رضا تقی زاده
گزارش روز دوشنبه واشنگتن پست پیرامون ترور همسر وابسته نظامی اسرائیل در دهلی، و انتشار همزمان خبر خنثی ساختن اقدام تروریستی دیگری علیه «اسحاق گربر» سفیر اسرائیل در تفلیس، یک روز پس از احضار جوانشیر آخوندف سفیر جمهوری آذربایجان به وزارت خارجه جمهوری اسلامی و اعتراض نسبت به آنچه «همکاری با شبکه های جاسوسی اسرائیل» خوانده شده، نشانه بالاگرفتن رویارویی تلافی جویانه سرویس های اطلاعاتی دو کشور طی هفته های اخیر است.
روزنامه کیهان چاپ تهران که سردبیر آن مشهور به داشتن مناسبات نزدیک با منابع امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی است، در ۱۱ ژانویه سال جاری، پس از ترور مصطفی احمدی روشن، کارشناس دست درکار فعالیتهای اتمی ایران، طی یاد داشتی ضمن متهم ساختن سرویسهای اطلاعاتی آمریکا، بریتانیا و اسرائیل به دست داشتن در اقدام یاد شده، مدعی شد که «منافع رژیم صهیونیستی» در سراسر جهان هدف قرار خواهند گرفت.
روز بعد، روزنامه هاارتص چاپ تلاویو از قول «یرمان کوهن»، رییس سازمان امنیت داخلی اسرائیل، نوشت : «مهم نیست که اتهام دست داشتن اسرائیل در ترور کارشناسان اتمی ایران مقرون به حقیقت باشد یا خیر، در هر حال ایران یک کشور بزرگ است و اجازه نخواهد داد این گونه اقدامات ادامه یابند. آنها می خواهند مانع از ادامه ( ترورها ) بشوند، از این لحاظ رهبران اسرائیل را وادار خواهند کرد پیش از صدور دستور ترور های دیگر، به هزینه های آن ( تلافی جویی ایران ) فکر کنند.»
روز نامه کیهان با تاخیری نسبتا طولانی، در روز ۴ فوریه ضمن نقل مطلب ماه ژانویه روزنامه هاآرتص و اظهارات یرمان کوهن در این مورد، بار دیگر موضوع تلافی جویی ایران علیه اسرائیل را مطرح ساخت.
روزنامه تایمز
روز شنبه ۱۱ فوریه جاری روزنامه تایمز چاپ لندن مقاله مفصلی پیرامون حضور آزاد ماموران اطلاعاتی اسرائیل در جمهوری آذربایجان، با هدف گردآوری اطلاعات و تدارک اقدامات مخفی در داخل ایران خبر داد.
احضار سفیر جمهوری آذربایجان به وزارت خارجه جمهوری اسلامی، یک روز بعد از انتشار مقاله تایمز صورت گرفت و گلایه هایی را نیز برای تاخیر در انجام چنین اقدامی در سایر نشریات و سایت های داخلی ایران، منجمله سایت تابناک منسوب به محسن رضایی، بر انگیخت.
دو روز قبل از انتشار مقاله تایمز، شبکه تلویزیونی-خبری ان بی سی، از قول مقامات آمریکایی، مدعی شد که سازمان مجاهدین خلق و سازمان جاسوسی برون مرزی اسرائیل موساد در ترور دانشمندان و کارشناسان هسته ایران همکاری دارند.
مقاله روزنامه تایمز حاوی نقل قولهای مستند، با معرفی مصاحبه شوندگان دانشگاهی، و اعضاء سابق دولت آذربایجان بود. در مقاله یاد شده به حضور گسترده سپاه پاسداران در جمهوری آذربایجان نیز اشاره شده بود و اقدامات باز و کمتر پوششی ماموران ایرانی را با عملیات موثرتر ماموران اسرائیلی مقایسه کرده بود.
در مقاله یاد شده از مرزهای مشترک ایران و جمهوری آذربایجان، که فرصت تردد کنترل نشده در آنها به راحتی فراهم است، به عنوان منطقه خاکستری یاد شده بود.
یک مامور سازمان اطلاعاتی اسرائیل آذربایجان را برای تدارک عملیات پنهان جاسوسی علیه ایران با نروژ در زمان جنگ علیه هیتلر مقایسه کرده و با کو را از این لحاظ «مرکز تغییر و تحولات سریع و عمیق خوانده بود.»
انگیزه های جمهوری آذربایجان
بعد از بروز سردی نسبی در مناسبات ترکیه و جمهوری آذربایجان، که تا حدود زیادی ناشی از نزدیک تر شدن ترکیه به ارمنستان طی چند سال اخیر است، اسرائیل تلاش کرده که فضای خالی شده را تا حد ممکن پر کند.
عامل دیگری که در نزدیک شدن اسرائیل و جمهوری آذربایجان نقش موثر داشته، مناسبات گرم جمهوری اسلامی با ارمنستان است. از این لحاظ، باکو نزدیکی به تلاویو را اقدامی متناسب در قبال مناسبات گرم تهران و ایروان میبیند.
نیاز اسرائیل به تامین انرژی، و نیاز آذربایجان به افزایش ظرفیت دفاعی خود، این نزدیکی را از توجیهات بیشتری برخوردار ساخته. اسرائیل ۳۰ در صد از نفت خام مصرفی خود را از آذربایجان دریافت میکند، و مایل به خرید گاز طبیعی از آن کشور است.
در مقابل، اسرائیل نیرو های نظامی و امنیتی آذربایجان را آموزش داده و به آن کشور اسلحه تحویل میدهد. ساخت یک کارخانه مونتاژ هواپیماهای بدون سرنشین در آذربایجان تازه ترین نمونه همکاری های نظامی دو کشور است.
از این لحاظ، و به رغم نزدیکی های فرهنگی و مذهبی مردم جمهوری آذربایجان که شیعه مذهب اند، با مردم ایران، دولت آذربایجان همکاری نزدیک با اسرائیل را، بی اعتنا به نارضایتی عمیق جمهوری اسلامی، در جهت مصالح خود میبیند.
سابقه ترور ها و تصویر آینده
عوامل اطلاعاتی-امنیتی وابسته جمهوری اسلامی طی ۳ دهه گذشته، علاوه بر تعقیب و ترور مخالفان سیاسی مقیم خارج نظام، متهم به تدارک و اجرای اقدامات تروریستی علیه کشور های دیگر، بخصوص اسرائیل، نیز بوده اند.
انفجار روز ۱۸ ژوئیه سال ۱۹۹۴ مرکز یهودیان ( ساختمان آمیا ) در بوئنس آیرس پایتخت آرژانتین که به کشته شدن ۸۵ نفر و زخمی شدن ۲۰۰ نفر انجامید، قویا به جمهوری اسلامی نسبت داده شده و پرونده آن ضمن احضار تعدادی از مقامات ارشد جمهوری اسلامی همچنان در دست پیگیری است.
طرح ترور عادل الجبیر سفیر عربستان سعودی در واشنگتن که موضوع آن در اکتبر ۲۰۱۱ مطرح گردید نمونه خبر ساز دیگری است که عوامل منسوب به جمهوری اسلامی متهم به تدارک آن شده اند.
در این رابطه، دو فرد ایرانی تبار و ایرانی، به نامهای منصور ارباب سیار، و غلام شکوری ( عضو ارشد سپاه ) در آمریکا به دادگاه احضار شده و پرونده آنها در دست بررسی است.
جمهوری اسلامی، در گذشته از درگیر ساختن مستقیم عوامل خود در اقدامات امنیتی و یا طرحهای تروریستی خارج از کشور، تا حد امکان، پرهیز داشت.
با این وجود، فشار های فزاینده علیه جمهوری اسلامی طی دو سال اخیر، و افزایش تعداد ترور ها علیه دست در کاران برنامه های موشکی و اتمی جمهوری اسلامی این روال را ظاهرا تا حدودی تحت تاثیر قرار داده است.
جمهوری اسلامی همچنین، در صورت اتخاذ تصمیم، قادر به استفاده از اتباع لبنانی و فلسطینی و هم چنین اقوام مناطق مرزی دارای ریشه مشترک با قوم های ایرانی، در اجرای طرحهای پنهانی خارج از کشور است.
اسرائیل، نیز بجای استفاده از ماموران اسرائیلی، و به دلیل آگاهی از هزینه سنگین به دام افتادن احتمالی ماموران خودی، عموما از اتباع کشور هدف در اجرای طرحهای تروریستی استفاده میکند.
مجله «فارن پالیسی» ( سیاست خارجی ) چاپ آمریکا در ۱۴ ژانویه سال جاری مدعی شد که ماموران اسرائیلی با آمریکایی معرفی کردن خود گروه جندالله در بلوچستان و عبدالملک ریگی را به همکاری با خود فراخوانده اند-مشابه گزارش همکاری مجاهدین خلق با موساد در ترور کارشناسان هسته ای ایران که هفته گذشته مورد ادعای ان بی سی قرار گرفت.
بی شک همراه با افزایش فشار های خارجی علیه جمهوری اسلامی، اقدامات تروریستی و خرابکاری در داخل ایران، مشابه ارسال کرم رایانه ای موسوم به استاکسنت، انفجار های مشکوک در مرکز موشکی ایران در کرج، و مرکز هسته ای ایران در اصفهان، و ترور دست در کاران برنامه های موشکی و اتمی، ادامه خواهد یافت.
در مقابل اقدامات تلافی جویانه ایران نیز علیه کشور های متخاصم، بدون پذیرفتن مستقیم مسئولیت دست داشتن در آنها، همچنان پیگیری شده و رفتار های خارجی جمهوری اسلامی را خشن تر میسازد.
منبع : رادیو فردا
