احمد کسروی تاریخ نویس، زبان‌شناس و پژوهش‌گر برجستهٔ ایرانی در جوانی به حوزه علمیه رفت و به لباس اخوندی درآمد،ولی پس از مدتی عبا و عمامه‌اش را کنار گذاشت و در دادگستری استخدام شد . وی مبلغ پاک‌دینی , زدودن خرافات از مذهب بود در اواخر عمر، نوشته‌های کسروی بسیار تندتر شد؛ و کتب و نوشتارهایی در مورد شیخی‌گری منتشر کرد سرانجام احمد کسروی در داخل ساختمان کاخ دادگستری تهران با فتوای برخی روحانیون وقت، توسط گروه فدائیان اسلام به اتهام الحاد و ارتداد، با ضربات متعدد چاقو به قتل رسید.
قاتلین وی هیچ‌گاه مجازات نشدند در قدیمی ترین سندی که از خمینی موجود است اشاره روشنی به قتل کسروی وجود دارد کشتن کسروی ، تنها کشتن یک اندیشمند مخالف نبود . کشتن کسروی ، کشتن سمبل آزادیخواهی ، ترقی طلبی ، دگراندیشی و نواندیشی بود
خانواده و دوستان کسروی از بیم مخالفان جنازه او را در نقطه ای در کوههای شمال شهر تهران دفن کردند.
آنچه در زیر آورده شده، گفتگوی کوتاه اما پندآموز بین محمد رضا پهلوی، و زنده یاد «احمد کسروی»، فرهیخته و اندیشمند بزرگ ایران است که از لابلای روزنامه های «پیام ما آزادگان»، بسردبیری استاد فرهیخته دکتر کورش آریامنش، و نوشته های علی دشتی و دیگر منابع گردآوری شده است
کسروی پس از انتشار کتابهای اسلام شناسی و بر ملا کردن ریشه این دین خرافی و ضد ایرانی، مورد نفرین و دشنام آخوندها و مسلمانان خرد باخته قرار گرفت، و این موضوع واکنش زیادی در دربار، و در خانواده نزدیک خود شاه ایجاد کرد. شاه ایران، تحت فشارهای بسیار، کسروی را به کاخ فرا خواند و رفتار او را در درگیر ی با آخوندها و مسلمانان افراطی برحذر داشت، و کردار او را نکوهش کرد.
کسروی در پاسخ به گفت :
اگر می خواهید تاج و تخت خود را پایدار و از گزند ، دور نگهدارید، باید مانند پدرتان با مردم، رو راست باشید، و دکانداران دین و دروغگویان را در هم بکوبید، و جلوی بازیهای زشت دین بازی سیاستمداران و کشورمداران را بگیرید، و شما نیز، خود را از این بازهای سهمگین و ویرانگر بیرون بکشید، و گرنه سرانجام گوارایی پیش بینی نمی کنم
شاه پاسخ داد :
استعمار، سخت با اینان در پیوند است و کار شکنی می کند و نمی گذارد که کشور روی آرامش ببیند. ما باید نخست نیرومند شویم تا بتوانیم اینها را از میان بردارینم و مردم فریبی و دروغگویی را ریشه کن کنیم و تا موقعی که امکانات لازم را در اختیار نداریم، نمی توانیم با اینها که پشتشان گرم است، دست و پنجه نرم کنیم
کسروی پاسخ داد :
نباید فراموش کنیم که، هر اندازه که ما بر نیروی خود بیفزاییم و توانا شویم، استعمار نیز همین راه را خواهد پیمود و پا به پای ما، نیرومندتر خواهد شد و ما، راه بجایی نخواهیم برد. بهترین زمان برای در هم کوبیدن دکان گمراه گری و دروغگویی و دین بازی هم اکنون است، که پایه گزاری آن بدست رضا شاه انجام شده است، و نباید آنرا از دست بدهیم اما،
شاه، زیر بار گفته ها و اندرزهای کسروی نرفت؛ و گفت :
ما با گسترده تر کردن سطح دانش و گسیل آموزش دیده ها به اقصی نقاط ایران، ایرانیان را به مظاهر تمدن امروز و فرهنگ جهانی آشنا می کنیم، و آنگاه آنها خود، از این دکانداران دوری خواهند کرد، و امروز، همه توجه ما باید به پیشرفت و رشد مملکت معطوف باشد.
گذشته چراغ راه اینده است
ملتی که تاریخ خود را نداند مجبور به تکرار تاریخ است
کسروی: آنان که تاریخ و فرهنگ خود را از دست داده اند ، مردم بد بختی هستند ، بد بخت تر از آن ها کسانی هستند که در باز یافتن تاریخ و فرهنگ از دست رفته خود تلاش نمی کنند ، اما بد بخت ترین مردم کسانی هستند که تاریخ و فرهنگ خود را به ریش خند می گیرند.
منبع : به سوی آزادی
