اسماعیل هوشیار
حدود یک سال پیش و درقلب”بهارموسوم به عرب” ؛ به حدود نیم قرن دیکتاتوری مبارک پایان داده شد و سازمان مذهبی اخوان المسلمین دریک انتخابات و یک رفراندم قانون اساسی به پیروزی رسید ! درآن قانون اساسی که دردسامبر ۲۰۱۲ با رفراندم انجام شد به قانون شریعت غیرآخوندی اسلام نقش پررنگ‌تری داده، و آزادی بیان و تجمعات رسما محدود شده بود . یک سال بعد درشامگاه چهارشنبه سوم ژوئیه ۲۰۱۳ و پس ازیک هفته حضورمیلیونی مردم درخیابان ؛ ارتش مصررسما اعلام کرد که محمد مرسی ازکاربرکنارشده است . در روز پنج‌شنبه عدلی منصور، به عنوان رئیس جمهوری موقت سوگند خورد. حضورمیلیونی مردم مصر طی یک هفته درخیابانها که به نام جنبش ” تمرد ” شناخته شد ؛ تابع محوریت و تحزب غیرپراتیک هیچ موش کوری نبود بلکه تابع تجربیات مشخص تاریخی درسطح منطقه بود ! عامل تعیین کننده درپایان کارسیاسی اخوان حضور میلیونی مردم با محوریت خود مردم بود . اما علیرغم این حضور؛ خلق این تابلوی غرورآفرین و قابل تحسین اسمش انقلاب نبود و نیست !
بیش ازنیم قرن پیش جمال عبدالناصربا الهام ازدکترمحمد مصدق که نفت را ملی کرده بود ؛ کانال سوئزرا ملی کرد . شرایط امروز اما با نیم قرن پیش متفاوت است . ازآن چهره های تاریخی اساسا خبری نیست و نیاز شرایط امروز هم نیست . وقایعی که منجربه ظهورخمینی شد به شکلی ساده با مهندسی غرب انجام شد ومحصول زنجیره ای ازمشکلات وتضادها درسطح جهانی بود ؛ اما ادامه اش کاملا دراختیار سیاستهای غرب نیست . استارت بهارموسوم به عرب؛ ازنظرمن برای جلوگیری ازانفجارهای اجتماعی در پیش رو بود . اما درادامه قابل پیش بینی نیست که به چه شکل پیش میرود . ارتش مصردرتحولات اخیر نقش تعیین کننده ای داشت ولی خیلی ساده لوحی است که همین ارتش مصر را مردمی بنامیم . بنابراین تحولات اخیرمصرضمن اینکه بارمثبت دارد و مبارک است ….اما اسمش انقلاب نیست و تمام صحنه هم مهندسی شده نیست !
“……سمیر امین، اقتصاددان و روشنفکر مصری ؛ درگفتگویی با روزنامه الاهرام مصر به نکات جالبی اشاره میکند . براساس نظر سمیر امین، «فاجعه‌ی اجتماعی» حاصل این وضعیت اساساً پی‌آمد پذیرش سیاستهای اقتصادی نولیبرالی (خصوصی‌سازی، کاهش یارانه‌های دولتی، آزادسازی تجاری، انحصار چندملیتی‌ها، مقررات‌زدایی از بازارهای مالی و جز آن) در جهان عربی است. امین می‌گوید «پس شورش در منطقه رخداد غیرمنتظره‌ای نبود.» علاوه بر این، بحران جاری در اروپا، ایالات متحد و ژاپن نیز نقشی در تعیین سرنوشت منطقه ایفا میکند، زیرا پی‌آمدهای منفی که مصریان از آن آسیب می‌بینند را تشدید میکند چنان که صادرات کالاهای مصری به کشورهای شمال را دشوارتر میکند.
امین با بیان پشتیبانی امریکا از اخوان‌المسلمین می‌گوید هدف اصلی ایالات متحده دربهارموسوم به عرب حمایت از منافعش با استمرار سیاستهای نولیبرالی اقتصادی در منطقه است.«خواه از طریق یک دولت شبه‌دموکراتیک، دیکتاتوری نظامی خواه یک دیکتاتوری… این ها همه ابزارهایی [برای ایالات متحده] به منظور دست‌یابی به همان هدف است که تضمینی بر استمرار سیاستهای نولیبرالی در منطقه است.» وی می‌گوید بنابراین ایالات متحد تصمیم گرفته روی گروه اسلام‌گرای اخوان شرط‌بندی کند.«ایالات متحد روی همه‌ی گروه‌ها، دموکراتیک، فاشیستی، اسلام‌گرا یا سکولار شرط‌بندی میکند، مادامی که سیاستهای اقتصادی نولیبرالی را بپذیرند.» به عقیده‌ی امین، اما ایالات متحده تصمیم گرفت روی اخوان شرط‌بندی کند نه سایر گروه‌ها… زیرا آن‌ها ظرفیت اجرای سیاستهای نولیبرالی را دارند و از سازمان‌دهی منطقه‌ای برخوردارند که میتواند از منافع ایالات متحد حمایت کند …..”
درشرایط موجود امروزی تمام تحولات بزرگ اجتماعی ؛ چه درسطح منطقه و چه جغرافیای مشخص؛ محصول فقط یک پارامتر و یا یک عامل اجرایی نیست .غرب درجهت سیاستهای کلان خودش ؛ نمیتواند تمام عناصرتشکیل دهنده را مهندسی کند ولی میتواند با کمی مانورواستفاده ازابزارهای مختلف ضررهای پیش رو را کاهش دهد . حضورمثبت ومیلیونی مردم مصر نشان از رشد عنصرآگاهی درمیان توده مردم است که برای غرب خوب نبود ؛ ولی با کودتای سفید ارتش مصر فعلا و تا اطلاع ثانوی بحران را مهارکرده است . خواسته های مردم درتمام نقاط بعد از تجربه تلخ و خونین حاکمییت خمینی و اسلام ؛ جاروشدن و دورماندن عنصر دین ومذهب ازسطح جامعه و آزادی و یک رفاه نسبی اقتصادی است . اگر شریعت آخوندی یا غیرآخوندی حکومت اسلامی درایران را ، فقط مردم ایران تجربه کردند وقیمتش را دادند ؛ ولی مردم مصراین پدیده شریعت اسلام دموکراتیک یا غیردموکراتیک را با اشراف کامل به همین تجربه خونین و تلخ مردم ایران با هیچ محوریتی نپذیرفتند و این پیام قوی خطاب به حکومت اسلامی ایران و آن اپوزسیون مسلمانش هم قاعدتا باید باشد ! مگراینکه مثل همان اصحاب کهف هنوز درخواب لپ لپ پنبه دانه کوفت کنند و به دنبال اثبات جمهوری دموکراتیک اسلامی خودشان باشند !
این آش درسطح منطقه آنقدرشورشده است که حتی بشار اسد هم ازتبعات منفی اسلام سیاسی روضه خواند . آنچه که اخوان را ازصحنه سیاسی خارج کرد حضورمیلیونی مردم و استمرارآن بود ونه تحزبهای غیرکارآمد و صرفا تبلیغاتی و یا محوریت اسلام و امام زمان کراواتی واصلاح طلب رحمانی ! دررابطه با مردم و جامعه ایران هم تنها نقش تعیین کننده و نهایی مربوط به مردم ایران است . بقیه نیروها بهتراست ازتمام فرصتها برای اصلاح خودشان ویادگیری استفاده کنند و با خواسته های مردم تنظیم باشند و خودشان را با شرایط سیاسی روز جامعه منطبق کنند و با توجه به خواسته ها و نیازهای واقعی مردم سمت وسوی جدی و واقعی سیاسی بگیرند تا درمواجه با مواردی مثل جنبش خرداد ۱۳۸۸ سکته سرد و گرم نزنند ! پیروزی تاکتیکی مردم مصر در گرو هیچکدام ازآدرسهای انحرافی موجود درمیان اپوزسیون ایرانی نبود .
حالا بزن قدش حاجی ……!
اسماعیل هوشیار
۰۵.۰۷.۲۰۱۳
