کوردستان میدیا: مصطفی هجری، دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران طی مصاحبهای با آسو صالح، روزنامهنگار کرد مقیم سوئد به زوایای مختلف مبارزات نوین حزب دمکرات میپردازد.
این روزنامهنگار کرد طی سفری به اقیلم کردستان عراق این مصاحبه را با دبیرکل حزب دمکرات انجام داده که عیناً درپی میآید:
راسان، عنوانی است که حزب دمکرات کردستان ایران برای مرحله تازه از مبارزاتش انتخاب کرده. راسان در لغت به معنی “دوباره برخاستن” میباشد و حاکی از آغاز دور تازهای از فعالیت های عمدتاً مسلحانه این حزب در کردستان ایران است. به گفته رهبران حزب دمکرات، درکنگره پانزدهم (حدود ۴ سال پیش) مساله آغاز دوباره مبارزه مسلحانه مطرح شده و پس از این کنگره، رهبران حزب به صورت جدیتر این مساله را دنبال کردند.
نتیجه آن شد که بهار سال گذشته بخشی از بدنه حزب دمکرات از اردوگاههای کردستان عراق به مناطق مرزی منتقل شدند. این انتقال به درگیری با حزب کارگران کردستان، پ.ک.ک و کشته شدن یکی از پیشمرگان حزب دمکرات منجر شد. این درگیری ابتدا با دخالت حکومت اقلیم کردستان و سپس با مذاکرات دو جانبه خاتمه یافت و نهایتاً حزب دمکرات در بخشهایی از کوهستانهای مرزی ایران و عراق مستقر شد.
بنا به گفته رهبران حزب دمکرات، از سال گذشته تیمهایی به داخل خاک کردستان ایران اعزام شده و با مردم در تماس بودهاند. این اعزام نیرو نهایتاً به درگیریهایی در اشنویه، سروآباد، سقز، بانه و مهاباد در ماههای اخیر انجامید.
راسان یا دور تازه مبارزات حزب دمکرات با سوالهایی همراه بوده است. در سفری که به کردستان عراق داشتم، توانستم که با مصطفی هجری، دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران ملاقات کنم و برخی از سوالات مطرح شده در این راستا را با وی در میان بگذارم.
عمدهترین سوال در اینباره به این صورت مطرح میشود که چه تغییراتی در سطح داخلی و منطقهای یا حتی جهانی روی داده است که حزب دمکرات بار دیگر به مبارزه مسلحانه روی آورده است؟ به عبارت دیگر چرا در این برهه از زمان؟
مصطفی هجری، این مساله را بیش از هر چیز دیگر به مهمترین رخداد سال گذشته در عرصه سیاست ایران ربط میدهد، توافقنامه با کشورهای ۵+۱. به گفته هجری: “اینگونه به مردم القا شده بود که گویا پس از برجام وضعیت اقتصادی و میزان بیکاری در جامعه بهتر خواهد شد، ولی اینگونه نشد و چه بسا در مواردی نیز بدتر شد. از سوی دیگر مردم و به ویژه آزادیخواهان انتظار داشتند پس از این گشایش در زمینه رابطه با غرب و توافق هستهای، در داخل هم شاهد چنین گشایشی باشیم و فضای خشن امنیتی و بسته، تا حدودی باز شود. این انتظار هم بیحاصل بود”.
دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران ادامه میدهد: “کشورهای غربی نیز به این نتیجه رسیدند که اگر پس از لغو تحریمها سرمایهای به دست جمهوری اسلامی برسد، نه برای خدمت به مردم بلکه برای کمک به گروهها و دولتهای تروریستی منطقه و دخالت در امور داخلی کشورها از آن استفاده میکند”. هجری در این راستا نتیجه میگیرد که امضای توافقنامه هستهای موجب شده است تا کشورهای متخاصم رژیم در منطقه در برابر تهدیدها و دخالتهای جمهوری اسلامی ایران متحد شوند و به صورت جدیتر برنامه خنثی نمودن توطئههای رژیم را داشته باشند.
مصطفی هجری اما دلیل مهمتر از توافقنامه هستهای برای آغاز دور تازهای از مبارزه مسلحانه را خشونت و سرکوب شدید مردم کرد و وضعیت اسفناک اقتصادی میداند و در اینباره میگوید: “در چنین فضایی، از جمله خواست مردم از حزب دمکرات برای اجرای برنامهای جدیتر و آمادگی آنها برای کمک به نیروی پیشمرگه موجب شدند تا رهبری حزب دمکرات کردستان ایران پس از تحقیق و بررسی چند جانبه به این نتیجه برسد تا از ابتدای سال ۱۳۹۴ برنامهای را به تصویب برساند که نیروی پیشمرگه بیشتر از گذشته در میان مردم حضور پیدا کنند”.
رهبری حزب دمکرات با وجودی که راسان را اعلام کردهاند، ولی هنوز از اصطلاح مبارزه مسلحانه استفاده نمیکنند و ترجیح میدهند از اصطلاح “حضور در میان مردم” یا در مواردی نیز “دفاع مشروع” استفاده کنند.
برخی از منتقدین اما این دلیل هجری و حزب متبوعش برای آغاز مبارزه مسلحانه را کافی نمیدانند و معتقدند که با توجه به وعدههای حسن روحانی در زمینه اجرای برخی مواد قانون اساسی در رابطه به اقلیتهای ملی، این اقدام حزب دمکرات کردستان ایران نمیتواند مشروعیت داخلی و بینالمللی را بدست آورد.
اما مصطفی هجری در این راستا ضمن اشاره به اینکه رئیس جمهور در جمهوری اسلامی نماینده مردم نیست، بلکه مهره رژیم است و هیچگاه نمیتواند خلاف سیاست کلی رژیم اقدام کند، تأکید میکند: “مشروعیت مبارزه در این نیست که دیگران آن را بپسندند. امروزه هر چیزی با پیمانه سود و زیان برآورد میشود. برای کشورهای صاحب قدرت دنیا پیمانه این است که با رژیم جمهوری اسلامی تا چه حد سودمند میشوند، دیگر موارد از جمله سرکوب آزادیها، حقوق بشر و… در اولویتهای چندم قرار دارند. به همین دلیل ملتها لازم نیست که از دیگران به دنبال کسب مشروعیت برای مبارزاتش باشند، بلکه مشروعیت از مردمی سرکوب شده بدست میآید که برای ما در اولویت اول هستند”.
منتقدین راسان حزب دمکرات از بعد معادله هزینه فایده نیز به این اقدام مینگرند. به اعتقاد آنها طی دو ماه اخیر تعداد زیادی از نیروهای پیشمرگه حزب دمکرات در درگیریها جان باختهاند و اگر به این صورت ادامه یابد، هزینه این دور تازه از مبارزات، از سود آن بیشتر خواهد بود.
دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران به گونهای دیگر به این مساله مینگرد. مصطفی هجری میگوید: “سود و زیان یک مبارزه (طولانی) با رخدادهای دو ماه اخیر برآورد نمیشود، بلکه از پروسه ابتدا تا انتها بررسی خواهد شد. با این وجود، حزب دمکرات از همان دو ماه اول ضربهی سنگینی به رژیم وارد کرده و آن را دچار سردرگمی نموده است”. هجری همچنین به سال گذشته اشاره میکند که با وجود اعزام تیمها به داخل، هیچ پیشمرگهای جان خود را از دست نداد و تأکید میکند: “سال گذشته هیچ درگیریای به وقوع نپیوست و نیروهای رژیم به پیشمرگههای ما حمله نکردند. ما نیز به پیشمرگههای خود گفته بودیم که در صورت عدم حمله از سوی دشمن، آنها نیز از درگیری پرهیز کنند. ولی امسال نیروهای رژیم حمله کردند و پیشمرگهها نیز از خود دفاع نمودند”.
زمانی که از مبارزه مسلحانه، حال از نوع دفاع مشروع یا حمله به مواضع دشمن، صحبت میشود، وجود حامی و پشتیبان بسیار مهم است. به این مفهوم که دولت یا یک نیروی خارجی از این مبارزه حمایت لجستیکی و مالی به عمل آورد. آیا حزب دمکرات چنین نیروی پشتیبانی دارد؟ آیا صحبتهای سران جمهوری اسلامی در زمینه کمک برخی از کشورهای منطقه، از جمله عربستان و اسرائیل، از حزب دمکرات صحت دارد؟
مصطفی هجری ضمن رد ادعاهای جمهوری اسلامی مبنی بر دریافت کمک از کشورهای دیگر اعلام کرد که هر مبارزه آزادیخواهانهای نیاز به پشتیبانی بینالمللی دارد که در صورت ثبات و تداوم به آن میرسد.
هجری در ادامه اضافه میکند که حزب دمکرات در راستای افزایش تأثیر خود در معادلات منطقهای قدم برداشته و میخواهد به این میزان از اثرگذاری برسد. وی در عین حال به این مساله اشاره میکند که حزب دمکرات هیچگاه از رابطهای استقبال نمیکند که در ازای آن منافع و دستاوردهای بخش های دیگر کردستان به خطر بیافتد و یا روند دمکراسی خواهی در ایران و منطقه دچار مشکل شود.
دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران در ادامه به واقعیات مبارزه اشاره میکند که میتواند در آینده در راستای منافع یا بر ضد منافع طرفهایی باشد. هجری در اینباره اظهار میدارد: “این تأثیرات هرکدام به نوبه خود میتوانند بر پروسه مبارزات ما تأثیرگذار باشند، به ویژه اینکه جمهوری اسلامی به عنوان دشمن ما، در منطقه و در عراق یکی از قدرتها به حساب میآید”.
اعلام آغاز دور تازه از مبارزات حزب دمکرات با واکنشهایی از سوی اپوزیسیون ایران روبرو شده است. مصطفی هجری در اینباره میگوید که حزب دمکرات لازم است تلاش کند این نیروها را متقاعد کند که مبارزاتمان نه تنها بر ضد ایران نیست، بلکه در راستای آزادی ایران و تأمین منافع تمام آزادیخواهان خواهد بود.
دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران در پایان، خاطرنشان میکند: “متأسفانه در میان فعالین و حتی افکار عمومی فارس، کسانی که از مبارزات ملت کرد و دیگر ملتهای ایران حمایت میکنند، زیاد نیستند. این در حالی است که خواست این مبارزات باید بخشی از دغدغههای همه شهروندان ایران باشد. متأسفانه حتی در میان اپوزیسیون هستند کسانی که اغلب از همان دریچهای به این مبارزات نگاه میکنند که جمهوری اسلامی آن را گشوده است. به همین دلیل مانند رژیم نگاهی همراه با شک و گمان به این مبارزات دارند و به گمانشان مبارزات ملتها برای تجزیه خاک ایران میباشد که با توطئه دشمنان این کشور انجام میگیرد”.