محمد حسین یحیایی
حوادث سیاسی، نظامی و تغییرات در جغرافیای سیاسی منطقه به قدری پر سرعت و پر شتاب پیش می رود که پیگیری همه جانبه آن را دچار مشکل می سازد. در حالی که از یک سو مذاکرات طولانی و نفس گیر جمهوری اسلامی ایران با کشور های ۵ به علاوه یک، در پشت درهای بسته در وین ادامه داشت، نیروهای دولت اسلامی عراق و شام « داعش » با حمله برق آسا برخی از شهر های عراق و سوریه را به تصرف خود در آورد تا خلافت اسلامی خود را برقرار سازد و دولت اقلیم کردستان عراق با انتقاد از دولت نوری مالکی در فکر اعلام استقلال به دولت دوفاکتو خود می باشد، از دیگر سو زمینه های یک جنگ تمام عیار و ناعادلانه در غزه بین دولت قدرتمند نظامی اسرائیل و حماس که سال ها است در محاصره اقتصادی و نظامی است، در پی کشته شدن مرموز سه جوان اسرائیلی و یک جوان فلسطینی آغاز شد. هیچ گروهی از فلسطینی ها مسئولیت ربایش و کشتار سه جوان اسرائیلی را بعهده نگرفتند، ولی چند نفر از افراطی های اسرائیل در رابطه با سوزانده شدن جوان فلسطینی دستگیر شدند که ممکن است در آینده محاکمه شوند، دولت راستگرای اسرائیل با اعمال سانسور رسانه ها را از پیگیری موضوع برحذر داشت. در این میان نزدیکی حماس به الفتح و تشکیل دولت ائتلافی در فلسطین دولت اسرائیل را به شدت خشمگین و نگران کرد و همه سعی و کوشش خود را بکار برد تا از نزدیکی آن دو جلوگیری کند. از آن رو تردید های جدی وجود دارد که اسرائیل خود زمینه این جنگ نابرابر و جنایت علیه بشریت را با استفاده از فاکتور و مولفه های مختلف در منطقه فراهم کرده باشد. آنچه مسلم است بحران شدید اقتصادی، بیکاری و فساد گسترده در غزه هم که با محاصره همه جانبه اسرائیل رو به گسترش بود، از محبوبیت سران حماس در نزد مردم محروم فلسطین به شدت می کاست، از آن رو آنان هم برای پیشگیری از آن دنبال فرصت مناسبی بودند تا بتوانند در سیاست های پیشین خود تجدید نظر کنند تا از یک سو با باز سازی خود در درون محبوبیت کسب کنند و از دیگر سو با تلاش و تغییر موضع در سیاست خارجی از انزوای چند ساله رها شوند.
اسرائیل از زمان تشکیل خود تا کنون سیاست های جنگی خود را با یاری و مساعدت ایالات متحده آمریکا و در سال های اخیر با حمایت اتحادیه اروپا پیش برده است. همواره با مظلوم نمایی که مورد تهدید است میلیون ها فلسطینی را مجبور به زندگی در اروگاه هایی کرده است که شباهت زیادی به قفس های آهنی دارد. تعداد زیادی از فلسطینی ها در این اردوگاه ها به دنیا آمدند، در ترس و واهمه و فقر بزرگ شدند و در هین جا هم مرده اند. در آنسوی دیوار ها کشور اسرائیل قرار دارد، با همه امکانات رفاهی، کشوری پیشرفته، مدرن با ارتشی که توانایی جنگ و سرکوب را دارد، با اراده سیاسیون افراطی می تازد، بمباران می کند و وحشت می آفریند. گاهی در لبنان، گاهی در کناره باختری و گاهی هم در غزه، و اکنون نوبت این منطقه است تا دیگر روز به بهانه های خود ساخته به مناطق دیگر یورش برد.
حملات جدید اسرائیل به غزه از ۸ جولای با بمباران مناطق مسکونی آغاز شد، بهانه تکراری و کهنه شده مطرح گردید که تا پایان راکت و موشک اندازی به شهر های اسرائیل ادامه خواهد یافت. اسرائیل سپر موشکی و گنبد آهنین دارد که می تواند راکت و موشک های پرتاب شده را در آسمان منهدم نماید ولی مردم فلسطین در منطقه از ابزار دفاعی محروم اند. در این میان اسرائیل از ساکنین غزه می خواهد که خانه های خود را ترک کنند تا مورد اصابت قرار نگیرند. ولی معین نمی کند که این ۲ میلیون انسان که در محدوده اندکی در کنار هم زندگی می کنند و با فقر و گرسنگی دست به گریبانند، به کجا بروند! همه راه های این محدوده از سوی اسرائیلی ها محاصره و بسته شده است. مقامات اسرائیل می گویند: نیرو های حماس مردم را سپر قرار داده، با استفاده از تونل ها اسلحه وارد می کنند و به مردم اسرائیل ضربه می زنند. از آن رو ما از خود دفاع مشروع می کنیم و تا رسیدن به هدف و انهدام مراکز راکت پرانی و مسدود کردن تونل ها به جنگ با حمله زمینی ادامه خواهیم داد. ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا مانند گذشته از حملات اسرائیل دفاع می کنند. در این میان آمریکا وزیر امور خارجه خود را برای پایان دادن به جنگ و قبول آتش بس به قاهره فرستاده، و پیشنهاد صلحی هم مطرح شده که مورد موافقت قرار نگرفته است. همزمان ارتش اسرائیل برای ضربه زدن به اقتصاد ضعیف مردم فلسطین به تخریب مزارع هم دست می زند. صد ها درخت زیتون را از جا کنده مانع از برداشت محصول از سوی کشاورزان بی بضاعت می شود. به نظر می رسد هدف اسرائیل از تخریب مزارع و بنیاد های اقتصادی منطقه و حماس، رادیکالیزه کردن اسلامی های افراطی در منطقه است که بتواند از آن استفاده سیاسی کند. با این عمل مانع از تشکیل دولت فلسطین می شود و تفرقه بین اسلامگرا های افراطی و سکولار را گسترش می دهد.
با حمله ارتش اسرائیل از هوا، دریا و زمین تا کنون بیش از ۶۰۰ تن از مردم فلسطین که بیشتر آنان غیر نظامی، کودک و زن بودند به قتل رسیدند، تعداد زخمی ها هم به مرز ۴۰۰۰ نفر رسیده است، در همین مدت ۲۷ شهروند اسرائیل هم جان باختند که بیشتر آنان از افراد نظامی بودند. اسرائیل از یک سو می زند، می کوبد و می کشد و از سوی دیگر پیشنهاد های صلح را می پذیرد و هیچگونه شرطی را هم قبول نمی کند تا از هم اکنون زمینه حمله های نظامی بعدی را فراهم کند. اسماعیل هنیه از سران حماس برخی از شروط خود را مطرح و به ترکیه، قطر و اتحادیه عرب گزارش کرده است. در برخی از آنها آمده است : اسرائیل باید بی درنگ به حملات هوایی، دریایی و زمینی خود به غزه پایان دهد… به محاصره خود پایان دهد، مرز رفاه را باز کند، اجازه انتقال برق، سوخت، لوازم ساخت و ساز و دیگر مایحتاج مردم را فراهم آورد… حق ماهیگیری به صیادان فلسطینی را تا ۱۲ مایل دریایی گسترش دهد… آنانی را که در سال ۲۰۱۱ از زندان های خود آزاد کرده بود و بعد ها به بهانه های واهی دستگیر کرده آزاد نماید… اموال مصادره شده را به مردم و نهاد های حماس برگرداند… به دستگیری ها پایان داده، اسرای فلسطینی را آزاد سازد… ساختمان های مخروبه را که در اثر بمباران ها ویران شده بازسازی کند… و تاریخ مشخصی برای اجرای این خواسته ها تعیین نماید. همانگونه که مشاهده می شود هیچکدام از این خواسته ها غیر اصولی، غیر واقعی و غیر منطقی نیستند، همه آنها در راستای تقویت مادی و اقتصادی مردم غزه است که در سایه سال ها جنگ نابود شده و مردم در فقر مطلق به سر می برند. در سال های اخیر کارگران فلسطینی که در کشور های مختلف کار می کنند و زحمت می کشند با کارشکنی اسرائیل در فرستادن پول به خانواده خود دچار مشکل می شوند، دیگر نمی شود این همه تبعیض، تحقیر و ظلم را تحمل کرد.
آنچه مسلم است رهبران دو طرف با آفرینش موقعیت جنگی و پیشبرد آن، از آن سود می برند تا به اهداف سیاسی خود برسند، مردم بی پناه در دو طرف مخاصمه متضرر می شوند. برای پایان دادن به این جنگ بی پایان باید رابطه مستقیم بین مردم برقرار شود. در این راستا نهاد های مردمی مانند سندیکا های کارگری، کانون های روشنفکری و صلح دوست در دو سو می توانند پیش قدم شوند. زحمتکشان و جوانان دو سو خصومتی باهم ندارند، می توانند خود را از قید و بندی که پدران آنان ساختند و ارتجاعی که به شکل های مختلف خود را به آنان تحمیل می کند رها شوند، آنان می دانند که آموزه های دینی و مذهبی قادر به اداره جوامع مدرن و پیشرفته نیستند. جوانان اسرائیل، فلسطین و منطقه می توانند با همکاری و همبستگی در کنار هم در صلح زندگی کنند….
محمد حسین یحیایی