مسعود نصرالهی پور
سفر روحانی به نیویورک هر چند در مجموع پر حاشیه بود اما تلفن غیرمترقبه اوباما به روحانی در دقایق پایانی این سفر حکم پیشکش پاندورائی را بازی کرد که توانست کلیت سفر را تحت الشعاع خود قرار دهد. خصوصاً آنکه ۴۸ساعت بعد از آن مکالمه تلفنی فضای سیاسی ایران بعد از اظهارات جدید اوباما طی ملاقات با نتانیاهو بسرعت موقعیت رئیس جمهور ایران را مخدوش کرد.
هر چند ظریف با زیرکی تمام کوشید بعد از اظهارات ناسنجیده و تکراری اوباما (همه گزینه ها کماکان روی میز است) در مقام توجیه و دفاع از رویکرد سیاسی خود و روحانی به درستی گوشزد کند که…
از این حرف‌ها زیاد خواهیم شنید. به محکم‌ترین شکل هم جواب خواهیم داد. مهم آن است که بدانیم مسیر دشواری شروع شده است. این مسیر یک نبرد دیپلماتیک است و نه یک رابطه دوستانه و صمیمی. امر برای هیچ‌کس در دولت مشتبه نشده است.
علی رغم تصریح ظریف و اهتمام وی جهت عزت جمهوری اسلامی، اما در عالم واقع نمی توان این واقعیت را کتمان کرد که رئیس جمهور ایران که نمایندگی قاطبه ملت ایران را عهده داری می کند در این میانه تخفیف شد.
این کمال بی تدبیری بود که بدون محاسبه و از سر شوق و شتاب زدگی رئیس جمهور ایران را در «تله تلفن» اوباما انداختند. وقتی طرف آمریکائی هیچ تضمینی نداده و تنها به تعارفات دیپلماتیک قناعت کرده متبحرین سیاسی نمی بایست گوشی رسان تلفن به روحانی می شدند.
واقع آن است کلیت سفر روحانی اکنون تحت الشعاع تلفن مزبور و خلف وعده اوباما قرار گرفته.
صورت عریان قضیه آن است که اوباما به صفت ظاهر در مکالمه تلفنی از مذاکره و تنش زدائی با ایران استقبال کرده اما ۴۸ ساعت بعد بنا به هر دلیلی بعد از ملاقات با نتانیاهو مجدد بر موضع قبلی خود برگشته و ایران را پروای گزینه نظامی داده.
این بمعنای تحقیر و تخفیف رئیس جمهور ایران و ساده اندیش معرفی شدن ایشان در ابتدای ورودشان به عرصه سیاست ورزی در کاخ ریاست جمهوری ایران است.
این بر عهده کارشناسان و مشاوران سیاسی روحانی بود که قبل از استقبال از «دیپلماسی تلفن» کمی بیشتر تبعات محاسبه نشده و محتمل چنین تصمیمی را سبک و سنگین می کردند.
تلفن مزبور یادآور قالیچه ابریشم منحوسی است که اکبر هاشمی رفسنجانی در سال نخست ریاست جمهوریش طی میزبانی محاسبه نشده و ناسنجیده از «چائوشسکو» رئیس جمهور معدوم رومانی در تهران به رسم هدیه به ایشان اهدا کرد.
هدیه ای که تنها تا بخارست دوام آورد و چائوشسکو و همسرش قبل از آنکه بتوانند نرمی آن قالیچه را زیر پاهای خود تجربه کنند شاهد تخلیه محتوای مرمی گلوله های انقلابیون رومانی در سینه خود شدند.
قالیچه ای که مبدل به نماد بی تدبیری و دیپلماسی فشل ایران در آن مقطع شد و اثبات کرد عرصه گردانان کشتی دیپلماسی ایران ناتوان از درک و انتقال وضعیت بحرانی در رومانی آن زمان به مرکز بودند تا لآقل سفر مزبور را به عقب بیاندازند و عملاً رئیس جمهور وقت ایران را تا آن اندازه و توسط دستگاه دیپلماسی خودی تخفیف نکنند که کردند!
مسعود نصرالهی پور
