بیکاری ۷۰ درصد نابینایان کشور !
به بهانه روز جهانی نابینایان
در کشورما به دلیل بروز حوادث رانندگی بیش از حد استاندارد جهانی و استفاده نکردن از عینکهای محافظتی در محیط کار و حتی خطرات ناشی از مواد محترقه و ترقهها، آمار اختلالات چشمی بسیار بالاست.
حدود ۵۰۰ هزار نابینا در حالی در کشور زندگی می کنند که تنها ۱۱۴ هزار نفر آنان تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند. این گروه از شهروندان امکان استفاده از خدمات و امکانات شهری، اقامتی، تفریحی و غیره را همانند افراد عادی ندارند و از بسیاری از حداقلهای حقوق شهروندی محرومند. مناسب سازی فضاهای شهری، کارآفرینی، حمایت از دانشجویان نابینا، دسترسی به کتابها، نشریات و سایر منابع اطلاعاتی و سخت افزارها و نرم افزارهای ضروری از جمله خواستههای آنهاست.
براساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی در هر ۵ ثانیه یک نفر در جهان نابینا و هر دقیقه، یک کودک نابینا میشود. در حال حاضر ۲۸۵ میلیون نفر کم بینا در جهان وجود دارد که حدود ۳۹ میلیون نابینا و بیش از ۲۴۶ میلیون نفر کم بینا هستند. این در حالی است که از این تعداد نیز ۱۹ میلیون نفر از نابینایان، کودک و ۶۵ درصد از افراد نابینا و کم بینا شامل افراد بالای ۵۰ سال هستند. در ایران نیز حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر دارای معلولیت هستند که از این تعداد ۱۲۰ هزار نفر آنان نابینای مطلق هستند. براساس آخرین آمارها چنانچه اقدامات پیشگیرانه مناسبی انجام نشود تا سال ۲۰۲۰ تعداد نابینایان به دو برابر میزان فعلی خواهد شد.
کارشناسان مهمترین عوامل کم بینایی و نابینایی را آب مروارید، آب سیاه، بیماریهای عفونی چشمی از جمله بیماری تراخم، کمبود ویتامین A، اختلالات چشمی شبکیهای در بیماران مبتلا به دیابت، حوادث چشمی، بیماریهای دژنراتیو مادرزادی، ازدواجهای فامیلی و… عنوان می کنند. با اینکه از سالهای گذشته در ایران برخی برنامه ها و طرحهای غربالگری و پیشگیرانه اجرا می شود که این اقدامات کافی نیست و هنوز هم نیازمند تلاش گسترده برای مقابله با بیماریهای چشمی هستیم. متأسفانه در کشورما نیز به دلیل بروز حوادث رانندگی بیش از حد استاندارد جهانی و استفاده نکردن از عینکهای محافظتی در محیط کار و حتی خطرات ناشی از مواد محترقه و ترقهها، آمار اختلالات چشمی بسیار بالاست که نیاز به بازنگری جدی متولیان سلامت دارد. از سوی دیگر سالانه ۲۵۰ هزار نفر نیاز به عمل جراحی آب مروارید دارنداین در حالیست که سیستم و نظام سلامت کشور تنها قادر به عمل جراحی حدود ۱۸۰ هزار نفر است.
همچنین یکی دیگر از بیماریهایی که منجر به نابینایی می شود آب سیاه است که متخصصان آن را دومین علت و عامل نابینایی در جهان عنوان می کنند بطوریکه حدود ۶ تا ۷ میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل درمان نامناسب آب سیاه نابینا شدهاند، از این رو افرادی که سابقه بیماری آب سیاه در خانوادههای آنها وجود دارد، باید مرتب معاینات چشمی شوند.
دیابت بیماری چشمی دیگری است که باید کنترل شود و بر اساس یافتههای به دست آمده، با کنترل قند خون، فشار خون و کلسترول خون حتی تا ۹۰ درصد اختلالات ناشی از بیماری دیابت را میتوان مهار و کنترل و از بروز اختلالات جلوگیری کرد.
نابینایان محروم از حقوق شهروندی
در حال حاضر نابینایان با مشکلات زیادی برای زندگی مواجه هستند که تحصیل، اشتغال، ازدواج، مناسب سازی محیط شهری برای تردد ، عدم دسترسی به حداقل امکانات و حقوق شهروندی، نبود وسایل توانبخشی و کمک توانبخشی استاندارد مانند عصا و … از مهمترین آنها است.
علی رغم اینکه سطح تحصیلات نابینایان نسبت به سالهای گذشته افزایش یافته است اما هنوز آمار اشتغال آنان بسیار پایین است بطوریکه حدود ۷۰ درصد نابینایان کشور بیکارند و برخی از شاغلان نیز کار مفید و مطلوب ندارند.این درحالی است که براساس قانون جامع حمایت از حقوق معلولان ۳درصد از استخدام دستگاههای دولتی باید به معلولان اختصاص پیدا کند که متاسفانه اینگونه نشده است.
سهیل معینی مدیرعامل انجمن باور به مشکلات نابینایان اشاره کرد و گفت: نظام حمایتی برای نابینایان ایران وجود ندارد چه آنها که از نظر مالی تامین هستند و صرفاً به خدمات توانبخشی نیاز دارند و چه آن تعداد کثیری که از نظر معیشتی در سطوح زیرین خط فقر قرار می گیرند.
وی با اشاره به اینکه مهمترین مشکل نابینایان اشتغال است اما متاسفانه آماری از این افراد در دست نیست فقط آمارهای جهانی نرخ بیکاری آنها را ۵۰ درصد می دانند که در ایران بیش از این است، تاکید کرد: سازمان بهزیستی به معلولان مستمری و بیمه درمان و کمکهای یارانه ایی می دهد اما این ارقام و این کمک ها هیچ تناسبی با نیاز معلولان نداشته و حتی نمی تواند حداقل استانداردهای معیشتی را برای آنها فراهم آورد. پنج سال قبل احمدی نژاد رئیس جمهور وقت درمراسم روز جهانی نابینایان قول داد که ۲ هزار نفر از نابینایان در دستگاههای دولتی استخدام شوند اما متاسفانه این موضوع فقط در حد حرف و وعده بود و با گذشت چند سال عملی نشد.
معینی همچنین از ارسال نامه سرگشاده به نمایندگی از نابینایان کشور به رئیس جمهور خبر داد و گفت: به مناسبت روز جهانی نابینایان و رفع مشکلات این افراد جامعه که حدود ۵۰۰ هزار نفر می شوند شبکه تشکلهای نابینایان نامه ای سرگشاده به دکتر روحانی ارسال کرده است و خواستار توجه به این افراد و احقاق حقوقشان شده اند.
معینی مهمترین مطالبات نابینایان را در نامه به دکتر روحانی به این شرح اعلام کرد.
۱- صدور دستورالعمل فوری رئیس جمهور جهت تشکیل و آغاز به کار ستاد مناسب سازی فضاهای شهری کشور به ریاست وزیر کشور منطبق با آیین نامه اجرایی ماده ۲ قانون جامع حمایت از افراد دارای معلولیت و ایمن سازی محیط تردد شهروندان نابینا و کم بینا به عنوان شرط ضروری تحقق مشارکت اجتماعی آنان. (دستگاه ها و نهادهای ذیربط، وزارت کشور، شهرداری ها، سامانه های حمل و نقل به ویژه مترو)
۲- تدوین و اجرای برنامه ضربتی کارآفرینی برای نابینایان و کم بینایان جهت خروج آنان از چتر سازمان های حمایتی و برخورداری از درآمد متناسب با دانش و مهارت های این گروه. (دستگاه ها و نهادهای ذیربط، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری و…)
۳- دستور تدوین بخش نامه و برنامه خدمات حمایتی دانشجویان دارای معلولیت به ویژه نابینایان و کم بینایان با محورهای، تولید منابع آموزشی و مطالعاتی مورد نیاز این دانشجویان به شکل های قابل دسترسی آنان (گویا، بریل و فایل های الکترونیکی)، اعطای وسایل کمک آموزشی مورد نیاز و سایر خدمات رفاهی و پشتیبانی با هدف ایجاد امکانات و فرصتهای برابر آموزشی و پژوهشی. دستگاه ها و نهادهای ذیربط، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، وزارت خانه ها و دستگاه ای دارای موسسات آموزش عالی، دانشگاه ها و موسسات غیر دولتی)
۴-. پاسخ به حق شهروندی افراد نابینا و کم بینا برای دسترسی به کتب، نشریات و سایر منابع اطلاعاتی در اشکال فایل دسترس (گویا، بریل و فایل های الکترونیکی) از طریق اختصاص بودجه لازم از کل بودجه ملی تولید منابع اطلاعاتی به عنوان حق مغفول مانده نابینایان و کم بینایان (دستگاه ها و نهادهای ذیربط، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سایر دستگاه های فرهنگی ذیربط
۵- تخصیص بودجه لازم جهت دسترسی شهروندان نابینا و کم بینا به سخت افزارها و نرم افزارهای ضروری جهت استفاده نابینایان و کم بینایان از منابع اطلاعاتی دیجیتال، ظرفیت های فضای مجازی و اینترنت به عنوان تنها راه دسترسی این افراد به منابع مذکور و کمک ویژه دولت به تولید این تجهیزات و نرم افزارهای در کشور. (دستگاه ها و نهادهای ذیربط، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان دستگاه مادر و سازمان های تخصصی زیر مجموعه، وزارت اقتصاد و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری و معاونت علمی رئیس جمهور
منبع:مهر- ۲۴مهر- بخشی ازیک گزارش