امیررضا امیربختیار
آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران روز گذشته در دیداری با اعضای ستاد نکوداشت علیمردان خان بختیاری به گمنام ماندن بسیاری از شخصیتهای برجستۀ بختیاری نظیر علیمردان خان و ضرورت شناسایی و معرفی این شخصیت ها اشاره و خاطرنشان کرد: ویژگی برجسته علیمردان خان مبارزه علیه استبداد رضاخانی با الهام گرفتن از عقاید و احساسات دینی است.
تاریخ بختیاری در گذشته دور و نزدیک همواره سرشار از مقاومت ها و مبارزات گسترده ای علیه استبداد شاهان و سلاطین بوده است. مبارزاتی از این دست که به دلیل ساختار ایلی و عشایری بختیاری به رهبری خان های زمان خود صورت گرفته است؛ به گواه تاریخ نه تنها الهام گرفته از عقاید و احساسات دینی نبوده بل که همواره مبارزه ای بر سر استقلال و جلوگیری از دخالت های بیش از حد حکومت مرکزی در محدوده بختیاری بوده است.
اعتراضات اخیر مردم بختیاری در برابر سریال توهین آمیز سرزمین کهن به حکومت نشان داد که کوچکترین جرقه ای در انبار باروت چه انفجاری مهیبی را برایش به بار خواهد آورد و این نه احساسات و الهامات دینی بل که احساسات و الهامات هویت خواهانه بختیاری است که خونش را در برابر هر چیزی که بخواهد او و فرازهای تاریخی اش را نشانه بگیرد به جوش آورده و به میدان مبارزه با او می کشاند.
حکومت با علم بر این موضوع اقدام به دلجویی و عذرخواهی از بختیاری را به بالاترین سطح خود یعنی به سطح رهبری رسانده است. دقت به این موضوع عمق هراس حکومت را در وضعیت فعلی نشان خواهد داد. هراس از پیوستن مبارزه بختیاری به مبارزات جمله ملت ها و اقوام ساکن ایران .
خبرنگار ما “فرشته بهداروند” برای واکاوی این موضوع مصاحبه ای را با ”امیررضا امیربختیار” ترتیب داده است که در ادامه آن را خواهید خواند. امیررضا امیر بختیار فعال سیاسی و آشنا به مسایل این حوزه است.
به نظر شما چرا چنین دیداری صورت می گیرد و از شخصیت های برجسته و مبارز بختیاری که سالها در رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی در حاشیه نگه داشته شده اند اسم برده می شود. چرا این مساله اینقدر برجسته شده که رهبر ایران به این موضوع پرداخته؟
– بختیاری ها در مبارزه و حق طلبی از شهرت ویژه ای برخوردار هستند، تاریخ بختیاری سراسر از حماسه و تلاش برای آزادی و استقرار حاکمیت مردم پُرهست. فتح تهران تا قیام های علی مردان خان و ابوالقاسم خان بختیاری موید این کوشش خستگی ناپذیر بختیاری هاست. چه در حکومت پیشین و چه در حکومت کنونی تلاش بسیاری جهت خنثی کردن پتانسیل آزادی خواهی بختیاری شد. از اعدام و قتل رهبران آزادی خواه بختیاری در زمان سلطنت پهلوی اول گرفته تا ازدواج ثریا که بخشی از بختیاری را برای مدت کوتاهی با حکومت وقت آشتی داد.
در زمان حکومت فعلی نیز همواره این چنین بوده است، در برابر شخصیت های آزادی خواه که با اعدام و زندان و تبعید و ترور مواجه شدند، افرادی قدرت طلب و منفعت طلب که در جستجوی منافع شخصی خود بوده اند و از این جهت گرایش به قدرت داشته اند را مطرح کرده اند.این دیدار نیز که پس از اعتراضات گسترده بختیاری ها که با تصاویر سردار اسعد بختیاری، علی مردان خان بختیاری و دیگر آزادی خواهان بختیاری همراه بود و در خاطره جمعی حماسه فتح تهران و احیاء مشروطه را زنده کرد در راستای به انحراف کشیدن چهره آزادی خواه بختیاری و چهره سازی های کاذب و به انحراف کشیدن خواست بختیاری صورت گرفته است. اما همانطور که تاریخ نشان داده است، این تلاش حکومت های استبدادی همواره با شکست رو به رو شده است و همانطور که امروز نام و آوازه سردار اسعد بختیاری، صمصام السلطنه بختیاری، سردار مریم، علی مردان خان، سردار فاتح و ابوالقاسم خان و دکتر شاپور بختیار زبانزد همگان هست و با وجود تمام تخریب هایی که صورت گرفته در قلب مردم جای دارند و تلاش حکومت ها موجب پاک شدن نام آنها و خواسته بر حق آنها نشد امروز نیز این تلاش راه به جایی نمی برد.
لازم است به این نکنه نیز اشاره بکنم که پس از اعتراض های اخیر تلاش زیادی از سوی حکومت شد که بختیاری را به قول خودشان ولایت مدار نشان دهند که از جمله میتوان به سفر رئیس صدا و سیما و دیدار اخیر رهبر جمهوری اسلامی اشاره داشت.
مسیولین ستاد بزرگداشت علیمردان خان را می شناسید؟ هدف از ایجاد چنین ستادی چه چیزی می تواند باشد؟
– من با هیچ یک از برگزار کنندگان این نشست، آشنایی از نزدیک ندارم. اما آنچه در عمل مشخص است راهی که آنها برگزیده اند با راهی که ما برگزیده ایم تفاوتی آشکار دارد. ما خودمان را در جبهه سردار اسعد و سردار فاتح و علی مردان خان و بی بی مریم می بینیم و در راستای اندیشه ی والایی که آنان برایش کوشیدند و جانهای بسیاری برای آن فدا شد می کوشیم و آن سو افرادی قرار گرفته اند که در مقابل این اندیشه و در جهت امیال قدرت حاکمه گام برداشته اند.درست است که آنان نام کنگره خود را، کنگره علی مردان خان بختیاری گذاشته اند، اما آنچه در عمل خصوصاً در دیدار اخیرشان با رهبر جمهوری اسلامی نشان داده اند این است که در جبهه استبداد گام بر میدارند نه در جبهه آزادی. آنچه اهمیت دارد نام کنگره نیست، عملکرد آن است. علی مردان خان تنها یک شخص نیست یکی از نمادهای برجسته بختیاری هست که صاحب فکر و اندیشه بوده و تاریخ گوای مبارزه ضد استبدادی اوست. حال چگونه میتوانند افرادی نام کنگره خود را علی مردان خان بنامند و درست برعکس تفکر او عمل بکنند .
با توجه به اینکه شما از فعالین سیاسی شناخته شده بختیاری هستید ودر مناطق بختیاری نشین فعالیت سیاسی ومدنی انجام دادید،مواضع مردم بختیاری را در برابر این نوع برخورد جمهوری اسلامی چطور می بینید؟
– برای درک این موضوع کافیست سفری به مناطق بختیاری داشته باشیم. بر دیوار فروشگاه ها ببینیم تصاویر چه شخصیت هایی هست. در شهری مثل دزفول که جمعیت زیادی از بختیاری در آن زندگی میکند کمتر جایی میتوان رفت که تصویر علی مردان خان بختیاری را نبینیم. یا به صورت واضع تر بگویم، پس از ترور دکتر شاپور بختیار در فرانسه با وجود تمام خطراتی که برای همگان روشن هست و فشارهای فراوان ببینیم مردم برای چه کسی رخت سیاه پوشیدند و در منازل خود برای او سوگواری کردند. همین دو نمونه از نظر من کافیست برای اینکه واکنش بختیاری را در برابر این آقایان بدانیم. یا برای نمونه واکنش انتقاد آمیزی و تندی که بخش بزرگی از جامعه بختیاری نسبت به مراسمی که پارسال همین جمعیت با نام علی مردان خان برگزار کردند و در آن شمشیر پلاستیکی را با عنوان شمشیر علی مردان خان به فرمانده پیشین سپاه پاسداران دادند اشاره کنم.
مبارزات و روحیه استبدادستیزی علیمردان خان امروز چطور باید در جامعه بختیاری نهادینه بشود؟
– من فکر میکنم که بختیاری بنا به دلایل مختلف از این روحیه استبداد ستیزی همیشه برخوردار بوده است و امروز نیز این چنین هست. اما در گذشته نمود بیشتری پیدا میکرد و امروز به دلیل سرکوب های گسترده ای که در طول بیش از ۱۰۰ سال گذشته به شدید ترین نوع خود صورت گرفته و خصوصاً ارتباط رهبران و جامعه را قطع کردند نمود آن کم شده است.
این وظیقه نخبگان بختیاری هست که بکوشند شالوده های بختیاری را باز سازی و اصلاح کنند و زخم هایی که بر ساختار بختیاری وارد شده است را ترمیم کنند و با سازماندهی درست یک بار دیگر به صورت گسترده و سازمان یافته تلاش های خود را پی بگیرد.
