هم‌زمان با چهلمین روز آغاز اعتراضات سراسری هفته آخر آبان‌ماه ایران و سرکوب خونین آن توسط نیروهای امنیتی، “حزب ایران” و “جبهه ملی ایران” با انتشار بیانیه‌هایی جداگانه خواستار شناسایی و برخورد با آمران و عاملان آن و آزادی فوری بازداشت‌شدگان این حوادث شدند.
حزب ایران روز چهارشنبه چهارم دی (۲۵ دسامبر) در بیانیه‌ای به مناسبت “چهلمین روز درگذشت صدها تن از هم‌میهنان در اعتراضات آبان ۹۸” که به امضای کمیته مرکزی این حزب در تهران رسیده، این اعتراضات را واکنشی به “ناکارامدی‌های پیوسته حکومت ناتوان از اداره کشور” ارزیابی کرده و آن را “نقطه عطفی در تاریخ پس از انقلاب اسلامی” دانسته است.
توجیه‌ناپذیر بودن “قساوت بی‌سابقه”
در این بیانیه همچنین آمده است: «در طی این اعتراضات جمع کثیری از هم‌وطنان تنها در طی سه روز به خاک و خون غلطیدند که این حد از قساوت در کشتار مردم در مدت کوتاه اعتراضات در تاریخ مبارزات آزادی‌خواهانه ملت ایران بی‌سابقه بوده است.»
حزب ایران در ادامه ضمن تسلیت به مردم و خانواده‌های داغدار و “محکومیت قاطعانه آمرین و عاملین فجایع اخیر” اعلام کرده است: «جمهوری اسلامی بایستی نسبت به علت هدف قرار دادن قلب و مغز جان‌باختگان توسط نیروهای امنیتی خود در پیشگاه ملت ایران پاسخ دهد که چرا در برابر خیل عظیم مردمی که عمدتا از شرایط وخیم اقتصادی به تنگ آمده‌اند مشی مسلحانه در پیش گرفته است.»
این حزب سیاسی همچنین با اشاره به اینکه “برخی از کشته‌شدگان از محصلین مدارس یا افراد موفق جامعه بودند”، نوشته است: «به هیچ عنوان نمی‌توان با برچسب اشرار یا آشوبگر یا عامل بیگانه کشتار آنان را توجیه نمود.»
در ادامه این بیانیه تأکید شده است: «حاکمیتی که پاسخ اعتراض برحق و مسالمت‌آمیز هم‌وطنان بی‌دفاع را با گلوله می‌دهد و به خواست و نظر شهروندان خود وقعی نمی‌نهد و منافع اقلیتی تمامیت‌خواه را ارجح بر منافع ملی می‌داند هیچگاه نخواهد توانست خواسته‌های برحق مالکین اصلی این آب و خاک را تحقق بخشد.»
خواست آزادی فوری بازداشت‌شدگان
حزب ایران در نهایت ضمن درخواست آزادی بی‌قید و شرط بازداشت‌شدگان و “بویژه برخی خانواده‌های داغداری که اخیرا بازداشت شده‌اند”، از هیأت حاکمه جمهوری اسلامی خواسته است تا برای “فراهم نمودن برگزاری دادگاهی مستقل برای مجازات آمرین و عاملین این کشتار وحشیانه اقدام عاجل نماید.”
شورای مرکزی جبهه ملی ایران نیز با انتشار بیانیه‌ای که تاریخ دوم دی‌ماه ۱۳۹۸ را بر خود دارد، “چهلمین روز جان‌باختن فاجعه‌بار صدها نفر از فرزندان ایران‌زمین را در اعتراض‌های روزهای پایانی آبان‌ماه به دست گروه‌های سرکوبگر” به مردم و خانواده‌های داغدار تسلیت گفته و خواستار آن شده «تا بستری فراهم شود که نمایندگان این خانواده‌ها بتوانند کمیته‌ای حقیقت‌یاب با یاری وکلا و حقوقدانان مستقل و خوشنام تشکیل دهند و آمران و عاملان قتل فرزندانشان را شناسایی و در دادگاه‌هایی با حضور قضاتی مستقل به دست عدالت بسپارند.»
در بیانیه جبهه ملی ایران نیز آمده است: «ما مصرا خواستار آزادی فوری و هرچه سریع‌تر هزاران بازداشت‌شده این اعتراضات می‌باشیم.»
تشدید فشار بر خانواده قربانیان
هم‌زمان با انتشار این بیانیه‌ها خبرها نشانگر فشار نهادهای امنیتی بر خانواده‌های کشته‌شدگان سیاسی و مدنی است. در همین راستا، شهناز اکملی، مادر مصطفی کریم‌بیگی از قربانیان اعتراضات سال ۸۸، فراخوان خود برای شرکت مردم در مراسم چهلم کشته‌شدگان اعتراضات آبان‌ماه را “لغوشده” اعلام کرد.
خانم اکملی که در حمایت از خانواده پویا بختیاری از کشته‌شدگان اعتراضات اخیر، برای مراسم چهلم قربانیان آبان‌ماه فراخوان داده بود، اعلام کرد که دعوت خود را “به دستور” مقام‌های امنیتی پس می‌گیرد.
شهناز اکملی امروز چهارشنبه در پیامی توییتری، با اشاره به “دستور مسئولین و متولیان امنیتی و قضایی” برای لغو مراسم از سوی او، نوشت: «مسئولین مربوطه به سبب اینکه مسئولیت این یادبود به عهده مادر داغداری چون من نباشد این امر را اعلام کرده‌اند.»
خانم اکملی روز ۳۰ آذرماه گذشته از سوی دادیار اجرای احکام دادسرای اوین احضار و با حضور بازجویش تهدید شده بود که اگر فراخوانش را پس نگیرد، علاوه بر حکم یک سال زندانی که آماده اجراست، به اتهام “اجتماع و تبانی، تبلیغ علیه نظام و توهین به رهبری” به ده سال حبس دیگر هم محکوم می‌شود.
دوشنبه گذشته نیز مریم کریم‌بیگی، دختر شهناز اکملی، به اطلاعات سپاه استان البرز احضار و گوشی موبایل، مدارک خودرو و حتی پلاک خودروی او ضبط شد. ضمیمه شدن پیام توییتری خانم اکملی به هشتگ‌های “سکوت” و “دخترم” می‌تواند اشاره‌ای به همین موارد و تحت فشار قرار گرفتن او و دخترش باشد.
اخیرا شماری از مادران کشته‌شدگان سیاسی و مدنی چهار دهه اخیر ایران، از جمله ناهید شیربیشه مادر پویا بختیاری و شهناز اکملی، با انتشار فراخوانی اعلام کرده بودند: «روز ۵ دی مصادف با چهلمین روز کشته شدن فرزندان‌مان را روز بین‌المللی ادای احترام به قربانیان آبان‌ماه اعلام‌کرده و با برگزاری مراسم یادبود، یک دقیقه سکوت کنیم. یا به هر طریق که می‌توانیم یاد عزیزان‌مان را گرامی داشته و این جنایات را محکوم کنیم.»
والدین پویا بختیاری در نخستین ساعات بامداد دیروز سه‌شنبه به همراه هفت تن دیگر از اعضای خانواده این جان‌باخته اعتراضات آبان‌ماه توسط مأموران اطلاعاتی بازداشت شدند. منوچهر بختیاری و ناهید شیربیشه، پدر و مادر پویا بختیاری که روز ۲۵ آبان در مهرشهر کرج به ضرب گلوله نیروهای امنیتی کشته شد، اعلام کرده بودند که برخلاف خواست نهادهای اطلاعاتی مراسم چهلم فرزندشان را در روز پنجشنبه پنجم دی‌ماه در آرامستان بهشت سکینه در کرج برگزار خواهند کرد.
خبرگزاری رویترز دو روز پیش با استناد به سه منبع نزدیک به محافل پیرامونی رهبر جمهوری اسلامی و یک مقام دیگر حکومتی، تعداد قربانیان اعتراضات اخیر را “حدود ۱۵۰۰ نفر” اعلام کرده بود. مقام‌های جمهوری اسلامی این آمار را تکذیب کرده، اما در عین حال خود به‌رغم گذشت بیش از چهل روز از آغاز اعتراضات، درباره شمار کشته‌شدگان سکوت کامل اختیار کرده‌اند. عفو بین‌الملل در آخرین گزارش خود شمار قربانیان را “دست‌کم ۳۰۴ نفر” اعلام کرده، اما تأکید کرده بود که آمار واقعی می‌تواند بسیار فراتر از این تعداد باشد.
DW
