم مخالفتش با طیف های مذهبی ( مانند شریعتی ) هیچ گاه پیش از قدرت به صراحت نگفت که با او مخالف است . حتی مخالفت با مجاهدین را قبل از تغییر ایدئولوژی شان علنی نکرد . البته پرواضح است نه رضا پهلوی ، خمینی است و نه اساسا مقایسه رویکرد سیاسی آن ها با هم موجه است ، ولی نشانه شناسی میل و اراده معطوف به استبداد را از همین جاها می توان شناخت . در این مورد تنها می توان خمینی را مثال زد . انتظار می رود آقای رضا پهلوی اگر به اصول دموکراتیک پایبند است ، موارد زیر را شفاف سازی نماید :
– چرا اجازه می دهد ( سکوت رهبران علی القاعده یعنی تائید ) که سینه چاکان و ذوب شدگان در سلطنت از او بت بسازند و هیات کوروش و داریوش را در او ببینند ؟ آیا او نمی داند که از همین جاهاست که افراد ظل الله و نائب امام زمان و پیشوای عالم اسلام و قبله عالم می شوند ؟
– آیا واقعا آقای پهلوی از ادبیات لمپنی و سخیف و پر از دشنام عده ای از کسانی که خود را طرفدار او می نامند در فضای مجازی و واقعی اطلاع ندارد ؟ آیا مقالاتی که در آن به مخالفین سلطنت دشنام داده اند را نمی بیند ؟ آیا مجریان تلویزیونی که که شبانه روز دروغ می گویند و با کم ترین سواد، تاریخ را به نفع ایدئولوژی خودشان جعل می کنند توجه ندارد ؟ موضع او در مقابل این ابتذال چیست ؟ اگر واقعا چنان که در مصاحبه با مسیح علی نژاد گفته است ، این افراد به او نیز بی حرمتی می کنند ، چرا موضعی در قبل آن ها ندارد ؟
– چگونه می توان باور داشت که ایشان عمیقا به حکومت مردم سالار اعتقاد دارد ولی موضع گیری هایشان کلی ، قابل تفسیر و غیر متقن است ؟ آیا شده است که ایشان خود را مبری از نقد و اشتباه نداند تا سر و سینه زنانش بدانند که باید او را در قالب یک انسان سیاسی ببینند نه یک « اهورا مرد آریایی » اسطوره ای ؟
ناگفته پیداست توقع شفاف سازی ، به معنای ایجاد محدودیت برای هوادارنش نیست ، بلکه مساله این است که او در کجای این معادله ایستاده است ؟
استبداد ، استبداد است . گاهی رنگ قدسیت و مذهبی می گیرد ، گاهی رنگی دیگر. باید با همه نوع استبداد و بازتولید آن ها مقابله کرد.به قول ولادیمیر ناباکوف : هر وقت تصاویر تبلیغ شده رهبران در اماکن عمومی بزرگتر از اندازه تمبر پستی شود خطر دیکتاتوری حتمی است .
۲۷ ژوئن ۲۰۱۲
