شانزده زندانی بلوچ روز ۴ آبان به تلافی حمله مسلحانه روز پیش شورشیان بلوچ در سراوان در جنوب شرقی ایران به سرعت اعدام شدند.
عبدالکریم لاهیجی، رییس فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر گفت: «اعدام تلافی جویانه ۱۶ زندانی بلوچ در روز شنبه، به انتقام جویی از کشتار تاسف بار ۱۴ مرزبان، نقض فاحش حقوق بین المللی است. این اعدام ها به ویژه از این نظر تکان دهنده است که این زندانیان بلوچ حتا ارتباطی به حمله شورشیان نداشتند.»
او اضافه کرد: «این اعدام ها نظر ما را تایید می کند که وضعیت حقوق بشر در ایران از زمان روی کار آمدن حسن روحانی تغییری نکرده است.»
محمد مرزیه، دادستان زاهدان، مرکز استان، تایید کرد که اعدام ها به تلافی مستقیم حمله ای انجام شده که به کشته شدن ۱۴ مرزبان انجامید. خبرگزاری فارس یک روز پس از اعدام ها گزارش داد که تنها ۸ تن از ۱۶ نفر اعضای گروه شورشی «جندالله» (ارتش الله) بوده و ۸ تن دیگر قاچاقچی مواد مخدر بوده اند.
چند تن از زندانیان از سال ۱۳۸۹ در زندان به سر می بردند و گویا شکنجه شده بودند. بنا به گزارش ها، بعضی از ـ یا شاید همه ـ این زندانیان از موازین دادرسی قانونی محروم بودند و در محاکمه ناعادلانه بدون داشتن وکیل به اعدام محکوم شده بودند. اعدام ها درحدود ۱۲ـ۱۰ ساعت پس از حمله انجام شد. بدین ترتیب، مسئولان حتا مقررات جاری را رعایت نکردند که آنها را ملزم می کند حداقل ۴۸ ساعت پیش مسئولان مربوطه و وکیل قربانی را از زمان اجرای اعدام مطلع کنند.
به علاوه، دو زندانی سیاسی کُرد، حبیب الله گلپری پور و رضا اسماعیلی (مشهور به الهام مامدی)، که به اتهام محاربه محکوم شده بودند، در روزهای ۳ و ۴ آبان در استان آذربایجان غربی اعدام شدند.
اجرای مجازات اعدام به طور آشکار در ماه های اخیر افزایش یافته است و هم اکنون در آخر ماه میلادی اکتبر (اوایل آبان ماه) از حداقل تعداد ثبت شده در سراسر سال ۲۰۱۲ فزون تر شده است. با آهنگ کنونی، تعداد اعدام ها تا پایان سال جاری میلادی در دسامبر مسلما به مراتب فراتر از ۶۰۰ مورد خواهد رفت.
اطلاعات پیشینه ای در باره اعدام های هدفمند
جوامع قومی در ایران، از جمله آذری ها، بلوچ ها، ترکمن ها، کُردها، و عرب ها، در بهره مندی از از حقوق سیاسی، مدنی، اقتصادی و فرهنگی خود با تبعیض روبرو هستند. فعالان سیاسی و فرهنگی جوامع قومی اغلب پس از دستگیری و آزار خودسرانه مورد شکنجه قرار می گیرند و در دادگاه های غیرقانونی انقلاب اسلامی قربانی محاکمه های به شدت ناعادلانه می شوند.
این فعالان در بعضی موارد به همکاری با گروه های مخالف فعال در خارج از کشور و محاربه متهم و به اعدام محکوم می شوند. به ویژه عرب ها در استان جنوبی خوزستان، بلوچ ها در جنوب شرقی و کُردها در غرب ایران به میزان نامتناسبی قربانی اعدام بوده اند.
مسئولان در گذشته نیز از اعدام های تلافی جویانه دسته جمعی علیه زندانیان بلوچ استفاده کرده اند، برای نمونه در آذر ماه ۱۳۸۹ که ۱۱ زندانی بلوچ در پی انفجار در مسجدی در بندر چابهار اعدام شدند. در تاریخ ۶ آبان ۱۳۹۲، حداقل ۲۰ فعال کُرد محکوم به اعدام هستند. علاوه بر حداقل ۸ فعال عرب که در سال ۱۳۹۰ و حداقل ۴ فعال عرب که در سال ۱۳۹۱ اعدام شدند، بنا به گزارش ها احکام اعدام ۹ تن دیگر تاکنون در سال ۱۳۹۲ تایید شده است.
