امیر شمس
کمتر از دو ماه دیگر به انتخابات نمایشی در نظام جمهوری اسلامی فرصت باقی ست آنچه که در نگاه رهبر حکومت روند انتخابات را مطلوب می سازد مشارکت حداکثری مردم و به تعبیر خودش خلق حماسه است . اما با توجه به شرایط این دوره نسبت به دوره پیش ( سال ۸۸ ) که توده های اجتماعی برای کنار زدن نامزد مورد نظر علی خامنه ای و به قصد تقابل با اقتدار گرایان , به پای صندوق های رإی رفتند , اکنون اوضاع متفاوتی را شاهد هستیم چرا که از یک سو گرم شدن تنور انتخابات و به طبع آن مقبول نشان دادن نظام سراسر توتالیتر حاکم , خواسته سردمداران نظام است و از سوی دیگر موانعی جدی این رویکرد را در نگاه صحنه گردانان بیت رهبری متصور می سازد که انتخابات را مهندسی شده و در فضای بسته حتی با مشارکت حداقلی و عدد سازی به پایان رسانند .
یک دلیل عمده این امر آن است که حکومت با توجه به دوره پیشین از باز شدن فضا و ایجاد پویایی و گفتگو میان هسته های اجتماعی در محیط های مدنی , دانشگاهها , ستادهای مردمی به شدت می هراسد . فضا باز انتخاباتی گفتگو می طلبد , این گفتگو به خصوص در محیطی مثل دانشگاه و فعالیت تشکل های دانشجویی باعث به چالش کشیدن وضعیت کنونی کشور از هر جهت می گردد. از این روست که افراد و نهادهای حامی خامنه ای برآنند از ورود نامزدهای دارای پشتوانه اجتماعی به رقابت های انتخاباتی جلوگیری کنند , محمد خاتمی که از سوی بسیاری از چهره های اصلاح طلب و برخی از زندانیان سیاسی این طیف, برای نامزد شدن دعوت گردیده مطرح ترین فردی ست که می تواند برنتیجه دلخواه اصول گرایان در انتخابات پیش رواثر گذارد و معادلات آنان را برای بدست گیری سکان قوه مجریه بر هم زند .
در یک نگاه کلی کاملا می توان پذیرفت ورود خاتمی به رقابت انتخاباتی با در نظر گرفتن شمارش بدون تقلب آرا پیروزی او بر رقیبان را به همراه خواهد داشت که این چشم داشت برای اصلاح طلبان و حامیان این جریان روی خوش ماجراست سمت دیگر , ورود خاتمی و رد صلاحیت او از سوی شورای نگهبانِ گوش به زنگ رهبر است . فرضیه قریب به یقین این است که رد صلاحیت او از هم اکنون حتی از سوی برخی فرماندهان سیاسی سپاه و جراید حامی بی چون و چرای علی خامنه ای همچون کیهان و رسالت رقم خورده است . اینگونه است که محمد خاتمی را بر آن داشته که در اظهار نظرهایش عنوان کند شخصا ترجیح می دهد نامزد نگردد , تا از تحمیل هزینه بیشتر به مردم جلوگیری شود . برخی کنشگران و تحلیل گران اصلاح طلب که موافق ورود خاتمی در هر صورت ممکن هستند, رد صلاحیت وی را از نشانه های عدم آزادی انتخابات می دانند که نمایان کننده تحمیل هزینه به حاکمیت است اما محمد خاتمی خود واقف است که حتی در صورت تایید صلاحیت و در نهایت نشستن بر کرسی ریاست جمهوری با چالش های متعددی از سوی اصول گرایان , باندهای مافیایی سیاسی – اقتصادی , مجلس حقله به گوش و دیگر نهادهای حامی علی خامنه ای رو به رو خواهد شد که تحمیل هزینه ای چند برابری بر مردم نسبت به رد صلاحیتش بر حاکمیت در بر خواهد داشت .
با نظر به این مطالب در مبحث ورود دوباره جریان اصلاح طلبی به دایره قدرت پرسش های دیگری نیز مطرح می شود که به عقیده نگارنده حامیان این طیف بهتر است پیش از ورود به رقابت انتخاباتی به روشنگری در این ارتباط بپردازند چرا که در صورت لاینحل ماندن این مجهولات نیروی اجتماعی را صرف رقابتی کرد که انتهای آن دستاوردی نه تنها برای اصلاح طلبان بلکه برای عامه مردم نخواهد داشت .
اصلاح طلبان باید پاسخگو باشند که با فرض بازگشت دوباره به قدرت با فردی مانند محمد خاتمی , تا چه اندازه می توانند دست مافیای اقتصادی حاکم بر کشور به خصوص بازوهای سپاه در این عرصه را از کار بیندازند ؟ آیا یک دولت اصلاح طلب هر چقدر هم که از کابینه متخصص در زمینه اقتصاد بهره مند باشد می تواند نهادی مانند سپاه را از چرخه اقتصادی و قرارداد های کلانی که در حوزه های گوناگون به انحصار خود در آورده خارج کند ؟
آیا یک کابینه اصلاح طلب با اشخاصی مشرف بر سیاست بین الملل می توانند به حل پرونده هسته ای به گونه ای بپردازند که نفع دوجانبه ایران و مجامع بین المللی در آن لحاظ شود ؟ تحریم ها و خطر جنگ برداشته شود ؟ زیان کشور از بابت پرونده هسته ای که اکنون ۱۰۰۰ میلیارد دلار برآورد شده افزون تر نگردد ؟
آیا اصلاح طلبان می توانند پاسخگوی این پرسش باشند که رئیس دولت برخاسته از این جریان توانایی ایستادن در مقابل حکم حکومتی را رهبر را داراست ؟
بدیهی ست که نظریه پردازان این جریان بر این امر واقفند که پاسخ به تمام پرسش های مطرح شده یک جهت را نشان می دهد و آن یکه تازی و خود کامگی رهبر حکومت است , در جایی که خامنه ای خود را برهمه امور مشرف می داند و کوچکترین تصمیمی در نظام باید از تایید وی گذرانده شود چگونه جریانی مانند اصلاح طلبان با پیش داشت چالش برانگیز بودن دولتشان با باندهای قدرت , بر این موضوع تاکید می ورزند که قادر به ایجاد تغییرات اساسی در کشور خواهند بود ؟
