به همت کانون فرهنگی چوک و همکاری کانون ادبیات ایران 26 بهمن ماه سال 1395 برابر با روز 14 فوریه همایش روز جهانی داستان و مراسم تقدیر از فریبا وفی برگزار شد. مائده مرتضوی مجری این برنامه بود که به حضار خوش آمد گفت و از مهدی رضایی دبیر کانون فرهنگی چوک دعوت کرد که جهت سخنرانی درباره فلسفه روز جهانی داستان و فضای عمومی ادبیات داستانی روز صحبت کند.
مهدی رضایی دبیرکانون فرهنگی چوک سخنرانی خود را چنین آغاز کرد:
مهدی رضایی دبیرکانون فرهنگی چوک و مائده مرتضوی دبیر بخش داستان و مجری این همایش
متن سخنرانی مهدی رضایی
فلسفه روز جهانی داستان کوتاه
داستان دانه انسان است، تا داستان هست این دانه سبز خواهد و سنگ را خواهد شکافت و به سوی تو سر برخواهد شد. با عرض سلام خدمت شما فرهیختگان گرامی. خرسندیم که برای چهارمین سال به یاری شما می‌توانیم در روز جهانی داستان گردهم آییم و از داستان و داستان‌نویسی بگوییم در حالی که در جای جای این کره خاکی نیز علاقمندان دیگر کشورها در چنین مراسمی مشغول به ادای دین خود به ادبیات داستانی هستند.
روز جهانی داستان کوتاه، دارای فلسفه خاصی است. بی جهت در چنین روزی برگزار نمی شود اما متعجبم که انجمن های بسیاری بدون در نظر گرفتن این فلسفه، روزجهانی داستان را با تفاوت زمانی بسیاری برگزار می کنند. وقتی روز خاصی برای چنین روزی در نظر گرفته می شود پس باید به آن روز احترام گذاشت و همزمان با دیگر انجمن ها و نویسندگان دیگر کشورهای جهان این روز را به هرنحوی گرامی داشت.
تلاش های بسیاری برای پیدا کردن فلسفه این روز صورت گرفت تا این که از طریق یک دوست مترجم ترکی استانبولی توانستم با بنیان گذار آن ارتباط برقرار کنم و چرایی و چگونگی آن را جویا شوم. بنیا‌ن‌گذار «روز جهانی داستان» «اُزجان کارابولوت özcan karabulut» می‌گوید: «روز جهانی داستان هر روز دیگری از سال هم می‌توانست باشد، اما چرا 14 فوریه را انتخاب کردیم؟ دوستان نویسنده روزهای دیگری را پیشنهاد کردند، ولی همان‌طور که «سعید فائیک Sait Faik» می‌گوید همه چیز با عشق آغاز می‌شود و ما معتقدیم عشق، زمانی معنا پیدا می‌کند که همه انسانها را در بر بگیرد و به‌همین دلیل بعد از بحث و گفتگو با نویسندگان بسیاری، تصمیم گرفتیم 14 فوریه، یعنی روز عشاق را روز جهانی داستان اعلام کنیم و تصمیم درستی هم بود چرا که همه ما نویسندگان عاشق داستان هستیم!
بنابراین این روز از سوی این نویسنده کانون نویسندگان ترکیه به عنوان روز جهانی داستان پیشنهاد شد و از سال 2002 شهرهای ازمیر، ازمیت، آنتالیا، چانکایا، اسکی شهیر ترکیه، قاضی ماهالوسو قبرس، لاهه، روتردام ، آمستردام هلند، کلن، وپرتال، مانهایم، فرانکفورت، آخن، دویسبورگ، وولفسبورگ و دارمشتاد آلمان و تهران برگزار شده و در شصت و نهمین کنگره جهانی کانون‌های نویسندگان سراسر دنیا که از 22 تا 27 نوامبر سال 2003 در شهر مکزیکوسیتی برگزار شده به عنوان یکی از تصمیمات کمیته ترجمه و حقوق زبان شناختی معرفی شده و مورد تصویب هیئت‌های نمایندگی کشورهای مختلف قرار گرفت. بدین ترتیب گامی مهمی در ثبت چهاردهم فوریه به عنوان روز جهانی داستان در تقویم فرهنگی یونسکو برداشته شد.
برگزاری گسترده مراسم روز جهانی داستان کوتاه، سکو و بستر مناسب داستان را فراهم می‌سازد و باعث می‌شود تا انسانها جذب داستان نویسی شوند و داستانهای خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. ادبیات داستانی معاصر به همان اندازه که محتاج ارتباط با ادبیات گذشته است به همان اندازه نیازمند ارتباط با ادبیات آینده است. ادبیات معاصر به همان اندازه که پل ارتباطی بین نسل‌های مختلف است پل ارتباطی بین ادبیات و زندگی نیز هست. ادبیات داستانی ما به همان اندازه که به رشد کمی نیاز دارد به رشد کیفی یعنی نقدنویسی نیز نیازمند است. داستان و داستان‌نویسی نیازمند رشد کیفی نقد و افزایش سطح آن است.
یکی دیگر از روزهایی که از سوی اهالی ادب و فرهنگ مغفول مانده است، روز جهانی ترجمه است. دو سال است که کانون فرهنگی چوک تلاش دارد همایش چنین روزی را هم برگزار کند که نبود امکانات حداقلی مانع از آن بوده اما به نمایندگی از کانون فرهنگی چوک این قول به اهالی فرهنگ و هنر داده می شود که برای سال آینده تمام تلاش خود را برای برگزار روز جهانی ترجمه نیز به کار بگیریم. با تشکر از شما عزیزان.
و سپس فیلم کوتاه همسایه ها برنده جایزه اسکار سال 1952 به کارگردانی نورمن مک لارن به نمایش در آمد.
محمدرضا گودرزی و مائده مرتضوی
در ادامه مراسم، محمدرضا گودرزی به بحث در مورد داستان کوتاه و ویژگی های یک داستان سالم پرداخت و از تمایل ناشران برای چاپ رمان بیشتر نسبت به مجموعه داستان صحبت کرد. و هم چنین ابراز خوشنودی از این بابت که با وجود تمایل ناشر و مخاطبان به رمان تا داستان کوتاه، هم چنان نویسندگان به نگاشتن داستان کوتاه و مجموعه داستان مبادرت می ورزند و این جای بسی خوشحالیست.
بخش بخش بعدی برنامه، نمایش فیلم صدثانیه ای به کارگردانی زهرا هادی بود.
بخش دوم، مراسم تقدیر از «فریبا وفی»
مهدی رضایی دبیرکانون فرهنگی چوک درباره این بخش گفت:
با توجه به آن که کانون فرهنگی چوک، روز جهانی داستان را همراه با تقدیر از پیشکوتان عرصه ادبیات داستانی برگزار می کند، امسال با رای اکثریت اعضای شورای فرهنگی کانون مفتخریم که از سرکار خانم فریبا وفی نویسنده فعال و توانای کشورمان تقدیر می کنیم، و خوشحالیم که ایشان در جمع ما حضور دارند.
فریبا وفی در۱ بهمن ۱۳۴۱در تبریز به دنیا آمد. داستان‌نویسی را از سال‌های آغاز جوانی شروع کرد. اولین داستان جدی‌اش در سال ۱۳۶۷ در مجله آدینه چاپ شد و هشت سال بعد اولین مجموعه داستانش به چاپ رسید. در مجموع5 مجموعه داستان و۶ رمان منتشر شده به صورت کتاب و تعدادی داستان در نشریات متعدد ادبی، کارنامه ادبی او را تشکیل می‌دهد. تک داستان‌هایش به زبان‌های روسی، ژاپنی، عربی، سوئدی، ترکی و …و رمان‌هایش به زبان انگلیسی، ایتالیایی، آلمانی، فرانسوی و نروژی و …ترجمه شده‌اند. فریبا وفی همچنین دیوان پروین اعتصامی را به نثر ساده برای نوجوانان بازنویسی کرده است. او دارای دو فرزند و از سال ۱۳۷۷ ساکن تهران است.
مجموعه داستان‌ها:
۱۳۷۵ – در عمق صحنه. نشر چشمه.، ۱۳۷۸ – حتی وقتی می‌خندیم. نشر مرکز.، ۱۳۸۷– در راه ویلا. نشر چشمه.، ۱۳۸۹ – همه ی افق . نشر چشمه.، 1394- بی باد و بی پارو. نشر چشمه.
رمان‌ها:
۱۳۸۱ – پرنده من. نشر مرکز.، ۱۳۸۲ – ترلان. نشر مرکز.، ۱۳۸۴ – رویای تبت. نشر مرکز.، ۱۳۸۶ – رازی در کوچه‌ها. نشر مرکز.، ۱۳۸۹ – ماه کامل می شود . نشر مرکز، ۱۳۹۲– بعد از پایان . نشر مرکز.
جایزه‌ها:
برای رمان «پرنده من»
جایزه سومین دوره هوشنگ گلشیری/ جایزه دومین دوره جایزه ادبی یلدا/ تقدیر شده از بنیاد ادبی مهرگان
تقدیر شده از بنیاد ادبی اصفهان
رمان «ترلان» تقدیر شده از بنیاد ادبی مهرگان
رمان «رویای تبت» برنده جایزه بنیاد هوشنگ گلشیری ۱۳۸۴
برنده‌ی لوح تقدیر هفتمین دوره‌ی جایزهی ادبی مهرگان ادب ۱۳۸۵
مجموعه داستان«همه‌ی افق» برگزیده بهترین مجموعه داستان کتاب سال ۱۳۹۳تبریز
ترجمه‌‌های صورت گرفته از آثار ایشان:
رمان پرنده من به زبان های آلمانی ، انگلیسی، ایتالیایی، کردی سورانی و ترکی استانبولی ترجمه شده است.
رمان رازی در کوچه‌ها به زبان‌های فرانسه و نروژی ترجمه شده است.
رمان ترلان به آلمانی و رویای تبت به کردی سورانی ترجمه شده اند.
پس از معرفی آثار خانم وفی، خانم فریبا حاج دایی و خانم سپیده ابرآویز دیگر سخنرانان این مراسم بودند که درباره آثار خانم فریبا وفی صحبت کردند.
سپیده ابرآویز و فریبا حاج دایی
در ادامه مائده مرتضوی از فریبا وفی دعوت کرد تا با مخاطبانش به گفتگو بنشیند. وفی از روزهای نخستین نوشتن گفت و عطش نوشتن و وسوسه ای که هیچگاه او را رها نکرد. از چاپ اولین داستانش در مجله آدینه گفت و نگارش رمان پرمخاطب “پرنده من” و اینکه هیچ زمان گمان نمیکرده روزی مخاطبان بسیاری پیدا کند.
سپس پاسخگوی برخی سوالات حضار در مورد سبک و شیوه نوشتن شان بودند . معلم ۳۵ سال پیش ایشان نیز در جمع حضور داشت که به مراسم لطف دیگری بخشید.
بیشتر علاقه مندان حاضر در جلسه از هم ذات پنداری عمیقی که با کاراکترهای داستانی ایشان داشتند سخن گفتند و اذعان داشتند که با خواندن آثار وفی احساس میکنند باپاره ای از زندگی و هویت پنهان مانده خود مواجه میشوند.
و در انتهای برنامه از سوی کانون فرهنگی چوک با حضور استاد قباد آذرآیین به پاس عمری تلاش در زمینه داستان نویسی، تقدیرنامه ای فریبا وفی اهدا شد و دیگر سخنرانان و عوامل این همایش،استاد محمدرضا گودرزی، فریبا حاج دایی، سپیده ابرآویز، زهرا هادی، مائده مرتضوی لوح یادبود دریافت کردند.
فریبا وفی، فریبا حاج دایی، سپیده ابرآویز، محمدرضا گودرزی، قباد آذرآیین، مائده مرتضوی، مهدی رضایی
