با آغاز جنگ‌های سخت میان نظامیان وابسته به شوروی سابق و شبه نظامیان مجاهدین افغان تعداد زیادی از مردم افغانستان بخاطر نجات از جنگ ، فقر و گرسنگی افغانستان را ترک و به کشورهای مختلف پناهنده شدند که در این میان بیشترین آنان به ترتیب ، ایران کشوری در غرب و پاکستان در کشوری جنوب و شرق افغانستان را برای مهاجرت بر گزیدند. در میان کسانیکه بیش از همه از جنگ متضرر می‌گشتند ، پشتون‌ها بیشتر به پاکستان و [تاجیک]ها ، هزاره‌ها و تعدادی از مردم ترکمن افغانستان به ایران پناهنده شدند.در ایران آغاز مهاجرت افغانها همزمان بود با جنگ ایران و عراق . خمینی سپاه و بسیج را مکلف ساخت تا با افغانهای مهاجر همکاری کنند او گفته بود ما مسلمانیم، آنها هم مسلمانند، ما باید از آنها پذیرایی کنیم. دولت وقت ایران مرز را به فرمان خمینی به روی افغانها گشود ، افغانها مکلف به پرداخت وجه و یا ارایه گذرنامه و ویزا نبودند ، مرز موسوم به اسلام قلعه – دوغارون عمده‌ترین محل تردد افغانها بود ، شهرهای مرزی افغانستان با ایران از جمله هرات ، فراه و نیمروز بتدریج با کاهش جمعیت مواجه شدند. بیشترین این جمعیت به استان خراسان سرازیر شدند ، مناطق تربت جام ، تربت حیدریه و شهر مشهد مملو از افغانهای مهاجر شدند ، تعدادی از آنها بتدریج به سایر استانهای دیگر ایران از جمله تهران ، شیراز و اصفهان رفتند.
جامعه رنگین کمان
