نیکولای بابکین ترجمه: ا.م. شیری
وزارت دفاع عربستان سعودی اعلام کرد که عملیات جنگی «طوفان قاطعیت» در یمن به پایان رسیده و عملیات «بازگرداندن امید» که هدف اصلی آن عبارت از «حفاظت از جمعیت غیرنظامی و ادامه مبارزه با تروریسم در یمن» می باشد، آغاز می شود. اما تغییر نشان تجاوز به کشور همسایه چیزی را تغییر نمی دهد. نیروی هوائی عربستان سعودی و متحدان آن در ائتلاف عربی به بمباران یمن ادامه می دهد. اساسا افراد غیرنظامی کشته می شوند.
عادل الجوبیر، سفیر عربستان سعودی در آمریکا اظهار داشت: «عملیات بازگرداندن امید برای شروع مجدد فرایند سیاسی در یمن آغاز شده است. با این وجود، ما بمنظور ممانعت از اشغال نظامی یمن بواسطه حوثی ها، به زور متوسل خواهیم شد». سفیر تصریح کرد، که «عربستان سعودی برای جلوگیری از رسیدن تسلیحات به شورشیان، به نظارت بر آبهای سرزمینی و حریم هوایی یمن ادامه می دهد». سرتیپ احمد اسیری، سخنگوی فرماندهی ائتلاف عربی ضمن تشریح شروع عملیات جدید، تقریبا کلمه به کلمه اظهارات سفیر سعودی را تکرار نمود. هدف اصلی عملیات جنگی- وارد آوردن ضربه به شیعیان یمن و جلوگیری از وارد شدن این کشور به دایره نفوذ ایران- بجای خود باقی می ماند.
تعویض «طوفان قاطعیت» با عملیات «بازگرداندن امید»، یعنی گذار از فاز جنگی در یمن به فاز دیگر. مداخله مسلحانه با هدف تضعیف جنبش شیعی شروع شد که تا حدودی موفق بوده است. در اثر حملات هوایی- موشکی بخشی از انبارهای اسلحه و زیرساختهای نظامی که می توانستند مورد استفاده حوثی ها واقع شوند، نابود شده است. ائتلاف عربی بسرپرستی عربستان سعودی حرایم هوایی یمن را بسته است. محاصره یمن از جانب دریا، حوثی ها را از احتمال رسیدن کمکهای تسلیحاتی ایران محروم کرده است. در این رابطه، واقعیت این است که نقش اصلی را نه عربها، بلکه، آمریکائیها بازی می کنند که ناوگان دریائی بزرگ خود را (متشکل از یک ناوهواپیمابر، ۸ کشتی جنگی و ۳ کشتی کمکی) بسیج کرده اند. با این وجود، حوثی ها همچنان بخش اعظم قلمرو یمن را تحت نظارت خود دارند، و احتمال بازگرداندن منصور هادی، رئیس جمهور فراری دست پرورده سعودی به قدرت، بدون عملیات زمینی بسیار ضعیف است.
دفتر هماهنگی امور انساندوستانه سازمان ملل متحد اعلام کرد، که در اثر بمبارانهای هوائی بیش از ۳٠٠ هزار نفر در یمن خانه و کاشانه خود را ترک کرده است. طبق گزارش ۲۳ آوریل سازمان جهانی بهداشت، شمار کشته شدگان یمن در پی جنگ از ۱٩ مارس تا ۲٠ آوریل به ۱٠۸٠ نفر و تعداد مجروحان به ۴۳۵۲ نفر رسیده است. بنیاد کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) اعلام کرده است، که در نتیجه عملیات جنگی در یمن تا تاریخ ۲۶ مارس، حداقل ۱۱۵ کودک کشته و ۱۷۲ کودک دیگر نیز مجروح گردیده است. خطر کمبود جدی مواد غذائی یکی از عواقب تشدید درگیری بوده و اکنون ۶/۱٠ میلیون نفر یمنی از کمبود آن رنج می برند، که ۸/۴ میلیون نفر از آنها در وضعیت وخیم بسر می برند.
سلمان، پادشاه عربستان سعودی در باره شرکت گارد ملی خود در جنگ علیه شورشیان یمن فرمان صادر کرد. این نیروهای نخبه که از شخص شاه اطاعت می کنند، از افراد قبایل و خانواده های کاملا وفادار به او تشکیل شده است. وظیفه تحکیم مرزهای سعودی- یمن و اعمال کنترل بر مناطق شیعه نشین عربستان سعودی به نیروهای گارد ملی حواله شده است. نکته آخر بویژه مهم است: عربستان سعودی جنگ زمینی برای مطیع سازی یمن را از قلمرو خود آغاز کرد. چند روز است که در مناطق شیعه نشین عربستان سعودی اعتراضات علیه مداخله رژیمهای سنی [وهابی] عرب در مناقشات یمن ادامه دارد. معترضان متحمل تلفاتی شده اند.
عربستان سعودی برای انجام عملیات زمینی یک نیروی زمینی متشکل از مجموعا ۷۲ هزار نفر در اختیار دارد. ۹ تانک زرهی و مکانیزه و یک تیپ هوابرد و همچنین، ۸ گردان توپخانه و فرماندهی هوایی ارتش (دو تیپ هوایی) می توانند در حمله شرکت نمایند. خرید مقدار بسیار عظیم تسلیحات و افزایش شدید هزینه های دفاعی- علائم کهنه آماده شدن پادشاهی سعودی به گسترش قلمرو خود می باشد.
در اینکه جنگ یمن دارای جنبه واسطه در مبارزه مسلحانه بین عربستان سعودی و ایران برای گسترش حوزه نفوذ خود می باشد، دیگر کسی تردید نمی کند. واشینگتن بر این واقعیت معترف است و اوباما، رئیس جمهور آمریکا می گوید، که او از فرارویی حملات هوایی به فاز زمینی با مداخله ارتشهای ائتلاف عربی حمایت نمی کند، و از نیت خود مبنی بر یافتن راه حل سیاسی سخن می گوید. آنقدر که سخن مصالحه بین عربستان سعودی و ایران در میان است، در خصوص طرفهای درگیر در خود یمن در میان نیست.
تصور این دشوار است، اما نمایندگان تهران و الریاض چگونگی راه حل و فصل بحران یمن را در پشت میز مذاکره جستجو خواهند کرد. جنبش شیعی «انصارالله» اعلام کرده که از شرکت در هر مذاکره ای که تحت حمایت عربستان سعودی انجام شود، امتناع خواهد کرد. محمد عبدالسلام، سخنگوی رسمی حوثی ها اظهار داشت، «تا زمانی که بمباران اراضی یمن توسط ائتلاف بسرکردگی عربستان سعودی ادامه دارد، هیچ گفتگویی در خصوص حل و فصل بحران صورت نخواهد گرفت. ناسازگاری طرفهای درگیر ادامه خواهد یافت.
نیکولای پاتروشف، رئیس شورای امنیت روسیه بر این باور است، که روند گفتگوهای مسالمت آمیز برای حل مناقشه یمن بایستی تحت نظارت سازمان ملل متحد انجام شود. برای این کار، کشورهای جداگانه یا گروهبندیهای آنها مناسب نیستند. مقدم بر هر کاری، تمرکز مساعی اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد برای پایان دادن به درگیریهای مسلحانه ضرورت دارد. بدون این، هیچ «امیدی» به یمنی ها بازگردانده نخواهد شد.
۹ اردیبهشت- ثور ۱٣۹۴
