شخصیت کم نظیر وبزرگ تاریخ ایران دکترمحمدمصدق ، در مورد دکترحسین فاطمی اینگونه اظهار نظرنموده است : « اگرملی شدن نفت خدمت بزرگی است که به مملکت شده باید از آن کسی که اول این پیشنهاد را کرد سپاسگزاری کرد و آن کس شهید راه وطن دکتر حسین فاطمی است که روزی درخانه ی جناب آقای نریمان پیشنهاد خود را داد و عده نمایندگان جبهه ملی حاضر درجلسه آن را به اتفاق آراء تصویب نمودند. رحمت الله علیه که درتمام مدت همکاری با این جانب یک ترک اولی هم از آن بزرگوار دیده نشد. »
دکترحسین فاطمی در سال 1296 خورشیدی در شهر نائین ودر خانواده ای روحانی متولد شد . او از هنگام نوجوانی ودر سال های تحصیل در دبیرستان فعالیت روزنامه نگاری را آغاز کرد وپس از گذراندن فراز ونشیب های بسیار توانست نخستین شماره روزنامه باختر امروز را در روز 8مرداد 1328 منتشر نماید. روزنامه ای که با تشکیل شدن جبهه ملی ایران در اول آبانماه 1328 مهمترین روزنامه بیان کننده نظرات جبهه ملی ایران گردید. دکتر فاطمی یکی از20 تنی بود که در روز 22مهرماه 1328 همراه دکترمصدق در تحصن در دربار که به منظور اعتراض به نبودن آزادی انتخابات صورت گرفت،شرکت داشت . وچند روز بعداز تحصن در اولین شورای مرکزی جبهه ملی عضویت یافت . مبارزات جبهه ملی به ورود 8 نفر از اعضای این جبهه به مجلس شانزدهم وبه تصویب رسانیدن قانون ملی شدن نفت وسپس تشکیل دولت ملی مصدق منتهی گردید. در دولت ملی مصدق دکترفاطمی سمت معاون نخست وزیر وسخنگوی دولت ودر ماه های پایانی پست وزارت امور خارجه را به عهده داشت . دکترفاطمی در روز26 بهمن1330 در مراسم سالگرد روزنامه نگار شجاع محمدمسعود مشغول سخنرانی بود که هدف گلوله های جوانی 16 ساله به نام محمدعبدخدائی عضو جمعیت فدائیان اسلام قرار گرفت وتا پایان عمر ازعوارض این ترور در رنج بود . با وقوع کودتای ننگین 28 مرداد32 و اجراشدن توطئه قدرت های جهانی علیه ملت ودولت ملی ایران ، دکترفاطمی مدتی را در خفا به سربرد.ولی سرانجام درتاریخ 6 اسفند1332 به دست کودتاچیان اسیر گردید و در همان روز بازداشت درمقابل شهربانی کل کشور و زیرچشم ماموران انتظامی، اراذل واوباش به سرکردگی شعبان جعفری بر سر او ریختندو13 ضربه چاقوی آن مزدوران خون پاک دکتر فاطمی را برای دومین بار بر زمین ریخت. وبالاخره کودتاچیان پس از سرهم بندی کردن یک دادگاه نظامی نمایشی درصبح روز19 آبان 1333 دکترفاطمی را به میدان تیر لشگردو زرهی برده وبه جوخه اعدام سپردند. دکترفاطمی در هنگام اعدام تنها 37 سال عمرداشت. اما با همان عمر کوتاهش منشاء اثرات مهمی در زندگی سیاسی واجتماعی ملت ایران گردید. او در پای چوبه اعدام این جملات عبرت آموز وماندگار را بر زبان راند :
« مرگ حق است ومن از مرگ ابائی ندارم،آنهم چنین مرگ پر افتخاری.من میمیرم که نسل جوان ایران از مرگ من عبرتی گرفته وبا خون خود از وطنش دفاع کرده ونگذارد جاسوسان اجنبی بر این کشور حکومت نمایند.»
تهران – جبهه ملی ایران
19 آبان 1394
درهمین رابطه:
مجموعه ای از مقالات در باره سالگرد اعدام دکتر سید حسین فاطمی
