گفت و گوی حسام یوسفی با خانم موژان طاهر
خانم موژان طاهر کارگردان سینما و فعال حقوق زن در 12 فروردین سال 1395 در شهر تهران کنار برج میلاد دست به اعتراض برهنه زد او می‌گوید «این روز را برای نه گفتن به جمهوری اسلامی و قوانین ضد زنش انتخاب کردم.»
مبارزه بر سر حقوق زنان در طول سه دهه گذشته همیشه با دشواری‌ها و محدودیت‌های حکومتی روبه‌رو بوده است. فعالین این عرصه از مبارزه اجتماعی در طول فعالیت برای احقاق خواسته‌های خود با دستگیری و فضای ترس از سوی دولت مواجه شده‌اند. در همان حال زنان که از بسیاری از حقوق خود در نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی محروم هستند از حق اعتراض نیز محروم‌اند. سرکوب‌های سیاسی از اوایل قدرت گیری جمهوری اسلامی ایران گریبان زنان را گرفت. آن‌ها را وادار به پذیرفتن حجاب اجباری کردند. گشت‌های سرکوب گر و اسیدپاش ظهور پیدا کردند و دنیای زنان را ناامن‌تر کردند. تبعیض‌های فاحشی در قبال زنان اعمال کردند و دولت حاکم تماماً سعی بر به حاشیه کشاندن زنان داشت. طوری که آنان را به ابزار جنسی و ماشین تولیدمثل تبدیل کند. آن‌ها را در کنج خانه اسیر کند و نیز انواع خشونت‌ها را به آنان روا دارند. درعین‌حال زنان ساکت ننشستند و جنبش‌ها و سازمان‌های خود را علیه وضع موجود ساختند. با وجود سرکوب‌های گسترده، جنبش‌ها و فعالین حقوق زنان برای ابراز اعتراض خود دست به ابتکارات گوناگون زدند تا بتوانند گوشه‌ای از خواسته‌های خود را فریاد بزنند.
در چند سال اخیر می‌توان به جنبش‌های بزرگی اشاره کرد که خود را دل جامعه جا دادند و دولت ایران نیز با وجود محدودیت‌های زیاد نتوانست در مقابل چنین جنبش‌هایی بایستد. جنبش آزادی‌های یواشکی زنان در ایران یکی از جنبش‌هایی بوده است که در چند سال گذشته سروصدای زیادی به پا کرد و زنان ایرانی از آن استقبال کردند.
پدیده دیگری از اعتراض که در ایران مورداستفاده زنان قرار می‌گیرد جنبش برهنه است. گروهی به اسم «فمن» در سال 2008 در کشور اکراین علیه مردسالاری و تجارت سکس در این کشور شکل گرفت. زنان این گروه با برهنه کردن خود و نشان دادن سینه‌های خود که شعارها و خواسته‌های خود را روی سینه و بدنشان می‌نویسند، اعتراض خود را ابراز می‌کنند.
پس‌ازآن این جنبش به مصر رسید. پس از تحولات موسوم به بهار عربی و انقلاب مصر در سال 2011 علیا ماجده المهدی یکی از زنانی بود که در اعتراض به قوانین دینی دست به اعتراض برهنه زد. پس‌ازآن که او از سوی نیروهای تندرو اسلامی تهدید به مرگ شد، زنان در بسیاری از نقاط جهان با برهنه کردن خود از حرکت علیا ماجده المهدی دفاع کردند. تعدادی از زنان ایرانی در خارج از کشور نیز با برهنه کردن خود از علیا ماجده المهدی دفاع کردند و این نوع اعتراض به ایران راه پیدا کرد. این در حالی است که بسیاری از فعالان حقوق زن نسبت به اعتراض برهنه منتقد هستند. آن‌ها معتقدند که اعتراض برهنه ادامه کالایی بودن زن و نماد سکسیستی آن است.
پدیده جنبش برهنگی در ایران در روز 12 فروردین سال 1395 شکل دیگری به خود گرفت. خانم موژان طاهر کارگردان سینما و از فعالین حقوق زنان در شهر تهران دست به اعتراض برهنه زد. ایشان روز 12 فروردین که سال روز تأسیس جمهوری اسلامی ایران است را برای چنین اعتراضی انتخاب کرده و پس از خارج شدنش از ایران عکس‌های خود را علنی کرد.
ایشان در گفت‌وگویی با حسام یوسفی می‌گوید: «اقدام من در روز 12 فروردین پیام نه به جمهوری اسلامی را داشت. پیام من به زنان این است که در داخل ایران هم می‌توان فعالیت کرد و فریاد حق‌طلبانه سر داد.»
حسام یوسفی : آیا اعتراض شما چه تأثیری بر وضعیت زنان خواهد گذاشت؟
موژان طاهر: «این نوع اعتراض به زنان در ایران جسارت بیشتری می‌دهد که خود را در صحن مبارزه علیه وضع موجود پیدا کنند. زنانی هستند که از ابراز حقوق خود و مبارزه برای آن ترس دارند و قدم به جلو برنمی‌دارند. من با این کارم خواستم این جسارت را به زنان بدهم تا دیگر ساکت نباشند. من روی بدن برهنه‌ام نوشتم نمی‌خواهم دیگر برده باشم. این فقط حرف من نیست. بلکه حرف بسیاری از زنان در ایران است. حرف زنانی است که زیر قوانین ضد زن له‌شده‌اند. زنانی که حتی حق ابراز احساس خود را ندارند. من دیگر نمی‌خواهم برده باشم زیرا می‌خواهم آزادباشم و تنم متعلق به خودم باشد. این را به نمایندگی تمام زنانی که صدایشان به‌جایی نمی‌رسد، بیان کردم. این اقدامم را در شرایط خیلی دشوار و بغرنجی انجام دادم. زیر سایه حکومتی که زنان معترض را دستگیر می‌کند و در گوشه زندان حبس می‌کند.»
حسام یوسفی: فکر می‌کنید زنان در ایران چگونه می‌توانند وضع موجود را تغییر دهند؟
موژان طاهر: «اول از هر چیز باید زنان آگاه باشند. وضعیت خود را بشناسند و بدانند که در چه شرایطی هستند. خود را و خواسته‌هایشان را بشناسند و در راستای خواسته‌هایشان بیشتر مبارزه کنند. سازمان خود را داشته باشند و با قوانینی که به آن‌ها ظلم می‌کند بجنگد. من فکر می‌کنم که زنان باید قدرت اصلی مبارزاتی خود را به دست بیاورند و باقدرت وارد جامعه شوند و نه گرفتن را یاد بگیرند. نه گفتن به تمام قوانینی که زنان را زیر سلطه خود می‌گیرند. در کنار آن باید فرهنگ صحیح انسانی را در جامعه اشاعه دهند. آن‌ها باید باهم باشند. پشت‌هم باشند و باهم دست در دست هم داشته باشند و جلو بروند. بدون قدرت و آگاهی و عدم اتحاد نمی‌شود به جایی رسید. »
9 آپریل 2016
[youtube_sc url=”https://www.youtube.com/watch?v=iW5MDXek_SU”]
[youtube_sc url=”https://www.youtube.com/watch?v=m1D6PTaqBLQ”]
