مقاله و تحلیل میتواند بعنوان بخشی از یک تحلیل مانند دکترین دولت -ملت در ایران نوشته ا.لمبتون.وترجمه چنگیز پهلوان ویا مالک وزارع در ایران اثر مولف پیشین واز این نوع نظریه ها باشد.اما انچه در مقاله بخش اخیر بر ان تاکید گردیده تا سازمان وگردشکار صنف روحانیت وزیر مجموعه های انرا بعلت عدم یک سازمان مشخص در یک سیستم پس از سلسله صفوی علت ماندگاری ان وصعوبت برخورد با ان برجسته وعام معرفی نماید.باید توجه داشت که سازمان سیاسی واجتماعی اسلام از جزیره العرب تا حکمرانی در دور افتاده تربن نقاط خلافت ومنبعد درحوزه قلمرو سلسله های مختلف فرق وومذاهب از مساجد برهبری روحانیون که رهبریت سیاسی ومذهبی را تواما” در دست داشتند وجود داشته است.اصولا”دین اسلام ورای فرق ومذاهب دربطن وکلیت وفلسفه وجودی خود یک ساختار سیاسی -نظامی-اقتصادی درمقیاس سطح رشد یافتگی مبدا ان در مکه ومدینه و با توسعه ان در سرزمین های مختلف تغیراتی در بعضی از موارد واحکام نه در نصوص متحمل گردیده است.اما انچه رمز ماندگاری ان بوده همین زنجیره ساده یا به تعبیری ساختار نهاد مذهب متشکل از مدارس -حوزه ها -مساجد درسازماندهی وبروز نمودن ذهنیت جامعه تحت نفوذ واماده نگاهداشتن ان طی سهویا چهار نوبت در روز برهبری یک روحانی بوده است.که راز بقا وماندگاری ان موجدچند عامل بوده که در بیشتر ازامنه با توجه به سطح رشد شهر نشینی وتوسعه تمدنی مثلث حکمرانان قبیلهویاخوانین وملاکان وروحانیت ودر دوران متاخر تر با رشد رزابط کالایی صنوف تاجران ویا بازاریان ویا توزیع کنندگان کالا وخدمات به انها بعنوان بخشی از عوامل تعیین کننده در ساختار اقتصادی به ان اضافه گردیدند.درپایان راز ماندگاری این توده بهسازمان اعتماد بعنوان یک وجه مثبت وعدم رشد اگاهی و در انحصار قرار داشتن دانش واگاهی بخشی در دست اقلیت حاکم وباگسترش رشدودانش بشر در زمینه های مختلف وبسط ان به سطوه مختلف جامعه یک وجهه منفی را برای قشر روحانیت سبب گردید.که پس از یک فراگشت در چند دهه اخیر که عوامل سیاسی غرب در ان بویزه در افغانستان وایران واخیرا”کشورهای شمال افیقا وعراق ویمن نقش داشته اند.سیر انفکاک وواگراییاز سازمان کهن پدرسالاری دروجوه مختلف شرعی وعرفی در اثر توسعه وگسترش ارتباطاط دیجیتال ورشد سریع اگاهی بخشی به افراد علیرغم فراگشت موقتی دربعضی مناطق سیر اذهان به خوداگاهی وانجه دموکراسی راستین وجامعه متکثر سیلان در قوانین واحکام متغیر روان گردیده است.
ارگان رسمی حزب سوسیال دموکرات و لائیک ایران
منو