در طول تاریخ همواره برخی از روی سالوس و تبهکاری کوشیده اند بنا بر منافع شخصی و یا معتقدات خود تاریخ را تحریف کنند و واقعیت را از مسیر خود خارج نماید. اینان اگر توانسته اند برای مدتی کوتاه در این امر موفق شوند ولی در نهایت تیشه بر ریشه نا داشته خود زده‌اند و واقعیت های تاریخی مانند آفتابی درخشان در اثر تلاش‌های راست اندیشان بر رفتار کژ ژاژگویان غلبه کرده است . این بار محمد امینی به درستی دروغ های نویسنده “آسیب شناسی یک شکست” را در نوشته با ارزش خود تحت عنوان “سوداگری با تاریخ” آشکار کرد. مهشید امیر شاهی با تیزبینی خود چند کلامی بر آن نوشت که ما آنرا در اینجا می آوریم. فرهنگ قاسمی
این تحقیق تاریخی پاسخی ست به نوشته ای با عنوان آسیب شناسی یک شکست. من مدتهاست از ژاژ خایی ادبی و ترفند بافی سیاسی رقم زن آسیب شناسی یک شکست ملول و خسته ام و از آنجا که باقی ماندۀ عمر کوتاه تر از آن است که به یاوه صرف شود، صادرات قلمی او را – به ویژه اگر توام با دراز نفسی باشد – نمی خوانم. اما پس از به پایان بردن سوداگری با تاریخ به این نتیجه رسیدم که از نویسندۀ آسیب شناسی… می بایست ممنون بود که مجموعه ای از دروغ و دغل را در انبانۀ کتابش به هم بافته است و در اختیار پژوهشگری قرار داده تیزبین و شریف و شکیبا تا تک تک این بافته ها را – چه بید زده و چه تازه بافت – از صندوق به در آورد و در دیدرس همگان بر بند باد دهد!
این عمل را آقای امینی به بهترین وجه انجام داده است. لحن نوشتۀ او یک لحظه از نزاکت و ادب دور نمی شود و این کار شکیبایی می طلبد زیرا آشفته گویی های نویسندۀ آسیب شناسی… خواننده را مکرر از کوره به در می کند و به دشنام گویی می خواند. در مطرح کردن ناسزاهای مندرج در آسیب شناسی… پایه را غالبا بر حسن نیت نویسنده کتاب قرار می دهد که فقط نشانۀ شرف اخلاقی پژوهشگر است زیرا دروغ پردازی های بی وقفه در آن نوشته بدون سوء نیت مشکل قابل تصور است. تیز بینی پژوهشگر نیز در سراسر سوداگری با تاریخ نمایان است زیرا از سنگی برنگردانده نمی گذرد و افترایی را بی جواب نمی گذارد.
پژوهشگر با استفاده از اسنادی که در دست دارد و عرضۀ روایت های گوناگون و گاه متناقضی که در طول زمان برای به کرسی نشاندن لجن پراکنی ها به بازار آمده است به جزئیات دروغ بافی های تاریخی می پردازد و با ظرافت پیچ و تاب کلاف درهمشان را باز می کند و در نهایت حقیقت را، شسته و رفته، مقابل چشم خواننده می نشاند.
محمد امینی
سوداگری با تاریخ خوشبختانه از اشارات روانشناسانه و انگیزه شناسانه بری ست – اشاراتی که این اواخر در نوشته های مدعیان کارهای تحقیقی به کرات به آنها بر خورده ایم. کتاب گرچه بر محور دروغ زنی های آسیب شناسی… تدوین شده است ولی اینجا و آنجا از دروغ بافی دیگران نیز حکایاتی دارد که دانستنش مغتنم است. مضامین اکثر بهتان هایی که به مصدق زده اند ثابت است و تکراری، و پایه و مایه اش همان تبلیغات سراسر کذب دوران نخست وزیری او که با ته بزکی به مخالف خوانان بعدی به ارث رسیده است.
مهشید مهرشاهی
