شامگاه روز جمعه، ۲۰ فوریه 2015 ، خبر توافق یونان و کشورهای حوزه یورو بازارهای جهانی را به آینده یورو امیدوارتر کرد. اما اقتصاد یونان به قول تیتر بی بی سی چطور به اینجا رسید و اگر توافقی حاصل نمی‌شد ، چه رخ می‌داد ؟ یانیس واروفاکیس، وزیر دارایی یونان، توافق را به نفع هر دوطرف خوانده است . آلکسیس سیپراس، نخست‌وزیر یونان گفته است که پس ازتوافق با اتحادیه اروپا برسر بازپرداخت وام‌های یونان، دولت این کشور قدم‌های محکمی برای پایان دادن به سیاست‌های ریاضت اقتصادی برداشته است . آقای سیپراس در عین حال هشدار داده که “مشکلات واقعی” در راه است . دولت یونان باید تا روز دوشنبه فهرستی از اصلاحات مالی و اقتصادی در این کشور را به اتحادیه اروپا ارائه دهد.
این توافق معنی پیروزی یا شکست کامل برای طرفین نیست . بین خوش بینی احمقانه با بد بینی مفرط نقطه ای هست به نام واقع بینی . این کار بزرگی هست که دولت جدید یونان ، اتحادیه اروپا را وادار کرد تا واقع بین شود . دولت یونان از ابتدا هم قول انقلابی خارج از همین سیستم را نداده بود و خوش بین های احمقی که فکر انقلاب جهانی سوسیالیستی بودند ، باید این موضوع را زودتر درک میکردند . یعنی همان زمانی که دولت جدید یونان انواع پیشنهادها از طرف دیکتاتورهای کوتوله مثل پوتین را محل نگذاشتند . این دولت آنقدر واقع بین هستند که شکست یا هر قدمی مثبت ، درداخل همین سیستم را تاریخا قابل اتکاء بدانند ! اگر درداخل همین سیستم زمین بخورند باز هم برایشان مقبولتر و قابل توجیهتر است !
توافق به دست آمده طی 4 ماه قرار نیست معجزه ای کند . یعنی 4 ماه اساسا زمانی نیست ، اما اتحادیه اروپا همین مقدار اراده و جدیت دولت جدید یونان دیده است که فعلا 4 ماه عقب نشسته است . طی این 4 ماه قرار است که دولت جدید یونان هم فکر قرضهای اتحادیه اروپا باشد و هم اصلاحات داخلی را محقق کند . نمیدانم که چه خواهند کرد و بتوانند یا نه ؟
صورت مسئله به شکلی ساده این است که دولتهای قبلی یونان ، تمام میلیاردها یورو پولی را که اتحادیه قرض داده بود برای سرمایه گذاری داخلی ، بین خودشان به شکل مافیایی تقسیم کردند و خوردند . بورژواهای فربه بعد از خوردنهای وحشیانه میلیاردی ، درکمال آسایش پشت کامپیوترهای خودشان لم داده و با کوچکترین وزش باد و یا خطری با یک کلیک پولهای مردم را به نام خود به هر بانک امنی انتقال میدهند .
نتیجه این چپاول آشکار این شد که تمام قرضها و بهره آن روی دوش مردم عادی افتاد که قرار بود مثلا با سیاست ریاضت اقتصادی آن را بازگردانند ! اما در نیمه راه دولت جدید یونان به همین اتحادیه فهماند ، که دیگر دوام و چرخش سیستم را نمیشود فقط روی دوش مردم عادی انداخت . ادامه این وضع یعنی اینکه کل مردم یونان به زودی آب آشامیدنی هم نخواهند داشت ، واین خطری برای کل سیستم است ! اصلاحات مد نظر دولت جدید یونان در واقع تلاشی برای نجات کل سیستم هم هست . در واقع بورژواهای فربه خودشان را رسما و قانونا کنار کشیده اند و بار اصلی دوام سیستم روی دوش مردم عادی است . اما همین مردم عادی دیگر انرژی و زورشان درحال تمام شدن است . دولت جدید یونان به بورژواهای فربه پیام میدهد که باید در چرخیدن این سیستم آنها هم مشارکت مستقیم داشته باشند. این خلاصه اصلاحات دولت جدید یونان است . اما واضح است که همین دولت جدید به تنهایی نمیتواند و یا زورش نمیرسد تا یقه طبقه بورژواهای فربه را بگیرد و خودشان را برای نجات سیستم خودشان ، وادار به مشارکت کنند .
نیروهای پلیس سوئیس در جریان رسیدگی به اتهامات پولشویی سازمان‌یافته و تخلف مالیاتی در بانک اچ.اس.بی.سی ، بزرگترین شرکت خدمات مالی اروپا ، در تاریخ 18.02.2015 به مقر این بانک در ژنو هجوم بردند . بانک مربوطه یک بانک انگلیسی است . سالها پیش یک کارمند عالیرتبه این بانک در فرانسه پناهنده شد و انبوهی مدارک و اسناد تحویل دولت فرانسه داد . انتشار بخشی از این اسناد در مطبوعات فرانسه در شرایط فعلی ، بهانه حمله نمادین به بانک مربوطه است . بر اساس اطلاعات مجموعه فایل‌های منتشر شده در پرونده موسوم به «سوئیس‌لیکس»، بانک اچ.اس.بی.سی سوئیس به مشتریان خود در بیش از 200 کشور کمک کرده است تا از مالیات حساب‌هایی به ارزش 119 میلیارد دلار شانه خالی کنند.
این حمله نمادین به یک بانک انگلیسی در سوئیس ، شاید یک اهرم کمکی و هماهنگ برای دولت یونان محسوب شود . اطلاعات مربوطه در سطح دولتها موضوع عجیب و یا جدیدی نیست ، ولی چنین اقدامی در شرایط خراب اقتصادی هشداری به بورژواهای مفت خور است که دیگر نمیشود چرخش این چرخ را فقط روی دوش مردم عادی سوار کرد آنها دیگر توانی برای ادامه این روند ندارند ! لطفا شما هم باید پیش قدم شده و دست به جیب نامبارک کرده و پولهای دزدی را جهت مشارکت عمومی وارد کار کنید . حمله نمادین پلیس سوئیس به یک بانک اروپایی ، پیامی محترمانه به بورژواهای فربه است که دیگر محل امنی در کره زمین برای جابجایی پولهاتان وجود ندارد . مگر از قاره اروپا و کل کرده زمین خارج شوید که این هم عملی نیست ! پس آیا بهتر نیست که به جای موش و گربه بازی ، دراین مشارکت در کنار دولت لبیک بگوئید ؟
اصلاحات دولت جدید یونان در همین کادر است آنها باید با هر شیوه ای طبقه بورژوا را وارد مشارکت مستقیم کنند و بورژواهای فربه هم باید قبول کنند که دیگر فصل موش و گربه بازی و فرار و به دربردن پولهای غارت شده تمام شده است . سماجت دولت جدید یونان در اصلاحات داخلی و اینکه قاطعانه خواهان ادامه این وضع نیستند و نمیخواهند ، ناشی از تشخیص درستشان است که مردم هم دیگر نمیتوانند ! بزرگترین کاردولت جدید یونان این است که اتحادیه اروپا را به نقطه واقع بینی رساند ، هرچند این زخم عفونی و تاریخی بهبود کامل پیدا نمیکند و در گذر زمان عمیقتر و وسیع تر هم میشود ، اما به شکلی مقطعی ، و با اصلاحات دولت یونان سرعت آن کمتر خواهد شد ! همین تاکتیکهای موقتی هم ، اگر باعث ایجاد فضایی برای مردم عادی و تامین حداقلهای زندگی شان بشود ، باز هم مثبت و نشان از قدرت مانور کل سیستم مربوطه است . طبیعی است که هیچ قدرت مانوری تاریخ مصرف جاودانه ندارد. چنین رویکرد نه چندان قوی ، قطعا بورژوازی فربه را خوشایند نیست ، ولی مشکل اینجاست که خودشان هم هیچ راه حل و آلترناتیوی ندارند ، البته به جز ظهور راست افراطی و مرگ زود هنگام اتحادیه !
اسماعیل هوشیار
22.02.2015
