برای سخن در روز نخست کار فستیوالی که برای شصت‌ونهمین بار برگزار می شود، شاید بد نباشد نگاهی به آفیش امسال آن بیاندازیم که “فتوگرامی” است برگرفته از فیلم “تحقیر” ساخته “ژان‌لوک گدار”.
در آفیش امسال فستیوال کن، همه عناصر حاضر در این فستیوال حضور دارند: دریا ، افق، مردی که از پله‌هائی برای رسیدن به رؤیایش بالا می‌رود، گرما و نور دریای مدیترانه از آن می تراود و رنگ طلائی به خود می گیرد تا بهتر بتواند به آن چه که در آغاز فیلم “تحقیر” گفته می‌شد نزدیک شود. در آن فیلم گفته می شد: سینما دنیائی را پیش چشمان ما می گذارد که با تمناهایمان هم‌خوانی دارد.
آن مردی هم که از این پله ها بالا می رود، “میشل پیکولی” یکی از آخرین بازمانده‌های دوران طلائی سینمای فرانسه است که مراسم بالارفتن از پله های کاخ فستیوال را در سال ۲۰۱۶ گشود.
این گزینش نمادین از این رو انجام گرفته که فیلم “تحقیر”، با شرکت “میشل پیکولی”، “بریژیت باردو” و “فریتس لانگ”، در برابر دوربین “رائول کوتار” و موسیقی “ژرژ دل رو” در تاریخ سینما ماندگار شد. حال در آستانه شصت‌ونهمین سالگرد فستیوال کن، با گزینش چنین فتوگرامی، هدف های خود را که ارزش نهادن به آفرینندگان هنر، یادآوری تاریخ سینما و میزبانی از دیدگاه‌های دیگر از دنیاست، بیان می کند. کاری که اثر “هروه شی ژیونی” و ” ژیل فراپیه” است. این آفیش که در اندازه های ۱۱ روی ۲۴ متر است، ۱۵۰ کیلوگرم وزن دارد.
پس از آن به “منوی” فستیوال هم اشاره ای بکنیم که با دیدن نام کسانی چون “کن لوچ”، “زاویه دولان”، “برادران داردن”، “جیم جارموش”، “شان پن”، “پدرو آلمودووار”، “بریانته مندوسا”، “اصغر فرهادی” وشماری دیگر در بخش اصلی، اشتهای سینمادوستان برانگیخته می‌شود.
از نمایش فیلم “وودی آلن”، “کافه سوسایتی” در مراسم گشایش شصت‌ونهمین فستیوال کن، برایتان گفته بودیم. این سومین‌باری است که فستیوال کار خود را با یک فیلم “وودی آلن” آغاز می کند و او با چهلمین فیلمش رکورد گشایش جشنواره فیلم کن می شکند.
نام سه کارگردان زن در بخش مسابقه ای امسال به چشم می خورد، برای جشنواره‌ای که در سال های گذشته به سبب کم‌توجهی به فیلمسازان زن با انتقاد رو به‌رو شده بود، رقم بالائی است. این زنان عبارتند از :
“اندرآ آرنولد” کارگردان انگلیسی، با “عسل آمریکائی” نخستین فیلمی که در آمریکا می سازد.
“نیکول گارسیا” بازیگر و کارگردان فرانسوی، با ” سنگ کلیه” دومین فیلم درام خود درباره جنگ جهانی دوم را به بخش مسابقه ارائه می دارد.
و “مارن آده” فیلمساز زن آلمانی است با “تونی اردمن” .. که این کارگردان گرچه سه فیلم ساخته، اما از دیگران در کن ناشناخته‌تر است.
برای برگزیدن فیلم های بخش مسابقه‌ای، “تیری فرمو” مدیر هنری فستیوال و کمیته های گزینشی، ۱۸۶۹ فیلم فرارسیده از سراسر دنیا را دیدند که رقم بالائی برای برگزیدن ۲۱ فیلم بخش “مسابقه ای”، و ۱۹ فیلم بخش “نوعی نگاه” و بخش “غیرمسابقه”ایست. ۱۸ فیلم در بخش “پانزده کارگردانان” و ۱۱ فیلم بخش “هفته منتقدین” را هم باید به این شمار افزود.
شمار فیلم‌های ارسال شده، ۱۰ سال پیش حدود هزار، و در سال ۲۰۱۰ هزار و پانصد فیلم بود.
در میان ۲۱ فیلم بخش مسابقه‌ای، ۴ فیلم از فرانسه به چشم می خورد که رقم بالائی است. البته فرانسه به عنوان کشور میزبان همه ساله دست‌کم ۳ فیلم در بخش “مسابقه ای اصلی” داشته، اما از نظر گرفتن “نخل طلا” که ۲۰,۰۰۰ یورو صرف ساختنش با ۱۹ ورقه طلا می شود، آمریکا با ۱۳ نخل، مقام نخست را دارد و فرانسه با ۶ نخل دوم است.
طبیعتأ حضور پررنگ سینمای ایران هم از راه فیلم ها در بخش “اصلی”، بخش “نوعی نگاه”، بخش “کوتاه و سینه‌فونداسیون” و همچنین حضور “کتایون شهابی” در هیأت داوران بخش اصلی و “گلشیفته فراهانی” در فیلم “پاترسون” ساخته “جیم جارموش”، بسیار خوشحال کننده است.
در کنار آن می توان به پذیرش پروژه “مسعود بخشی” کارگردان ایران، توسط “فابریک سینماهای جهان” اشاره کرد که همه ساله توسط “انستیتوی فرانسه” در پاویلیون سینماهای جهان در کن، محل کار خبرنگاران رادیوی بین‌المللی فرانسه برگزار می شود. امسال این “فابریک”۱۰ پروژه در حال انجام را از ۱۰ کشور جهان معرفی می کند که در میان آنها مسعود بخشی با فیلم “یلدا” شرکت دارد.
برای پوشش دادن به این فستیوال، همه ساله حدودد ۴۵۰۰ خبرنگار از سراسر جهان می آیند که با درنظر گرفتن سالانه بودن این رخداد، در مقایسه با ۴۰۰۰ خبرنگاری که هر چهار سال یکبار بازی‌های المپیک را پوشش می دهند، چشمگیر است.
فرش قرمزی که گام نهادن بر آن آرزوی هر سینماگر و هنرپیشه‌ای است، ۶۰ متر طول دارد و دو تا سه بار در روز تمیز می شود تا لباس‌های پرقیمت و یا پیراهن‌های اجاره ای به بهای ۲۵۰ یورو برای یک شب را کثیف نکند. این فرش ۲۴ پله ای را می پوشاند که میهمانان را به سالن “لومیر” می رساند. در پایان فستیوال، دست کم، خبرنگاران ۲۸۸ پله را بالا رفته‌اند.
کمی هم به جنبه‌های مهم اقتصادی این فستیوال بپردازیم که بودجه ای حدود ۲۰ میلیون یوررو دارد که نیمی از آن از صندوق های دولتی و وزارت فرهنگ می‌آید و نیمی دیگر را شهرداری و مقامات منطقه ای تأمین می کنند. بخشی هم توسط گروه‌های حرفه ای و شرکت‌های خصوصی تکمیل می گردد که با فستیوال همکاری دارند.
جشن در فرانسه بدون شامپانی ممکن نیست واز این رو همه ساله حدود ۸۰۰.۰۰۰.۰۰۰ بطری شامپانی در طول فستیوال مصرف می شود.
شصت‌ونهمین فستیوال فیلم کن که از تاریخ ۲۲ اردیبهشت/ ۱۱ مه ۲۰۱۶، آغاز به کار کرده، تا ۲ خرداد/ ۲۲ مه ۲۰۱۶، ادامه خواهد داشت.
rfi
