یادداشتی از رزمنده ی دیرینه و خستگی ناپذیر آقای خسرو سیف بر روی شبکه ی جهانی رایانه ها نمایان شده است و یادی از نخستین میتینگ جبهه ملی هفت سال پس از کودتای ویرانگر ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ کرده است. ستایش برانگیز است که برخی از هم میهنان با این همه پشتکار و خستگی ناپذیری علی رغم حکومتی غاصب، می کوشند تا آگاهی را در کشور ما بالا ببرند و نمی گذارند تاریخ مبارزات ملت ایران فراموش شود. این گردهمایی بزرگ در چنین روزهایی از سال ۱۳۴۰ در میدان جلالیه برگزار شد. از ظهر به بعد مردم کم کم به میدان اسب دوانی جلالیه آمدند.
گوشه ی باختری میدان جلالیه که در دست ارتش بود (عکس:از سایت قدیم قدیما)
روزی آفتابی و گرم بود. میدان جلالیه زمینی بود بی آب و علف در مرز شمال باختری آن روز تهران در سوی شمالی میدان. تپه های یوسف آباد و امیرآباد که به طور پراکنده تک و توک ساختمان هایی بر روی آن ساخته شده بود، از دور دیده می شد. دکتر مصدق در دوران ۲۸ ماهه ی نخست وزیری اش با تصویب مجلس و کمک بانک ساختمانی، آن تپه های خشک و بی آب و علف را به کارمندان دولت به قیمت ارزان فروخته بود تا آن ها را از اجاره نشینی نجات دهد.
گرچه آقای سیف یادداشت خود را برای آگاهی نسل جوان نوشته است اما من هم برای زنده شدن یاد آن روزگاران پرشور جوانی یادداشت ایشان را خواندم. کاش این گزارشگر گرامی از روی همان نواری که قطع نامه را با صدای جان باخته داریوش فروهر پیاده کرده است، گزارش کوتاهی هم از سخنرانی های پرشور و آموزنده ی رهبران جبهه ی ملی در آن روز، برای آگاهی نسل جوان می نوشت. یا شاید بهتر بود که همه ی آن نوار را برای آگاهی نسل جوان بر روی تارنمای جهانی یوتیوب می گذاشت و زحمت پیاده کردن آن را به خود نمی داد و من هم ناچار نمی شدم تا لغزش های آن را یادآوری کنم.
کم نیستند خانواده هایی که چنین گنجینه هایی از فیلم و عکس و نوار و ویدیو دارند که در خانه هاشان خاک می خورد و گاهی هم نمی دانند چه بلایی به سر آن ها بیاورند. پیشنهاد من به اقتضای بیماری ناشی از حرفه ام یعنی معلمی، به این هم میهنان این است که آنچه دارند برای آگاهی نسل های آینده به روی شبکه ی جهانی رایانه ای بگذارند تا هم خود را از شر این نوارها و عکس ها نجات دهند و هم تاریخ مبارزات میهن مان را پرمایه تر کنند. از جمله اسناد ارزنده ای که جای آن بر روی شبکه ی جهانی اطلاع رسانی خالی است نوار و عکس های اجتماع عظیم و تاریخی ۱۴ اسفند سال ۱۳۵۷ در کنار پیکر بی جان و دشمن شکن دکتر مصدق است.
در آن روز تاریخی مردم از ساعت شش صبح با اتومبیل شخصی، کرایه، اتوبوس، کامیون و یا با پای پیاده برای تجدید پیمان میهن دوستی خود با پیکر بی جان دکتر مصدق به سوی احمدآباد روان شدند. چون مردم میهن ما از دورترین جاهای کشور به احمدآباد روی آورده بودند، برخی از میان آن ها هرگز نتوانستند خود را به احمدآباد برسانند. همه ی راه ها و خیابان های اطراف جاده های تهران ـ قزوین و شهریار از جمعیت موج می زد و میلیون ها نفر در راه بودند. چه روز باشکوهی بود! تاریخ کم تر ملتی در جهان چنین روز هایی را به خود دیده است. آن روز حسینی خبرنگار و فیلم بردار تلویزیون از بامداد تا شام آن اجتماع بزرگ را فیلم برداری کرد و همه ی روز در سراسر ایران و جهان از تلویزیون پخش شد و همه ی خانواده های ایرانی آن را دیدند و شاید هم کپی برداری کردند. شایسته است تا هم میهنان ما برای زنده نگه داشتن یادمان این روز تاریخی هرچه از عکس و نوار و ویدیو و فیلم دارند بر روی شبکه ی جهانی اینترنت بگذارند. اگر کسانی چنین اسنادی را دارند و خودشان از کار با کامپیوتر آگاهی ندارند، می توانند کار بر روی شبکه گذاردن آن یادمان ها را به کودکان و جوانان خانواده بسپارند. آن ها در چشم بهم زدنی تاریخ ایران را غنی و پربار می سازند.
در مقدمه ی قطع نامه ای که آقای سیف آورده اند، آمده است: ما کارگران، پیشه وران، بازاریان، کارمندان، دانشجویان،… پس از استحضار نظریات جبهه ملی ایران درباره امور مملکتی ( “استحضار از نظریات جبهه ملی ایران” یعنی نظریات رهبران جبهه ی ملی که در آن روز سخنرانی کردند، مانند دکتر مهدی آذر و دکتر شاپور بختیار و دیگران. مردم ما و نسل جوان می توانند از سخنان آنان نکته های میهن دوستانه ی اندیشه های آنان را دریابند. گرچه این قطعنامه هم چکیده ی اندیشه های آنان بوده است که زحمت خواندن آن را به جان باخته داریوش فروهر محول کرده بودند. چون داریوش فروهر هم سخنران خوبی بود و هم صدای رسا و گیرایی داشت.) من هنگام باز خوانی یادداشت نامبرده متوجه شدم برخی از واژه ها، اشتباه شنیده و یا اشتباه نوشته شده است. دیدن و یادآوری این اشتباهات را برای آگاهی نسل جوان نیز بایسته دانستم. خواستم ندیده بگیرم و بگذرم اما از آنجا که ترک عادت موجب مرض است به دلیل بیماری ناشی از پیشه ی معلمی، دست به قلم بردم تا این یادداشت را بر یادداشت خسرو سیف بنویسم. این عادت را من از آغاز جوانی که در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران به کار معلمی مشغول شدم پیدا کردم و تا امروز که هنوز هم در این طرف دنیا به کار سودمند ومردم پسند معلمی مشغولم با خود دارم. لغزش ها و کاستی هایی که در یادداشت آقای خسرو سیف انجام پذیرفته در اینجا می آورم:
ـ در پاراگراف نخست نوشته ی ایشان یک جمله کم است؛ انتخاب کندی به ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا که سعی در بوجود آوردن فضای جدیدی در کشورهای استبدادی وابسته بخود داشتند.، دولت ایران نیز به پیروی از آنان فضای جدیدی را ایجاد کرد.
ـ در پاراگراف دوم این لغزش هست؛ … باید یادآور شوم نهضت آزادی در این میتینگ شرکت نکردند( نکرد یا نکرده بود).
ـ در پاراگراف دوم قطع نامه این لغزش ها پیش آمده است؛ … بر طبق اصل هفتم متمم قانون اساسی مشروعیت کل و جز (مشروطیت کلاً و جزاً تعطیل بردار نیست) تعطیل بردار نیست… تا کنون نه تنها اقدامی در این ضمینه (زمینه) بعمل نیاورده بلکه … و نظر باینکه هر عمل فوق نشانه آنست که …
ـ در پاراگراف سوم نقص، نقض نوشته شده است.
ـ در پاراگراف پنجم نوشته شده است؛ بر اثر ابراز تمایل ورای (و رأی) اعتماد نمایندگان …
ـ در پاراگراف هفتم توسل، را توسط و کمی پایین تر، ملت، را علت نوشته اند.
در پایان با درود و خسته نباشید به ایشان و همه ی هم میهنانی که سندهای سمعی بصری از تاریخ ایران دارند، پیشنهاد می کنم که آن ها را برای آگاهی آیندگان روی تارنمای رایانه ای جهانی بگذارند.
با آرزوی پیروزی ملت ایران
بیست و هشتم اردیبهشت ماه ۱۳۹۵ خورشیدی برابر ۱۷ ماه مه ۲۰۱۶ میلادی
منوچهر تقوی بیات ـ سوئد
یادداشتی از خسرو سیف
تهران، 25 اردیبهشت 1395 خورشیدی
نخستین میتینگ جبهه ملی، هفت سال پس از کودتا
برای آگاهی نسل جوان به گونه ای بسیار خلاصه بازگو می شود:
پس از کودتای انگلیسی، آمریکایی و تائید روسیه شوروی، کودتاگران با بگیر و به بند و به زنجیر کشیدن مبارزان راه آزادی با شیوه ی استبداد کامل به حکومت خود ادامه می دادند تا سرانجام با پیروز شدن حزب دموکرات آمریکا و انتخاب کندی به ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا که سعی در بوجود آوردن فضای جدیدی در کشورهای استبدادی وابسته بخود داشتند.، دولت ایران نیز به پیروی از آنان فضای جدیدی را ایجاد کرد.
در نتیجه یکی از مهره های آمریکایی عاقد قرارداد کنسرسیوم دکتر علی امینی به نخست وزیری برگزیده شد، او در اجرای تظاهر به آزادی پس از 7 سال به جبهه ملی دوم اجازه برگزاری میتینگ داد. این میتینگ در 28 اردیبهشت 1340 در میدان جلالیه تهران برگزار شد که مسئولیت اجرای میتینگ با اینجانب بود که تدارک آن از ماه ها پیش شروع شده بود که در این امر آقای شاه حسینی هم با من همکاری داشت و انتظامات آن با کمک سه حزب از جبهه ملی (حزب ملت ایران، حزب مردم ایران و حزب ایران) و با همکاری دانشجویان، کارگران، فرهنگیان و ورزشکاران برقرار شده بود.باید یادآور شوم نهضت آزادی در این میتینگ شرکت نکردند( نکرد یا نکرده بود). نظم و انتظامات با همکاری صمیمانه تمام شرکت کنندگان بدون حادثه به پایان رسید. اینک قطعنامه میتینگ را که توسط داریوش فروهر خوانده شد جهت ثبت در تاریخ و یادآوری جوانان میهن و دوستان و علاقمندان به نهضت ملی ایران تقدیم می کنم:
با درود به رهبر اندیشمند نهضت ملی ایران، دکتر محمد مصدق
از راست به چپ:
الهیار صالح رئیس هیات اجرایی جبهه ملی دوم- دکتر غلامحسین صدیقی عضو شورای رهبری جبهه ملی دوم- باقر کاظمی رئیس شورای رهبری جبهه ملی دوم- داریوش فروهر عضو شورای رهبری جبهه ملی دوم (درحال خواندن قطعنامه میتینگ که در زیر مشاهده می نمائید)
قطعنامه میتینگ جبهه ملی
28 اردیبهشت 1340
ما کارگران، پیشه وران، بازاریان، کارمندان، دانشجویان، آموزگاران، دبیران، نویستدگان، وکلای دادگستری، روزنامه نگاران، استادان دانشگاه و روحانیان حاضر در اجتماع بزرگ جبهه ملی در روز پنجشنبه 28 اردیبهشت ماه 1340 پس از استحضار نظریات جبهه ملی ایران درباره امور مملکتی و با توجه به حقایق اوضاع کشور، قطعنامه زیر را تصویب می کنیم:
نظر باینکه بموجب اصل بیست و ششم متمم قانون اساسی قوای مملکت ناشی از ملت است و بر طبق اصل هفتم متمم قانون اساسی مشروعیت کل و جز (مشروطیت کلاً و جزاً تعطیل بردار نیست) تعطیل بردار نیست و پس از انحلال مجلس بر طبق اصل 48 قانون اساسی استنادی دولت ظرف یک ماه باید انتخابات جدید صورت گیرد و حداکثر ظرف سه ماه مجلس کار خود را آغاز کند و عدم رعایت اصول فوق و تعویق انتخابات تجاوز آشکار بحقوق ملت و نقض قوانین اساسی است و دولت کنونی با آنکه ده روز از انحلال مجلس گذشته و برای شروع انتخابات بیش از بیست روز وقت باقی نمانده است، تا کنون نه تنها اقدامی در این ضمینه (زمینه) بعمل نیاورده بلکه در برنامه دولت سخنرانی های مقامات مسئول نیز به آن اشاره ای نشد و نظر باینکه هر عمل فوق نشانه آنست که دولت قصد دارد از اجرای انتخابات سرباز زند و این امر حیاتی را در بوته فراموشی نگهدارد و از انجا که در موقع حساس و خطیر فعلی نبودن پارلمان صدمات و لطمات جبران ناپذیر بر مصالح کشور وارد خواهد اورد…
و نظرباینکه بر طبق اصل شانزدهم قانون اساسی کلیه قوانین باید بتصویب مجلس شورای ملی برسد و تغییر قانون انتخابات با تصویب نامه برخلاف اصل مذکور و اصل هفدهم قانون اساسی است و فساد انتخابات در ادوار اخیر ناشی از نقض نقص مقررات قانونی نبوده بلکه ناشی از عدم اجرای قانون و نتیجه تجاوز متصدیان امور بحقوق مردم و ایجاد محیط غیرقانونی و ارعاب و تهدید و زجر و شکنجه آزادیخواهان بوده که با آن وسایل، مجالس تحمیلی و غیر ملی را بوجود می آورده اند.
و نظرباینکه عنوان کردن نواقص قانون انتخابات از یکطرف سرپوشی برای اعمال خلاف قانون گذشته و از طرف دیگر بهانه ای برای ادامه فترت است در حالیکه اجرای انتخابات صحیح که نماینده افکار عمومی باشد بر طبق قانون موجود و با اجرای صحیح مقررات آن میسر است…
و نظر باینکه بر طبق اصول مشروطیت دولت قانونی بر اثر ابراز تمایل ورای (و رأی) اعتماد نمایندگان ملت مستقر می گردد و اکنون که سالهاست دولت متکی بمجلس قانونی که ناشی از انتخابات آزاد باشد وجود ندارد، مهمترین وظیفه متصدیان حکومت اجرای انتخابات آزاد یعنی اعاده حاکمیت بملت می باشد. و با آنکه مسائل مهم مملکتی از قبیل اتخاذ یک سیاست خارجی مستقل ایرانی و برنامه سنجیده و مترقی در جمیع شئون اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و اداری مملکت اهمیت بسزائی دارد و (اصولا خود جزئی از برنامه جبهه ملی ایران است ولی در حال حاضر ایجاد محیط قانونی از طریق تامین کلیه آزادیهای مصرح در قوانین اساسی و اعلامیه جهانی حقوق بشر و اعاده حاکمیت به ملت از طریق اجرای انتخابات آزاد و قانونی در درجه اول اهمیت قرار دارد و اساسی ترین و فوری ترین امری است که مصالح ملک و ملت اجرای آنرا ایجاب می نماید.. نظر بمراتب فوق و با توجه باین اصل مسلم که تنها دولت ملی و قانونی و متکی به مجلس قانونگزاری که اعضای آن
منتخب ملت و نمایندگان واقعی افکار عمومی باشند صلاحیت حکومت داشته و می توانند در این طوفان حوادث منافع وطن را حفظ و حراست کند و در سیاست داخلی و خارجی برفع مشکلات اقدام نمایند…
ما شرکت کنندگان در این اجتماع با عظمت جبهه ملی- با تکیه بافکار قاطبه ملت ایران- خواهانیم که انتخابات پارلمان بیدرنگ و بدون هیچگونه بهانه جوئی بر طبق قوانین موجود و در محیط آزاد با رعایت جمیع آزادی های مصرح در قوانین اساسی و خاصه آزادی مطبوعات و اجتماعات شروع گردد تا در اسرع وقت قوه مقننه بتواند بوظایف خطیر خود بپردازد.
ما اعلام می داریم که توسط (توسل) به روش های گوناگون بمنظور سرگرم نمودن مردم بهیچ وجه ملت را از توجه باساسی ترین و مهمترین حق خود یعنی انتخابات نمایندگان و تشکیل مجلس و اعاده حاکمیت به علت ملت منصرف نخواهد ساخت.
ما اعلام می داریم که هرگز نخواهیم گذاشت قوانین اساسی مملکت پایمال و حقوق مقدس ملت ضایع گردد. بنابراین با جمیع وسائل مقتضی و با تائید الهی و اتکا بقدرت ملت در راه این هدف اساسی مبارزه خواهیم کرد و تا حصول نتیجه از پای نخواهیم نشست.
