لئونید ساوین – مترجم: ا. م. شیری
تشدید ناگهانی مناقشه بین پیروان اهل تسنن و تشیع- دو فرقه اسلام- همزمان در چند کشور خاورمیانه این واقعیت را ثابت میکند، که سخن نه از اوج گیری دشمنی، بلکه، از دامن زدن هدفمندانه به اختلافات ساختگی در میان است.
«القاعده» ضمن تحریکات (فعلا ناموفق) علیه پیروان اهل تسنن، اماکن مقدس شیعیان و اتوبوسهای حامل زائران ایرانی را در عراق هدفمندانه مفجر میکند. آخرین عملیات بزرگ تروریستی در روزهای ۲۰ و ۲۷ ماه مه سال جاری در بغداد و مناطق اطراف شیعه نشین آن اتفاق افتاد که در اٍثر آنها ۲۰۰ کشته و ۶۲۴ نفر مجروح گردیدند(۱). (البته، انفجارات تروریستی و کشتار مردم از زمان اشغال عراق توسط آمریکا و انکلیس به یک امر عادی روزمره تبدیل شده، بطوریکه امروز، ۲۱ ژوئیه، در اثر ۱۰ انفجار تروریستی در مناطق مختلف بغداد، ۶۵ نفر کشته، ۱۹۶ نفر دیگر مجروح گردیدند. مترجم). در پاسخ آنها، شیعیان مجبور شدند تدابیر شدیدی اتخاذ نمایند. ولذا، اگر دولت مالکی از موج خشونتها جلوگیری نمی کرد، این وضع میتوانست (همانطور که سازمانگران تحریکات میخواستند)، موجب تشدید مناقشه بشود. با این وجود، مرکز مطالعات جنگی آمریکا پیش بینی میکند، که دشمنی دو شاخه اسلام میتواند همه منطقه را به ورطه خونین هرج و مرج بکشاند(۲).
در لبنان درگیریهائی بین گروههای مسلح روی میدهد، مؤسسات دولتی مورد حمله قرار میگیرند. هدف اصلی «القاعده» در اینجا «حزب الله» شیعه اعلام شده است. رادریگو هاری، رئیس حزب مسیحیان لبنان (لوانت) در مصاحبه اخیر خود اظهار داشت، که «به دعوت احمد الاسیر، خطیب سلفی که مخفی شده است، سلفی های زیادی به خیابانهای لبنان می آیند و مسحیان را تهدید می کنند… و بر اساس آموزه های دینی اسلام، مرگ، یگانه جزای «کافران» است»(۳). بعقیده او، سلفی ها نیز میخواهند انتقام سال ۲۰۰۷ را که ارتش لبنان شورش تروریستهای وهابی را در اردوگاه نهر البارد فرونشاند، بگیرند. در زمانهای اخیر، فعالیتهای سلفی ها در سعیده، جائیکه شمار زیادی از افراطیون در اردوگاه پناهندگان فلسطینی حضور دارند، مشاهده شده است.
در سوریه همراه با دولت، اقلیت علوی (علویها یکی از شاخه های اسلام شیعه بشمار میروند) نیز مورد حمله قرار میگیرد.
شاید، فقط در ایران است که از فضای تحمل نسبت به پیروان شاخه های مختلف اسلام حمایت میشود. سنی ها در این کشور، در کمال آزادی میتوانند در مساجد شیعیان نماز بگزارند. بطور کلی، در مناسبات با پیروان ادیان دیگر حسن نیت حفظ میشود.
در کار دامن زدن به مناقشه بین پیروان اهل تسنن و تشیع، یوسف القرضاوی، مفتی ۸۶ ساله قطر که مدتهای مدیدی در آمریکا اقامت داشته و عضو رهبری انجمن مسلمانان بوستون میباشد، نقش بزرگی ایفاء میکند… القرضاوی یکی از مراجع مذهبی «اخوان المسلمین» شمرده میشود. بگزارش مجله آلمانی «اشپیگل»، شمار بینندگان برنامه «شریعت و حیات» القرضاوی که از تلویزیون الجزیره قطر پخش میشود، تا ۶۰ میلیون نفر تخمین زده میشود(۴).
القرضاوی چنین القاء میکند که روسیه دشمن تمام عربها و مسلمانان است و توأم با این، به جنگ علیه رژیم سوریه و «حزب الله» لبنان فراخوان میدهد. القرضاوی ضمن سخنرانی خود در ۳۱ ماه مه سال ۲۰۱۳ در دوحه اظهار داشت: «هر کسی که توانائی جنگیدن دارد، باید برود. من مسلمانان را به رفتن به سوریه و حمایت از برادران سوری خود دعوت میکنم»(۵).
حماس که حمایت خود را از شورشیان سوریه اعلام کرده، دیدار ماه مه ۲۰۱۳ القرضاوی از نوار غزه را «حادثه بسیار مهم و با اهمیت توصیف کرد»، و اسماعیل هنیه، رهبر حماس، القرضاوی را «امام بزرگ اسلام معاصر و رهبر کبیر بهار عربی خواند». اما سازمان الفتح، برعکس، دیدار امام از باریکه غزه را اقدامی منفی دانست و اعلام کرد، که دیدار او موجب تفرقه در میان خلق فلسطین میگردد. اما واقعیت چنین است: واکنش متناقض دو جریان وابسته به جنبش فسطین در مقابل تبلیغات القرضاوی، یکی از نشانه های این انشقاق است.
تنفر القرضاوی نسبت به یهودیان نیز مشهور است. او حق موجودیت کشور اسرائیل را انکار میکند و از شرکت در کنفرانس تقرب ادیان در ماه آوریل ۲۰۱۳ در دوحه، بعلت حضور هیئت نمایندگی یهودیان خودداری کرد.
یکی از ویژگی های مشخصه: در سال ۲۰۰۹، القرضاوی کتابی تحت عنوان «حقوق شناسی جهاد» به چاپ رساند که در آن از برسمیت شناختن حق مسلمانان برای جهاد در اراضی اشغالی فلسطین توسط اسرائیل، همچنین در عراق و افغانستان اشغالی توسط آمریکا امتناع کرد. و در عین حال، او برای «جنگ مقدس» بر علیه دولت بشار اسد در سوریه فراخوان میدهد!
روند حوادث در خط مناقشه سنی- شیعه در روزهای اخیر، واکنشهای زنجیره ای را یادآوری میکند. مدت کوتاهی پس از اظهارات القرضاوی در نوار غزه، شیخ عبدالعزیز، مفتی اعظم عربستان سعودی از نظریه شیخ قطر مبنی بر اینکه «حزب الله، حزب شیطان است»، پشتیبانی کرد. یک هفته بعد، گروهی از روحانیون مسلمان یمن یک فتوای دایر بر «حمایت از ستمدیدگان» سوریه صادر کردند، و بدنبال آن، سعود الشورا در مسجد اعظم مکه اعلام کرد، که همه مؤمنان موظفند «با هر وسیله ای» از شورشیان سوریه پشتیبانی نمایند.
بگزارش مجله آمریکائی «امور خارجه»(Foreign Affairs)، از آغاز جنگ، بیش از پنج هزار جنگجوی سنی از شصت کشور جهان در عملیات جنگی در سوریه شرکت کرده اند! اگر این رقم صحیح باشد، بدین معنی است که سوریه بعد از افغانستان دومین کشور مسلمان است که در آنجا چنین تعداد از مزدوران مسلمان خارجی برعلیه دولت حاکم میجنگند.
ضمن عطف توجه به فعالیتهای مفتی قطر، یکی از رهبران بعدی انجمن مسلمانان بوستون در آن دوره ای که او در آمریکا اقامت داشت، لازم به یادآوریست، که این منادی جهاد، ضمن سخنرانی خود در مقابل گروهی از جوانان عرب در ایالت اوهایو در سال ۱۹۹۵ اظهار داشت: «ما اروپا را تسخیر میکنیم، ما آمریکا را تسخیر میکنیم!»…(۶)
در اینجا، بی اختیار به سخنان عمران نظر حسین(۷)، دانشمند مشهور مسلمان که اخیرا از مسکو دیدن کرد و تشدید خشونتهای کنونی در بین مسلمانان سنی و مسلمانان شیعه را بمثابه اجرای یک طرح جامع، بعنوان کاربست طرح شوم قدرتهای اهریمنی ارزیابی میکند، می اندیشی.
منابع:
(1) alliraqnews.com
(2) Jessica Lewis, Ahmed Ali, and Kimberly Kagan. Iraq’s sectarian crisis reignites as Shi‘a militias
execute civilians and remobilize.//Institute for the Study of War, May 31, 2013
(3) Православные христиане Ближнего Востока – союзники России.// Русский обозреватель, 07.07.2013 http://www.rus-obr.ru/blog/25290
(4) Alexander Smoltczyk. Islam’s Spiritual ‹Dear Abby’: The Voice of Egypt’s Muslim Brotherhood.http://www.spiegel.de/international/world/islam-s-spiritual-dear-abby-the-voice-of-egypt-s-muslim-brotherhood-a-745526.html
(6) http://www.jihadwatch.org/2004/03/islamic-radical-tied-to-new-boston-mosque.html
