گزارش جلسه لندن
روز جمعه ۳ ژوئن جلسه ای در باره سیاستهای پشت پرده جمهوری اسلامی حول انرژی اتمی در شهر لندن به همت حامیان آزادی و حقوقمداری در ایران برگذار شد. در آغاز جلسه بعد از خواندن سرود ای ایران توسط شرکت کنندگان، آقای محمد جعفری دعوت شد که از سوی انجمن برگذارکنندگان جلسه در باره در گذشت عزت الله سحابی و شهادت هاله سحابی چند دقیقه صحبت نماید. آقای جعفری که به سختی می توانست جلوی بغض خود را بگیرد از آنان در سخنان کوتاهی به نیکی یاد کرد و از همه دعوت کرد که به احترام آنان و همه درگذشتگان راه استقلال و آزادی ایران بپاخیزند و به سنت خود از آنان یاد کنند.
سپس رئیس جلسه خانم جعفری ماربینی از سخنران اول جلسه آقای فرید انصاری ذزفولی دعوت کرد که مطلب خود را در باره "محیط زیست سالم حق بنیادین انسانها" ارائه کنند. ایشان در سخنان مبسوط خود از جمله اشاره کردند که در سال ۱۹۷۲ از طرف سازمان ملل روز پنجم ژوئن بعنوان روز جهانی محیط زیست نام گذاری شد و حق داشتن محیط زیست سالم بعنوان حقی از حقوق انسانها در حیطه حقوق بشر و حقوق محیط زیست شناخته شده است و از آنجائیکه حق حیات نخستین و اساسی ترین حق از حقوق انسانها محسوب می شود پس مبداء و خاستگاه تمامی حقوق دیگر بشر می باشد. آقای انصاری گفت با وجود این حق می توان از حقوق دیگر سخن گفت و در صورت نبود و فقدان آن دیگر حقوق نیز جایی نخواهد داشت. پس عواملی که باعث بقای حیات یک موجود زنده می شوند یعنی باعث باقی ماندن حق حیات می شوند، همان عواملی هستند که محیط زیست آن موجود را تشکیل می دهند.
ایشان چنین نتیجه گیری کرد : بنابراین اهمیت حق برخورداری از محیط زیست سالم بعنوان حق بنیادین انسانها و دیگر موجودات زنده در این جا مشخص می شود و این همان حقی است که کارشناسان شهرسازی، محیط زیست و حقوق به آن «حق بر محیط زیست سالم» اطلاق می کنند؛ یعنی هر انسان حق دارد از محیط زیست سالمی برخوردار باشد و هیچ کس حق ندارد به هر طریقی و با هر عنوانی باعث آلوده نمودن محیط زندگی (آلودگی آب ـ خاک ـ هوا) انسان ها شود.
سخنران سپس اشاره کرد و از جمله گفت برای نخستین بار، در جریان کنفرانس «محیط زیست انسانی» سازمان ملل در استکهلم سوئد (تابستان ۱۹۷۲) بود که به حق بنیادین انسانها برای زیستن در محیط زیستی سالم اشاره شد. در مادهٔ اول اعلامیه استکهلم آمده است: «انسان، داری حق بنیادین بر آزادی، برابری و زندگی در محیط زیستی است که حیات شرافتمندانه او را توام با رفاه تامین کند…»
کنوانسیون آفریقایی حقوق بشر (۱۹۸۱) تنها کنوانسیون منطقهای در ارتباط با مسائل حقوق بشری است که به طور مشخص به لزوم بهرهمندی ملتها از «محیط زیستی سالم» اشاره دارد. البته لازم به ذکر است که در پروتکل الحاقی به کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر (۱۹۸۸) نیز مشخصاً به «حق بر محیط زیست سالم» اشاره شده است. در پایان آقای فرید انصاری گفت که اهمیت محیط زیست سالم در این جا مشخص می شود و این همان حقی است که کارشناسان شهرسازی، محیط زیست و حقوق به آن «حق بر محیط زیست سالم» اطلاق می کنند. بنابراین آشنایی با حقوق و آزادیها، نخستین گام برای مطالبه و پیگیری آنها است. همه انسانهای جهان و از جمله مردم ایران میباید «بهرهمندی از محیطی زیست سالم» را حق بنیادین خود بدانند و نسبت به تضییع و پایمال شدن جدی آن حساس باشند. شکی نیست که بدون دامن زدن به چنین حساسیتی، شکلگیری «سازمانهای مستقلِ مردمنهاد» حتی در قالب یک ساختار سیاسی آزاد نیز امکانپذیر نخواهد بود. او در قسمت پایانی سخنان خود خطرات نیروگاه های هسته ای و بکارگیری انرژی هسته ای را برای سلامت انسان، جانداران و محیط زیست توضیح داد. و گفت بارش های رادیو اکتیو ناشی از انفجارهای عمدی یا غیر عمدی هسته ای و نشت مواد رادیو اکتیو به ویژه زباله های هسته ای ذخیره شده یا در حال حمل می توانند با آلوده ساختن خاک، آب و منابع غذائی که حیات جانداران به آنها وابسته است، اثرهای زیست محیطی فاجعه باری بر جای بگذارند.
سپس خانم ماربینی از مهران مصطفوی دعوت کرد که نظرات خود را در باره سیاستهای اتمی رژیم بیان کند. سخنران نظرات خود را به کمک کلیشه های تصویری ارائه داد. از جمله سخنران به سه سئوال زیر خود پاسخ داد:
سیاست هسته ای ایران چرا و چگونه آغاز شد؟
آیا ایران نیاز به انرژی هسته ای دارد؟
چه خطراتی نیروگاه بوشهر را تهدید میکند؟
سخنران چگونگی و چرائی از سرگیری سیاست اتمی را توضیح داد. از جمله دلایل مبنی بر اینکه سیاست اتمی ایران هدفی را که ادعا میکند دنبال نمیکند به موارد زیر اشاره کرد:
• پایین بودن قیمت نفت در ده ۶۰
• تماس با پاکستان در مرحله اول و در دست گرفتن پروژه توسط سپاه
• بالا بودن منابع نفتی و گازی ایران و امکانات بسیار وسیع برای استفاده از منابع آفتابی و بادی و آبی
• مخفی کردن برنامه غنی سازی
• ساختن تاسیسات نزدیک قم
• عدم لزوم انرژی هسته ای برای استقلال ایران
که در باره هر یک توضیحات مبسوطی ارائه داد. سپس به خطراتی که نیروگاه اتمی بوشهر را میکند اشاره کرد. و در آخر نتیجه گرفت که سیاست تهیه سوخت اتمی برای ایران، در بهترین حالت یک گزینش سیاسی و نه یک نیاز ضروری است. گزینه تولید سوخت اتمی، در شرایط سیاسی کنونی ایران، این گمان را نیز تقویت می کند که اصرار برای تولید سوخت اتمی، در حالیکه توجیه اقتصادی نیز ندارد، کوششی باشد برای دستیابی به توانش سلاح اتمی. در این زمینه ایشان به مدل اتمی ژاپن اشاره کرد. و تاکید کرد که پروژه اتمی ایران یک فاجعه اقتصادی است. زیرا هیچکدام از شرایط یک پروژه موفق را ندارد.
در پایان سخنرانان به سئوالهای متعدد شرکت کنندگان پاسخ دادند. جلسه با استقبال گرم شرکت کنندگان و برخورد مثبت آنان نسبت به برنامه ارائه شده توسط انجمن پایان گرفت.