پاریس، ۳ اوت ۲۰۱۶ (۱۳ مرداد ۱۳۹۵) ـ فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر و سازمان ایران عضو آن، جامعهی دفاع از حقوق بشر در ایران، اعدام دهها زندانی اهل سنت را در ایران در روز ۲ اوت (۱۲ مرداد) به شدیدترین وجهی محکوم میکنند. با وجود اینکه مسؤولان آمار رسمی اعدامها را اعلام نکردهاند و فقط از اعدام «محکومان یک گروهک تروریستی» سخن گفته اند، گمان میرود دستکم ۲۱ تن اعدام شدهاند.
روز دوشنبه ۱۱ مرداد، گارد ویژه به بند ۱۰ زندان رجاییشهر در شمال غربی شهر کرج حمله برد و ۳۶ زندانی محکوم به اعدام را به سلولهای انفرادی منتقل کرد. حکم اعدام ۲۹ تن از این عده تأیید و گویا به اجرای احکام قوهی قضاییه ابلاغ شده بود. نتیجهی رسیدگی دادگاه تجدید نظر به حکمهای اعدام هفت زندانی دیگر هنوز اعلام نشده است.
در عین حال، روز دوشنبه به خانوادههای ۲۱ تن از این زندانیان اعلام شد برای آخرین دیدار با عزیزان خود پیش از اجرای اعدام روز سهشنبه به محل زندان بروند. با وجود این، زمانی که خانوادهها در راه زندان بودند به بعضی از آنها از طریق تلفن اطلاع داده شد که برای دریافت جنازهی خویشان خود به مرکز پزشکی قانونی در کهریزک مراجعه کنند. بیانیهی وزارت اطلاعات که امروز ۱۳ مرداد منتشر شد حکایت از آن دارد که همهی ۲۹ تن ـ اگر تاکنون اعدام نشده باشند ـ به زودی اعدام خواهند شد و اعدامهای دسته جمعی دیگری نیز ممکن است در پیش باشد.
این ۳۶ زندانی گویا در سالهای ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ دستگیر و با اتهامهایی از جمله «اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام»، «عضویت در گروههای سلفی»، «فساد روی زمین و محاربه» به وابستگی به گروههای مسلح، درگیری مسلحانه با نیروهای امنیتی و ترور روحانیون اهل سنت متهم شدند. بنا به گزارشها، این عده مدتهای طولانی در بازداشت پیش از محاکمه در سلولهای انفرادی به سر بردند، مورد شکنجه یا بدرفتاریهای دیگر قرار گرفتند و وادار به «اعتراف» شدند. آنها بعداً این «اعترافات» را پس گرفتند و اعلام کردند زیر شکنجه ناگزیر از اقرار شدهاند. این زندانیان مشارکت در خشونت و فعالیتهای مسلحانه را رد و اعلام کردند بهخاطر باورهای دینی، سازماندهی نشستهای مذهبی و مشارکت در آنها و پخش مطالب مذهبی دستگیر شدهاند. با وجود این، آنها در پی محاکمههای بهشدت ناعادلانه و ناقض موازین و تضمینهای اولیه قانونی و موازین بینالمللی محاکمهی عادلانه به اعدام محکوم شدند.
۲۱ زندانی که خانوادهها یا منابع نزدیک به خانوادههایشان اعدامشان را تأیید کردهاند همگی از مردم کُرد هستند که چندین دهه است با تبعیض نظاممند از حقوق فرهنگی و سیاسی محروم بودهاند. اکثر کُردها از مسلمانان اهل سنت هستند که در ایران با تبعیض دینی در قانون و عمل روبرو هستند. در عین حال، کُردهای ایران به اتهام جرایم «دینی» یا فعالیت سیاسی به میزان نامتناسبی به اعدام محکوم میشوند.
با حساب اعدامهای روز ۲ اوت (۱۲ مرداد) شمار قربانیان مجازات اعدام در ایران در سال ۲۰۱۶ به ۳۰۰ مورد نزدیک شده است. به اعلام سازمانهای بینالمللی حقوق بشر، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۵ دستکم ۹۷۷ تن را اعدام کرد.
سازمانهای ما از جامعهی بینالمللی، بهویژه کشورهایی که دارای روابط اقتصادی و سیاسی با ایران هستند، میخواهند:
- برای جلوگیری از اعدام زندانیان باقیمانده و پیش از این که دیر شود، دست به اقدام فوری بزنند؛ و
- نقض جدی حقوق بشر در ایران را در رأس گفتوگوهای خود با دولتمردان ایران قرار دهند و از آنها بخواهند به تعهدات خود بر اساس حقوق بینالمللی، بهویژه میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران بیش از ۴۰ سال پیش امضا کرده، احترام بگذارند.
فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر (FIDH)
جامعهی دفاع از حقوق بشر در ایران (LDDHI)