سیلون سیپل
۶ مه ٢٠٢٠، روزنامه اینترنتی “اوریان ٢١ “
ترجمه بهروز عارفی
بنیامین نتانیاهو موفق به تشکیل یک دولتی ائتلافی شد که هدف اصلی آن اِلحاق بخش بزرگی از سرزمین های کرانه باختری رود اردن است. برای رسیدن به این هدف، او از پشتیبانی دونالد ترامپ و سکوت همدستانه «جامعه بین المللی» برخوردار است.
هنگام کارزار اخیر انتخاباتی، نتانیاهو به هموطنان خود وعده داده بود که چنین الحاقی را انجام دهد. او گفته بود که قصد دارد به سرعت، بخش قابل توجهی ار سرزمین های فلسطینی کرانه باختری را به اسرائیل ضمیمه کند. وی پس از پیروزی در انتخابات، می خواهد به وعده اش عمل کند. در پیمانی که روز ٢١ آوریل، برای ایجاد یک ائتلاف بزرگ با رقیب اصلی اش ژنرال بِنی گانتس، رهبر « جنبش آبی و سفید » امضا کرد ، این الحاق را هدف مقدم سیاسی اش قرار داد. این پیمان پیش بینی می کند که می توان این روند الحاقی را از اول ژوئیه به اجرا گذاشت.
یک بار دیگر، نتانیاهو به مثابه شخص قدرتمند بدون رقیب درحکومت ظاهر می شود. اوشخصا اولویت ها را تعیین می کند. همان طوری که روزنامه نگاری طعنه زنان می نویسد (١) : او « گانتس را به عنوان محافظ شخصی برای سه سال آینده استخدام کرده » است. او بیش از هر زمانی، جریان های سیاسی عمیقی که جامعه یهودی اسرائیلی را تحرک می بخشد ، نمایندگی می کند.
تسلیم بنی گانتس
گانتس، رئیس ستاد پیشین ارتش، که پس از ائتلاف با نتانیاهو، تشکیلات سیاسی اش در هم پاشید، در مقایسه با او، سیاستمدارحقیری به حساب می آید. تنها چیزی که او در این ائتلاف به دست آورد، این بود که هر نوع الحاق سرزمین ها باید با « توافق قبلی و کامل ایالات متحده » صورت گیرد (امری که به هر حال، خودِ نتانیاهو نیز در پی آن بوده است). اکنون، مرد شماره دوی جنبش آبی–سفید، – یک رئیس دیگر پیشین ستاد ارتش– گابی اشکِنازی به طور ضمنی گفته که با الحاق مخالف است، اما از آن جا که بدون حزب او، نتانیاهو اکثریتِ قاطعی برای گذراندن قانون الحاق در مجلس دارد، کاری از آن ساخته نیست. استدلالی که درست است، گرچه ژنرال پیشین جسارت سیاسی فراوانی از خود نشان نمی دهد…
راندن فلسطینی ها به سوی مراکز شهری
کدام سرزمین ها را نتانیاهو قصد دارد ملحق کند؟ همه ی آن ها را؟ خیر چنین چیزی تقریبا مطرح نیست. نتیجه این کار انحلال عملی (دوفاکتو) تشکیلات خودگردان فلسطین است، که اسرائیل به هیچ وجه – دستِ کم در مرحله کنونی – خواهان آن نیست. هر حکومتی در اسرائیل ترجیح می دهد که یک تشکیلات خودگردانِ ناتوان، مسئولیت ظاهری مدیریت امور شهرهای بزرگ را داشته باشد. وانگهی، از دستِ کم بیست سال پیش به این طرف، یکی از محورهای کلیدی سیاست استعماری اسرائیل در کرانه باختری این است که زمین های فلسطینی ها را در نواحی روستائی غصب کند تا آن ها را وادارد که در پیرامون شهرها متمرکز شوند و از این طریق، زمین های کشاورزی ای در اختیار کولون ها بگذارند که از اهالی بومی خالی شده است. محتمل ترین سناریو، این است که الحاق شامل سراسر دره اردن (بدون تردید به استثنای شهر اریحا، در هشت کیلومتری پُل آلِنبی، تنها راه ارتباطی زمینی بین اسرائیل و اردن)، و نیز شامل یک منطقه ی کم و بیش با اهمیت از ناحیه موسوم به «C» خواهد شد، که پس از قراردادهای اسلو (١٩٩٣)، کلیه آن زیر کنترل اسرائیل باقی مانده و بیش از ۶٢ درصد از سرزمین کرانه باختری را شامل می شود.
این ناحیه C به هفت حوزه غیر مرتبط به هم که هر کدام نیزتکه تکه شده، تقسیم شده است. در این ناحیه، ٣٠٠ هزار فلسطینی (درست معادل جمعیتی که از بیست سال پیش، مجبور به ترک زمین های خود شده اند)، زندگی می کنند، در حالی که هم اکنون، ٣٩٠ هزار کولون ، یعنی ٩٠ درصد اسرائیلی های ساکن کرانه باختری در آن جا سکونت دارند (البته باید ٢۵٠ هزار نفری را که ساکن بیت المقدس شرقی هستند، به آن ها افزود). در اسرائیل، تخمین زده می شود که وسعت خاک سرزمین های الحاقی بین ٣٠ و ۴٠ درصد سرزمین های فلسطینی خواهد بود.
برای یادآوری، اشاره کنیم که «طرح صلح» دونالد ترامپ که در ماه ژانویه گذشته منتشر شد، به اسرائیل امکان می دهد که قریب به ٣۵ درصد از خاک کرانه باختری را – و اگر گستره زمین های دولتی شهرک ها را هم در نظر گیریم، در واقع ۵ تا ۶ درصد بیشتر از آن را، به خود ضمیمه کند.
چند صدای مخالف
در اسرائیل، طرح الحاق برنامه ریزی شده، از پشتیبانی مردمی قابل ملاحظه ای برخوردار است. با این حال چند صدای اعتراض بلند شده است. همان گونه که در این کشور رسم است، فقط مسئولان عالی رتبه ی بخش های امنیتی جسارت کردند تا مخالفت خود را با سیاست الحاق نشان دهند. طبق گزارش المونیتور (٢)، آویو کوخای، رئیس کنونی ستاد ارتش، نداو ارغمان رئیس شین بت و تامیر حِیمان، رئیس سرویس های اطلاعاتی در میان آن ها دیده می شوند. در اوایل ماه آوریل، ٢٢٠ نفر از مسئولان عالی مقام امنیتی (ارتش، شین بت، اطلاعات ارتش)، فراخوانی را علیه الحاق پیش بینی شده، امضا کرده اند. روز ٢٢ آوریل، عامی ایالون، دریادار پیشین و رئیس شین بت، تامیر پاردو، رئیس پیشین موساد و ژنرال ذخیره، گادی شَمنی، بیانیه ای در ایالات متحده منتشر کردند که در آن «مخاطرات » الحاق های مورد نظر را برملا می کرد (٣)
به عقیده آنان، مهم ترین خطر، مربوط به آینده ی اردن است که « بخش قابل توجهی از جمعیت آن فلسطینی هستند »، و آن ها نگرانند که هزینه ای که اسرائیل به خاطر بی ثباتی رژیم پادشاهی هاشمی خواهد پرداخت، بسیار سنگین تر از فواید الحاق کرانه باختری باشد. در آمریکا نیز، ١۴٩ نفر از رهبران برجسته ی جماعت یهودی در مورد انحراف سیاسی که در صورت الحاق کرانه باختری، اسرائیل شاید در آن گام برخواهد داشت ، به آن دولت هشدار دادند. اما، این صداها به ویژه در اسرائیل در حاشیه قرار دارند. و احتمال بسیار کمی وجود دارد که فقط این صدا ها موجب شوند که نتانیاهو و ترامپ عقب گرد کنند.
دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی ریاست جمهوری امریکا
احتمال زیاد وجود دارد که بین ترامپ و نتانیاهو، دومی اشتیاق بیشتری داشته باشد تا وارد عمل شود. زیرا از نگاه او، وقت تنگ است: او روز ٣ نوامبر مطمئن خواهد شد که ترامپ دوباره انتخاب شده است یا نه. لذا، وی مجبور است که فرایند الحاق را پیش از آن تاریخ به راه اندازد. اگر ترامپ انتخاب شود – امری که امروز هنوز معلوم نیست– همه چیز به سود او خواهد بود. اگر ترامپ شکست خورد، نتانیاهو می تواند امیدوار باشد که بتواند بر پایه عمل انجام شده، از موضع قدرت با رئیس جمهوری منتخب دموکرات مذاکره کند.
اما، ترامپ،به یقین شخصیتی مضحک و بیرحم، و اغلب غیر قال پیش بینی است که برای انتخاب مجدد به پشتیبانی گسترده اوانجلیست های افراطی نیاز دارد که بخش بزرگ « صهیونیست های مسیحی » را تشکیل می دهند. لذا، او مجبور است از این الحاق حمایت کند. به علاوه، از این امر که پس از انتشار « طرح صلح » او ، یک کمیته آمریکائی–اسرائیلی ایجاد شده تا نقشه ی مورد تائید دولت آمریکا را برای الحاق های آینده ترسیم کند ، اطلاع کمی در دست است. از میزان پیشرفت کارهای این کمیته اطلاع کافی در دست نیست، ولی نفسِ وجود چنین کمیته ای، نشان می دهد که اسرائیل مسئله الحاق را با کاخ سفید هماهنگ کرده است.
تنها پرسشی که در این نمایش سایه ها مطرح است، این است که آیا ترامپ، به هر دلیلی، تمایل دارد به عنوان «تعدیل کننده» تصمیمات نتانیاهو عمل کند، یا او تمامی و یا تقریبا همه ی بلندپروازی های ارضی او را تامین خواهد کرد ؟ منطقِ کارزار انتخاباتی ترامپ ایجاب می کند که او راه حل دوم را برگزیند. اما، با این فرد با اختلال شخصیت مرزی(border line) (مثل پیشنهاد آب ژاول برای پاکسازی ریه ها از کُروناویروس)، همه چیز و نیز عکس آن امکان دارد.
«طرح صلح» ترامپ تقریبا به تمامی خواست های الحاق نتانیاهو پاسخ مثبت می دهد. دشوار است که او عقب نشینی کند. پس فقط مسئله زمان بندی در میان است. امکان پذیرترین حالت این است که هروقت ترامپ مناسب تشخیص دهد، الحاقی را که نتانیاهو برنامه ریزی کرده، تائید خواهد کرد. به نظر می رسد که نتانیاهو در این باره مطمئن است. در یک صحبت ویدئوئی خطاب به گروهی از اوانجلیست های اروپائی که هواداران متعصب طرح «اسرائیل بزرگ» هستند، نتانیاهو از «طرح صلح ترامپ» به مثابه ی بازشناسی حقوق اسرائیل جهت تصاحب همه سرزمین هائی که شهرک های مستعمره را دربر می گیرد، یاد می کند (۴). او خطاب به آن ها گفت: «من اطمینان خاطر دارم: چند ماه دیگر، این تعهدات عملی خواهند شد و ما خواهیم توانست لحظه ی تاریخی جدیدی از صهیونیسم را جشن بگیریم». سه روز پیش از آن، مایک پُمپِئو، وزیر امورخارجه امریکا، بر این اعتماد تاکید کرده بود. او اظهار داشته بود که الحاق سرزمین ها، « تصمیمِی اسرائیلی » است.
اروپائیان – در راس آن ها امانوئل مارکون – اعلام کردند که نظر خوبی نسبت به الحاق های پیش بینی شده ندارند. اما، یک ناظر اسرائیلی می گوید که نتانیاهو، پشیزی ارزش برای این مسئله قائل نیست. «هیچ پیامدی نخواهد داشت. اروپائیان چه خواهند کرد ؟ آن ها چای خود را خواهند نوشید، منتهی همراه با خشم. تاریخ اشغال، تاریخی پایان ناپذیر از محکوم کردن های رقت آور اروپائی هاست .» (۵) اندکی بعداز اظهاراتِ نیکولا دو ریوییر، نماینده فرانسه در شورای امنیت، مبنی بر این که اگر این الحاق ها صورت گیرند، «روابط کشور او با اسرائیل تحت تاثیر» قرار خواهد گرفت، دیپلمات های عالی رتبه اسرائیل او را دست انداختند و اظهار داشتند که اتحادیه اروپا قادر به اتخاذ تصمیم مشترکی درباره این موضوع نیست.
آیا جو بایدن صدایش را بلند خواهد کرد ؟
در طی این زمان ، جو بایدِن، نامزد حزب دموکرات برای انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا، سکوت اختیار کرده است. او حتی در مورد نقائص نظام بهداشتی آمریکا در مقابله با کروناویروس، حرفی برای گفتن ندارد. پس با این وصف، طبیعی است که بپذیرید الحاق کرانه باختری، مسئله دوردستی است. با این همه، دو عضو پیشین و مهم دولت اوباما در مورد مسائل بین المللی، فیلیپ گوردون و رابرت مالی، در فراخوانی فوری به او هشدار داده و از او خواسته اند که « پیش از آن که دیر شود، (۶) علیه طرح اسرائیلی الحاق اعتراض کند.». چرا این امر اضطراری است ؟ دو مشاور پیشین کاخ سفید می نویسند که بایدن روز اول ژوئیه رئیس جمهور نخواهد بود، اما سخنان او «ممکن است بر عملکرد نتانیاهو، موضع گانتس و دولت های عربی تاثیر داشته باشد».
این موضوع اضطراری است، زیرا او تنها فردی است که از چنین امکانی برخوردار است. که چه بگوید ؟ به طور خلاصه، برای اعلام این مطلب که الحاق، دموکراسی اسرائیل را با خطر روبرو می کند و نیز حقوق فلسطینی ها را زیرپا می گذارد و امکان دارد منطقه را در بی ثباتی و خشونت غوطه ور کند. آن ها می افزایند، به ویژه بایدن می بایست به نتانیاهو گوشزد کند که اگر او در تصمیم خود پافشاری کند، ایالات متحده تحت ریاست اومی تواند مجازات های مالی در مقابل اسرائیل اتخاذ کند. آن ها اضافه می کنند که برخی خواهند گفت که در آن صورت، نتانیاهو مصمم خواهد شد که زودتر بجنبد و ترامپ نیز او را پشتیبانی کند. متاسفانه، هیچ کدام از این دو، برای اقدام، نیازی به دلگرمی ندارند و هر دو فکر می کنند که سیاستِ پرحرارتِ الحاق به آن ها کمک خواهد کرد تاقدرت را حفظ کنند. در حالی که، اگر بایدن امروز حرف نزند، بعدا خیلی دیر خواهد شد، حتی اگر او در ماه نوامبر انتخاب شود».
بایدن در روز ٢٩ نوامبر در یک ضیافت شام برای جمع آوری کمک مالی جهت کارزار انتخاباتی اش، در مورد اوضاع خاورمیانه صحبت کرد. فکر می کنید در مورد طرح الحاقی نتانیاهو نظر داد ؟ البته که نه. او گفت اگر انتخاب شود، سفارت آمریکا را از بیت المقدس دوباره به تل آویو منتقل نخواهد کرد (٧). یادآوری کنیم که هنگامی که ترامپ این انتقال بسیار نمادین را اعلام کرد، بایدن این تصمیم «کوته بینانه و سبک سرانه» را مورد انتقاد قرار داده بود. اما اینک، او توضیح می دهد که مورد سوال قرار دادن این عمل انجام شده، هیچ کمکی به ازسرگیری روند صلح نخواهد کرد. با وجود این، او توضیح داد که کنسولگری امریکا را در بیت المقدس شرقی که ترامپ بسته بود، دوباره بازخواهد کرد
.
اسرائیلی ها یادگرفته اند که لابلای سطرهای چنین داستان هائی را خوب بخوانند. در تابستان ٢٠٠٩، ارتش اسرائیل پس از بدترین و شدیدترین بمباران های غزه ، به ان سرزمین حمله نظامی زمینی نیز کرد. در آن تهاجم، ١١٣۵ فلسطینی (با ۶۵ درصد غیر نظامی) و ده سرباز اسرائیلی (چهار نفر در اثر شلیک «گلوله خودی» یعنی اشتباه های اسرائیل) و سه غیرنظامی کشته شدند. درآن زمان، اوباما در انتظار ورود به کاخ سفید در ٢٠ ژانویه بود. برخی از مشاوران او تمنا می کردند که برای پایان دادن به تهاجم اسرائیل دخالت کند. او با تکرار این که پس از شروع دوره ریاست جمهوری اش، مداخله خواهد کرد، این تقاضا را رد کرد. دو روز پیش از آن، اسرائیلی ها اتش بس را پذیرفتند. از نگاه آنان، پیام اوباما از نقطه نظر سیاسی روشن بود: او مانع از ادامه حمله نظامی آن ها نشده بود.
لذا، نتانیاهومی تواند با موضعی حق به جانب، احساس کند که اگر فردا دوباره اقتضا کرد، با رئیس جمهور جدید دموکرات همان کند که با اوباما کرد و او دم برنیاورد. اما، همان طوری که اشاره شد، او امیدوار است که کاخ سفید، پیش از انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر، الحاق سرزمین ها را تائید کند.
پاورقی ها:
١–
https://www.haaretz.com/israel-news/.premium-with-unity-deal-netanyahu-turns-gantz-into-his-personal-bodyguard-1.8786439
٢–
https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2020/04/israel-benjamin-netanyahu-benny-gantz-donald-trump-ashkenazi.html
٣–
https://apnews.com/94a10865ff3c11e1f3fea4a0e78a8868
۴–
https://www.haaretz.com/opinion/.premium-whoever-thinks-west-bank-annexation-will-pass-quietly-better-think-again-1.8791740
۵–
Biden Must Speak Out Against Israeli Annexation Plans Before It’s Too Late
۶–
https://www.timesofisrael.com/biden-says-hell-keep-us-embassy-in-jerusalem-if-elected/
Nétanyahou : A marche forcée vers l’annexion
Sylvain Cypel, ۶ mai ٢٠٢٠
https://orientxxi.info/magazine/netanyahou-a-marche-forcee-vers-l-annexion,٣٨۴۵
https://orientxxi.info/magazine/articles-en-farsi/article3868