رنگین کمان:به دعوت جنبش جمهوری خواهان دموکراتیک و لائیک ایران ـ واحد پاریس ، روز جمعه ۱۷ ژوئن جلسه بحث آزادی با موضوع «حاکمیت ملی و نظم جهانی ، ” چالش های نظری وسیاسی ” دخالت های بشر دوستانه » با شرکت برخی از علاقه مندان به این مبحث برگزار گردید . در این جلسه که از ساعت ۱۹ تا ۲۳ به طول انجامید ، سخنرانان اصلی عبارت بودند از رسول آذرنوش ، رئوف کعبی و رضا ناصحی که هر کدام ازجنبه ای به موضوع مطرح در این جلسه پرداختند .
در ابتدا نشست آقای آذرنوش موضوع « مسئولیت بین المللی در برابر کشتار جمعی » را مورد بحث قرار دادند . و به ابعاد حقوقی و نظری و امکان و چگونگی انجام چنین دخالت هایی با توجه به حقوق و موازین مطرح در سطح بین المللی از جمله منشور حقوق بشر و نهادهای مسئول در این زمینه از جمله سازمان ملل متحد پرداختند . ایشان به این مسأله اشاره کردند که در سایه نظرات جدید در خصوص دخالت های بشر دوستانه ، مفاهیمی از قبیل حاکمیت ملی و حق حاکمیت دولت ها در چهارچوب مرزهای کشورها اکنون نا کارامد به نظر می رسند . و ضمن تأکید بر حق تعیین سرنوشت از سوی مردم و ملت ها و اینکه دخالت های بشر دوستانه نباید به هیچ وجه به معنای تعیین تکلیف و تصمیم گیری در خصوص حاکمیت ملت ها در نظر گرفته شود ، از دخالت های بشر دوستانه در مواقعی که ملت ها مورد ظلم و کشتار و جنایت به وسیله دولت های مستبد قرار می گیرند مانند مورد لیبی دفاع کردند .
موضوع سخنران بعدی جلسه ، آقای رئوف کعبی « پیامدهای مداخلۀ نظامی ، نقدها و پرسش ها » بود . وی در ادامه ضمن اشاره به مباحث مطرح از سوی آقای آذرنوش بیان کردند که همه ما به نوعی خواهان انجام مداخلات بشر دوستانه از سوی مجامع بین المللی بوده ایم و هستیم و موضوع ما عدم یا وجود چنین مداخلاتی نیست و در این خصوص مرز بندی سیاه وسفید در خصوص طرفداری از مداخله یا عدم مداخله را مردود دانستند . منتها نکته مورد بحث از نظر ایشان این بود که اساساً مرجع تعیین کننده و تصمیم گیرنده در خصوص مداخلات بشر دوستانه از جمله مداخلات نظامی چه مرجعی است و نیز معیارهای مطرح در این خصوص به چه صورتی تعیین می گردند . وی به این نکته اشاره کردند که برخی ازمعاهدات بین المللی در خصوص مداخلات بشر دوستانه از جمله مداخلات نظامی ، ناقض منشور حقوق بشر بوده و بر ضرورت نظر داشت به این منشور در خصوص تصمیم گیری در مورد مداخلات در امورات کشورها تأکید کردند . وی مسأله تعیین کننده در این خصوص را این مسأله دانستند که تنها کشورهای مداخله کننده ، تعیین کننده در زمینه مداخله نبوده ، بلکه باید کشورها و مردمی که این مداخلات در مورد آنها صورت می یابند نیز در این خصوص بتوانند ابراز رأی نمایند و درا ین زمینه حق تعیین سرنوشت برعهده خود مردم این کشورها نهاده شود . آقا ی کعبی در خصوص امکان مداخله نظامی در ایران نیز ، ضمن اینکه امکان چنین مدخله ای را منتفی ندانستند ، بیان داشتند که این مسأله را باید با توجه به جنبش مطرح در این جامعه ارزیابی نمود . در صورتی که یک جنبش اجتماعی نیرومند در ایران وجود داشته که بتواند بر رفتار دولت و دید گاه های بین المللی تأثیر گذارد . امکان مداخلات نظامی در ایران به مراتب کمتر خواهد بود .
آقای رضا ناصحی سخنران دیگر جلسه در ادامه موضوع « مداخلات بشر دوستانه در سایه جهانی شدن » را مورد بحث قرار دادند . ایشان با توجه به تحولات به وجود آمده در عرصه جهانی در این خصوص و با توجه به گسترش دنیای اطلاعات و ارتباطات و گسترش شبکه های اجتماعی ، به افزایش نقش فرد در شرایط حال حاضر جهان و فشاری که بدین ترتیب افکار عمومی می توانند در خصوص مداخلات بشر دوستانه به وجود آورند اشاره کردند و بخشی از خواسته های به وجود آمده در ارتباط با چنین مداخلاتی را معلول این فشار افکار عمومی دانستند و بدین ترتیب تمام این مداخلات را صرفاً برخواسته از تصمیمات قدرت های بزرگ و منافع این قدرت ها یا صرف ضوابط حقوقی مطرح در این زمینه ندانستند .
همچنین در این نشست پاره ای از شرکت کنندگان نیز به ارائه نظراتشان پیرامون موضوع مورد بحث پرداخته و نکاتی را در این خصوص یادآور شدند . از جمله آقای فرهنگ قاسمی ، که در این خصوص به مسأله عدم بازوی اجرایی در خصوص تصمیمات سازمان ملل پراختند و تصریح نمودند که در این ده ساله اخیر گام هایی در این خصوص برداشته شده است ، که در راستای رفع این کاستی در این سازمان بوده است ، وی همچنین تصمیمات این سازمان را تابع منافع اقتصادی وسیاسی برخی از اعضای عمده این سازمان دانستند و همچنین به این نکته اشاره کردند که مشکل بزر گ این سازمان این است که دولت ها و نه لزوماً نمایندگان واقعی و مورد انتخاب ملت ها در آن حضوردارند .
دیگر شرکت کننده در این جلسه آقای علی صالح زاده به این نکته اشاره کردند که در خصوص مداخله نظامی در درجه نخست باید از مردمی که چنین مداخلاتی به منظور رهایی آنها از چنگال دیکتاتورها انجام می گیرد ، پرسید که آیا چنین حمله هایی مشروعیت دارد یا خیر؟ و در زمینه امکان حمله به ایران نیز امکان چنین مداخلاتی را در شرایط حاضر منتفی دانستند و اشاره کردند که امکان یا عدم امکان چنین مداخلاتی باتوجه به شرایط مطرح در هر کشور متفاوت خواهد بود
در ادامه آقای بهروز فراهانی ؛ دیگر شرکت کننده در این جلسه به انتقاد از برخی از مباحث مطرح شده از جمله مطالب عنوان شده از سوی آقای آذرنوش در خصوص مشروعیت وامکان دخالت های بشر دوستانه پرداخته و این مباحث را نظری و حقوق و بی ارتباط با شرایط حاکم بر نظام بین الملل و از جمله نهادهای حقوقی تصمیم گیرنده در ان خصوص دانستند . وی تصمیمات در خصوص مداخلات بشر دوستانه از جمله مداخلات نظامی در این خصوص را تابع منافع قدرت های بزرگ و با توجه منافع مشخص طبقاتی در این ساختار دانستند . و نیز متذکر شدند که چنین مداخلاتی از جمله مداخلاتی که به رهبری آمریکا تا کنون انجام گرفته اند حتی در یک مورد هم به استقرار نظام دموکراتیک منتهی نشده است . صحبت های اقای فراهانی در ادامه جلسه با پاسخ هایی از سوی آقای رسول آذرنوش همراه بود . از جمله ایشان تصریح کردند که مداخلات بشر دوستانه نه الزاماً به معنای مداخلات نظامی بوده و در خصوص مداخلات نظامی نیز می باید بین این مداخلات با مداخلاتی که به منظور استقرار یک نظام سیاسی از سوی قدرت های بزرگ منجر می شوند تفاوت قائل شد .
در پایان برگزار گنندگان این نشست ابراز امیدواری کردند که در آینده جلسات دیگری در خصوص مبحث مطرح در این جلسه و نیز مباحث دیگر بر گزار گردد .
تنظیم شده : از سوی جامعه رنگین کمان ؛ بنیاد آزادی اندیشه و بیان
تنظیم کننده : پایا راستگونیا
