آیین بزرگداشت روز جهانی کورش و «روز ملی ایران»، از ساعت ۲۰ تا ۲۴، روز ششم آبان ۱۳۹۰، در سرای کورش زعیم با شرکت شماری از رهبران و کنشگران سیاسی و فرهنگی ایران برگزار شد. در آغاز، میهمانان به احترام کورش بزرگ ایستادند و سرود «ای ایران» را خواندند.
دکتر محمد علی دادخواه به عنوان نخستین سخنران، درباره آموزه های کورش بزرگ، سرشت و گفتار و کردار کورش، و نیز فن و هنر مدیریت جنگ و کشورداری او که هنوز سرمشقی برای ما و هدفی دست نیافتنی برای دولتمردان است سخنرانی کرد.
دکتر داود هرمیداس باوند درباره تاریخ پیدایش شاهنشاهی ایران سخنرانی کرد و اینکه آغازگر هنر رهبری مردمدار، هوخشتره پادشاه ایران در ماد بود. دکتر علی حاج قاسمعلی نیز درباره اینکه ما چه می توانیم از کورش بیاموزم سخن گفت.
دکتر علی ناظری نیز درباره کورش و ویژگی های خود و تاثیرس که بر تاریخ ایران و جهان داشته و معیارهایی که ایجاد کرده است سخن گفت.
سخنران پسین، عیسی خان حاتمی بود که به شرح تاریخ شاهنشاهی هخامنشی پرداخت که تا پادشاهی هوخشتره در ماد و سپس کورش، پادشاهان همه کشورها خدا انگاشته می شدند، وقتی شهری را فتح می کردند قتل عام و شهر را ویران می کردند و برده داری و تبعیض رایج بود. برای مثال، امپراتوری آشور، امپراتوری وحشت شناخته می شد، همه شهرهای فتح شده را قتل عام و ویران می کرد. هوخشتره همه این چیزها را از بین برد. حاتمی گفت از ویژگی های حکومت کورش این بود که افزون بر تاکید وی بر حقوق بشر و برابری همه دین ها و قوم ها، نظم نوین جهانی را مطرح کرد و در راه آن کوشید.
شمس خلخالی سروده زیبای خود را درباره کورش خواند که متن کامل آن در زیر این گزارش خواهد آمد. بانوی شاعره طیبه تیموری متخلص به «حدیث» داستان جنگ گردآفرید و سهراب را از شاهنامه فردوسی دکلامه کرد.
کورش زعیم به عنوان واپسین سخنران، تاریخچه ثبت روز جهانی کورش نزد یونسکو را توسط کمیته نجات پاسارگاد در سال ۱۳۸۴، و مسایل مربوط به سد سیوند و خطر آسیب به آرامگاه کورش و مطالعات انجام شده و نیز نقش کلیدی دکتر دادخواه را توضیح داد. سپس سخنرانی خود در پاسارگاد در هفتم آبان ۱۳۸۶ و پیشنهاد تعیین این روز به عنوان روز ملی ایران، و همچنین سخنرانی های سالهای ۸۷ و ۸۸ را بازخوانی کرد؛ و سپس پیش نویس سخنرانی امسال را به نظرخواهی گذاشت.
پس از صرف شام و در پایان مراسم، کیکی به شکل پرچم سه رنگ ایران که روی آن نوشته شده بود: “روز جهانی کورش” و “روز ملی ایران” توسط دکتر دادخواد و دکتر باوند بریده و توسط عیسی خان حاتمی تقسیم شد. آیین بزرگداشت در نخستین دقیقه های روز هفتم آبان پایان یافت.
فیلم مراسم و متن سخنرانی ها بزودی آماده و منتشر خواهد شد.
سروده شمس خلخالی به مناسبت امروز و به نام “کورش”:
در نظرگاه دلم خورشید عالم کورش است
بهترین نوع بشر از جنس آدم کورش است
جلوه ای از مهر یزدانی بود اندیشه اش
مظهر منشور آزادی در عالم کورش است
آنکه نامش لرزه اندازد بر اندام ستم
یا که گیرد بار غم از دوش رستم کورش است
تا ببینی جلوه او، چشم دل را باز کن
منظر نور اهورایی، مسلم کورش است
آنکه بعد از کسب پیروزی به میدان نبرد
آشیان ها را نمی پاشد از هم کورش است
ای که از زخم زبانها بر نمی دارید دست
آنکه بر زخم زبانها بود مرهم کورش است
هر سبک عهدی نگردد در جهان تاریخ ساز
آنکه با تاریخ دارد عهد محکم کورش است
نیست پروا شمس را از کینه اهریمنان
آنکه روی دشمنان را می کند کم کورش است