بهرام رحمانی
بدون شک تحلیل وقایع خونین عراق، بدون توجه به وقایع جاری و نقش مخرب حکومت اسلامی ایران در منطقه، ناقص است. چرا که این وقایع را نیز باید در چهارچوب جنگ‌های موسوم به جنگ‌های نیابتی» در کشورهای منطقه مورد بحث و بررسی قرار داد. جنگ‌هایی که از یک طرف از سوی حکومت اسلامی و از سوی دیگر، با رقبایش در جریان است و اکنون به مراحل بسیار حساس و خطرناکی رسیده است.
اعتراضهای مردمی گسترده‌ای که از روز اول اکتبر در سراسر عراق آغاز شد و هم‌چنان ادامه دارد، هشداری واقعی و جدی به دولت و نیروهای سیاسی غالب بر این کشور است که مسئول وضعیت ناگوار کنونی در کشور و شرایط وخیم زندگی شهروندان، بهویژه فقر، گرانی، بیکاری و سوءاستفاده از قدرت هستند.
وب‌سایت‌های رصدکننده ترافیک جهانی اینترنت، شامگاه پنجشنبه گزارش دادند که دسترسی به اینترنت هم‌چنان در بیش از ۷۵ درصد مناطق عراق ممکن نیست و تمامی شبکههای اجتماعی و پیام رسان‌ها فیلترند.
روز چهارشنبه ۱۰ مهر -۲ اکتبر، تظاهرات اعتراضی در نقاط مختلف بغداد نسبت به نابسامانی اقتصادی، فساد دستگاه دولتی و بیکاری ادامه پیدا کرد. شبکه تلویزیونی «الشرقیه» تصاویری از بغداد را نشان داده که معترضان خیابان را مسدود کرده اند و لاستیک اتومبیل‌ها را به آتش می‌کشند. اعتراض‌ها در روز دوم و سوم نیز با خشونت نیروهای امنیتی روبه‌رو شد.
خبرگزاری رویترز روز جمعه ۱۲ مهرماه، به نقل از منابع بیمارستانی و پلیس خبر داد که آمار قربانیان در پی اعتراضات چند روز اخیر به ۴۴ تن رسیده است. ۱۶۰ نفر نیز زخمی شدهاند که ۲۶۰ نفر از آنها، از نیروهای امنیتی عراق هستند.
به‌گزارش تلویزیون الحدث، مردم ناصریه عراق، ساختمان استانداری را به تصرف خود درآوردند. آنان علیه فساد دولتی و جنایات شبهنظامیان وابسته به حکومت اسلامی ایران، تظاهرات کردند.
تظاهرات مردم عراق از سوی نیروهای امنیتی که عمده آنها از حشدالشعبی شبهنظامیان وابسته به سپاه پاسداران هستند به رگبار بسته شده و تاکنون تعدادی کشته و مجروح شدند.
مسئله انرژی، نابسامانی خدمات عمومی، بدی وضع معیشت و فساد در نهادهای قدرت شهروندان عراقی را سال گذشته نیز در شهرهای مختلف این کشور به خیابان کشانده بود.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل خواستار انجام تحقیقات «سریع و شفاف درباره کشته‌شدگان و ناپدیدشدگان اعتراضهای خیابانی» عراق شد و از حکومت بغداد خواست که مانع آزادی بیان و برگزاری تجمعات مسالمتآمیز تظاهرکنندگان نشود.
در این بیانیه، سازمان ملل نگرانی خود را از به‌کارگیری گلوله‌های حقیقی برای سرکوب تظاهرکنندگان و جوانان معترض اعلام کرد که خواستار کار و پایان یافتن فساد در دستگاه حکومتی و اکنون «تغییر دولت» در عراق هستند.
تظاهرکنندگان در خیابانهای عراق حکومت این کشور را فاسد و ناکارآمد و دست‌نشانده حکومت اسلامی ایران میدانند و در شعارهایشان خواستار برکناری دولت و هم‌چنین خروج نیروهای ایرانی از کشور خود هستند.
بر اساس گزارش رسانههای بینالمللی برای چهارمین روز متوالی امروز جمعه نیز مرکز بغداد صحنه درگیریهای شدید میان تظاهرکنندگان و نیروهای نظامی بود. تظاهرکنندگان در شعارهای خود خواستار تغییر دولت در عراق شدند. به‌گزارش خبرنگار خبرگزاری فرانسه نیروهای نظامی به روی تظاهرکنندگان آتش گشودند.
دولت بغداد برای جلوگیری از ارتباط تظاهرکنندگان با یکدیگر و پخش تصاویر و اخبار اعتراضهای خیابانی در شبکههای اجتماعی هم‌چنان دسترسی عمومی به اینترنت را قطع کرده است.
بنا به گزارش‌های مختلف، بیش‌تر تظاهرکنندگان از فارغ‌‌التحصیلان بیکار دانشگاه‌‌ها هستند که علیه بیکاری و علیه فساد به‌خیابان آمدند. اما آن چه از اظهارنظرها و عکس‌‌العمل‌ها در رسانههای حکومت اسلامی ایران می توان مشاهده کرد این است که هم حکومت اسلامی ایران و هم نیروهایی که طرفدار حکومت اسلامی هستند بهویژه گروه مسلح حشدالشعبی، به‌شدت مخالف این تظاهرات هستند و به این دلیل گزارش داده‌اند که «دستهای مشکوکی در کار هست» که میخواهد عراق را به ناآرامی بکشاند.»
در این تظاهرات‌ها، شعارهایی از جمله «ایران برو بیرون» علیه حکومت اسلامی ایران و در محکومیت دخالت های آن در امور داخلی عراق و هم‌چنین علیه شبهنظامیان متحد تهران سر داده شد.
یکی از شعارهای رایج که طی سه روز گذشته از چندین هزار معترض عراقی شنیده میشود این است که «بغداد حره حره، ایران، بره بره» است: «بغداد، آزاد، آزاد؛ ایران برو بیرون، بیرون.»
بسته‌شدن مرز در حالی صورت میگیرد که حکومت اسلامی برای ارسال شمار زیادی از زائران مراسم اربعین به‌عراق مدت‌هاست برنامه‌‌ریزی کرده و این امر از نظر سیاسی برای مقامات حکومت اسلامی ایران پراهمیت است. تا آغاز سفرهای اربعین به عراق حدودا ۱۰ روز بیش‌تر باقی نمانده است.
تظاهرکنندگان عراقی نه تنها از عملکرد دولت و ضعف خدمات‌‌رسانی آن خشمگین هستند، بلکه پس از این که از سوی احزاب پر نفوذ و تعدادی از سیاسیون «مزدور» خوانده شدند آتش خشم آنها شدت و گسترش یافت.
در ادامه اعتراضهای گسترده در شهرهای مختلف عراق، افزایش کشته شدگان و زخمی‌ها، وزارت خارجه عراق نیز از احضار سفیر حکومت اسلامی ایران در بغداد، به دلیل اظهارات اخیرش خبر داده است. هم‌زمان در بسیاری از مناطق عراق دسترسی به اینترنت هم‌چنان قطع است.
وزارت خارجه عراق روز شنبه یازدهم مهر – سوم اکتبر، در بیانیهای اعلام کرد با احضار ایرج مسجدی، سفیر حکومت اسلامی ایران در بغداد، مراتب اعتراض دولت عراق به اظهارات اخیر او ابلاغ شده است.
سفیر حکومت اسلامی ایران در بغداد، چند روز پیش در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «دجله» گفته بود در صورت حمله آمریکا به ایران، نیروهای آمریکایی «در هر جا، از جمله در عراق» با پاسخی شدید روبه‌رو خواهند شد.
عبدالکریم مصطفی، معاون وزارت خارجه عراق، این اظهارات را محکوم کرده و به سفیر حکومت اسلامی در بغداد گفته است کشورش «هرگز اجازه نخواهد داد که عرصه درگیریهای بینالمللی شود یا عملیاتی در آن علیه دوستان و همسایگانش انجام گیرد.»
ایرج مسجدی مشاور سابق قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، است و در رویدادهای اخیر عراق نام او و هم‌چنین دیگر مقام‌‌های حکومت اسلامی در رسانههای عراقی مطرح شده است.
طی ۹ ماه گذشته، ۹ نفر از نظامیان ارشد ارتش عراق که در بازپس گیری استان‌‌های غربی و شمالی کشور از دست داعش نقش داشته‌‌اند عزل شدهاند و بسیاری در این روند دست نیروی برون مرزی سپاه پاسداران را دخیل میبینند.
با بالا گرفتن تنش‌ها بین ایران و آمریکا، سفیر ایران در بغداد به‌تازگی در گفتگو یا یک کانال تلویزیونی عراقی تهدید کرده است که در صورت حمله آمریکا به ایران، نیروهای آمریکایی در عراق «با پاسخی شدید» مواجه خواهند شد. هم‌زمانی برکناری الساعدی با این تهدید برای بسیاری در عراق سئوال برانگیز شده است. ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق، مشاور سابق قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران است.
بسیاری از سیاست‌مداران عراقی نقش قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، و ابومهدی المهندس، یکی از فرماندهان مهم میدانی نیروهای شیعی عراقی مورد حمایت ایران، را در این قضایا برجسته میبینند. ابومهدی المهندس فرماندهی است که نیروهایش پس از سیل جنوب ایران در خوزستان مستقر شدند.
معترضان به این که کشورشان بازیچه دعوای ایران و آمریکا شده اعتراض دارند و هم‌چنین میگویند که بعد از این همه تلاش الساعدی در نبرد با داعش حق او نیست که با او این‌‌طور برخورد شود. تظاهرکنندگان میگویند ایران به طور خزنده در حال تضعیف ارتش و سوار کردن یک کپی از سپاه پاسداران، یعنی حشدالشعبی، بر امور جامعه شان است.
معترضان هم‌چنین بر این باورند که شبه نظامیان وابسته به حکومت اسلامی ایران عامل سرکوب اعتراضات سال گذشته بصره هستند که حدود ۳۰ کشته به‌جا گذاشت. معترضان بصره، کنسولگری ایران در این شهر را نیز به آتش کشیدند.
در اعتراضهای چند روز اخیر در شهرهای عراق شعارهایی علیه حکومت اسلامی نیز سر داده شده و وزارت خارجه ایران نیز روز پنجشنبه از زائران ایرانی که قصد شرکت در مراسم اربعین را دارند خواست که سفر به عراق را تا اطلاع ثانوی به تاخیر بیندازند.
مراسم مذهبی اربعین که حدود ۱۰ روز دیگر برگزار خواهد شد در سال‌‌های اخیر برای حکومت اسلامی ایران، اهمیتی فراوان یافته و برنامه‌‌ریزی گسترده و صرف مبالغ بسیار برای آن از مدت‌‌ها پیش آغاز شده است.
دفتر نمایندگی رهبر حکومت اسلامی ایران در امور زائران در عراق، پنجشنبه ۱۱ مهر از زائران ایرانی خواست بیش‌تر از یک شب در کربلا نمانند. او اما دلیل این امر را «کثرت جمعیت» دانست.
نجفی گفت: «در اربعین باید رعایت حال مردم عراق هم بشود و بیش از یک شب در خانه‌های آنها اقامت نکنند و مشکلات آنها را هم در نظر بگیرند.»
سردار قاسم رضایی، فرمانده مرزبانی نیروی انتظامی نیز روز پنجشنبه اعلام کرد که در پی ناآرامیهای عراق و به دلیل مسائل امنیتی مرزهای خسروی و چذابه از شب گذشته بسته شدند.
رضایی گفت پس از برقراری امنیت این دو مرز بازگشایی و به زائران کربلا اطلاع رسانی خواهد شد.
با گذشت تنها یک سال از نخست وزیری عادل عبدالمهدی، او اکنون با بزرگ ترین اعتراضات خودجوش در شهرهای مختلف عراق مواجه شده که از شهرهای شیعه‌نشین نجف و ناصره و کوت در جنوب تا خیابانهای پایتخت و «منطقه سبز» بغداد را دربر گرفته است.
به گزارش خبرگزاری رسمی روسیه «اسپوتنیک» به نقل از رسانههای ایران این مطلب را سردار قاسم رضایی، فرمانده مرزبانی ناجا ضمن بیان این مطلب خاطرنشان کرد مرز ایران و عراق به دلایل امنیتی بسته شده است.
به‌نظر میرسد حکومت اسلامی ایران، با وجود این که از دولت عادل عبدالمهدی چندان رضایت ندارد، اما تمایلی هم ندارد که این دولت دچار مشکل شود. اگر دولت فعلی سقوط کند، این احتمال وجود دارد که تحولات سیاسی عراق چندان به نفع ایران تمام نشود.
کانون اعتراضات در بغداد قرار دارد اما خشونت‌های دولتی در نصیریه در ۳۲۰ کیلومتری پایتخت شدیدتر است. در این شهر ۲۵ نفر در سه روز گذشته در درگیری با ماموران امنیتی جان باختند. جوانان معترض از دولت میخواهند برای آنها شغل ایجاد کند و خدمات عمومی بهتری ارائه دهد. آنها دولت را به فساد اقتصادی و فرقه‌گرایی و بی‌کفایتی متهم میکنند.
تاکنون دامنه اعتراضات مردمی در عراق به بیش از ۱۰ استان گسترش یافته است. مردم با راهپیمایی گسترده در محلههای فقیر‌نشین بغداد با سردادن شعارهایی خواستار محاکمه فاسدان و مبارزه با بیکاری شدند. معترضان هم چنین شعارهایی علیه نفوذ ایران در عراق سر دادند. برخی گروههای شبهنظامی طرفدار حکومت اسلامی ایران، به توسل به زور و خشونت علیه معترضان متهم شدند.
مقررات منع رفت و آمد در شهرهای الناصریه و العماره و الحله اعلام شد. نیروهای مبارزه با تروریسم عراق گفتند که برای جلوگیری از یورش معترضان به فرودگاه بغداد شامگاه چهارشنبه ۲ اکتبر، دست به تیراندازی زده است.
دولت عراق روز چهارشنبه ۲ اکتبر، برخی شبکههای اجتماعی و اینترنت در بعضی از بخش‌های کشور را در راستای مهار اعتراضات قطع کرد.
برهم صالح رییس جمهور عراق ضمن دعوت به «خویشتن داری» گفت «تظاهرات مسالمتآمیز حق قانونی است.» شورای امنیت ملی عراق نیز به ریاست عادل عبد المهدی نخست وزیر جلسه فوق‌العاده تشکیل داد.
یک اتاق بحران برای نظارت بر آزادی بیان و حمایت از معترضان در عراق تشکیل شده است. سازمان ملل نیز از دولت عراق خواسته تا حق آزادی بیان را رعایت کند.
امروز جمعه ۱۲ مهرماه ۱۳۹۸ – اکتبر ۲۰۱۹، معترضان در بغداد، پایتخت عراق بار دیگر به خیابانها آمدند و تظاهرات کردند.
بر اساس این گزارش، معترضان در بغداد با ندیده گرفتن مقررات منع رفت‌و‌آمد به خیابانها آمده و به اعتراضات چند روز اخیر خود علیه فساد حکومتی، بیکاری و نبود امکانات رفاهی ادامه دادند که با دخالت مامورین امنیتی به خشونت کشیده شد. این اعتراضات در شهرهای دیگر عراق نیز هم‌چنان ادامه پیدا کرد.
اعتراضات در حالی به جنوب عراق گسترش یافته است که بنا به گزارش ها شمار زیادی از تظاهرکنندگان در این منطقه مسلح هستند. طبق اعلام پلیس عراق، روز پنج شنبه در شهر دیوانیه در ۱۶۰ کیلومتری جنوب بغداد دو مامور پلیس و دو تظاهرکننده کشته شدند.
در جریان درگیری‌ها در شهر حله در این روز نیز یک نفر از معترضان کشته شد. سه معترض دیگر نیز در بغداد جان باختند.
در درگیریهای این روزهای عراق، بخشی از معترضان علیه سیاست های ایران در عراق شعار می دادند و معتقدند که شبه نظامیان قدرتمند تحت حمایت حکومت اسلامی ایران، در سرکوب معترضان سهیم هستند. بسیاری از معترضان عراقی معتقدند گروه های شبه نظامی مورد حمایت حکومت اسلالمی ایران، سال گذشته در سرکوب های شدید بصره نیز حضور داشته اند.
یکی از معترضان به خبرگزاری فرانسه گفته که از شب گذشته در میدان تحریر بغداد جمع شده بودند تا نگذارند نیروهای امنیتی این میدان را به کنترل خود درآورند.
معترضان علیه حضور حکومت اسلامی ایران در عراق، شعار سر داده و با تاکید بر آزادی کشورشان، خواستار خروج سپاه پاسداران و شبهنظامیان متحدش از شهرهای مختلف این کشور شدند.
صداوسیمای جمهوری اسلامی روز پنجشنبه در گزارشی اعلام کرد: «به‌دلیل درگیری در برخی از شهرهای عراق مرزهای چذابه و خسروی از شب گذشته بسته شده و از زائران اربعین خواست از سفر به کربلا خودداری کنند.»
این منبع افزود: «وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با انتشار بیانیهای با اظهار تاسف از بروز برخی ناآرامیهای پراکنده در چند شهر عراق اطمینان دارد دولت و ملت عراق با همکاری همه گروهها، احزاب و شخصیت‌‌ها بهویژه مراجع عظام تقلید و دیگر رهبران دینی، مذهبی و سیاسی برای آرام کردن فضای ملتهب کنونی وارد عمل شده و اجازه تداوم برخی تحرکات را که به‌ضرر ملت عراق بوده و باعث سوءاستفاده بیگانگان خواهد شد نخواهند داد.»
در یک گزارش ویدئویی، فیلم بردار عراقی میگوید: «ایرانی‌ها(مزدوران سلیمانی) دارند مردم عراق را می کشند… در این ویدئو دیده میشود که شماری از نظامیان عراقی به معترضان پیوسته اند. در واقع این نظامیان از نیروهای وفادار به سرلشکر الساعدی هستند که چند روز پیش با فشار و تهدید سپاه پاسداران از کار برکنار شد.
سرلشکر الساعدی(عکس کنار) یکی از فرماندهان معروف به «فرماندهان آزادسازی» عراق از دست داعش است و در بسیاری از عملیات آزادسازی شهرهای عراق از دست داعش مشارکت مستقیم داشته و بر همین اساس محبوبیتی در میان طیف‌های مختلف عراقی دارد به گونه‌ای که حتی در برخی موارد به‌عنوان گزینه تصدی پست نخست وزیری مطرح شده است.
برخی نمایندگان پارلمان عراق از بافت‌های دینی مختلف و هم چنین تعدادی از قبایل عراقی نیز به این تصمیم اعتراض کرده و آن را موجب بی‌اعتمادی در ساختار نظامی کشور دانسته و خواستار بازگشت این فرمانده ارشد عراقی به منصب خود شدند.
هم‌زمان سفارتخانه‌های آمریکا و انگلیس در بغداد با صدور اطلاعیه‌‌های جداگانه از برگزاری این تظاهرات حمایت و از کاربرد خشونت علیه تظاهرکنندگان ابراز نگرانی کرده اند.
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا نوشت: در این میان برخی شبکههای عراقی نیز تحت تاثیر فضای سنگین جریان رسانهای سعودی و بعثی، کم و بیش با روند اعتراضات همراه شده و به تشویق تظاهرکنندگان و نیز پخش شایعات این جریان رسانهای می‌‌پردازند، امری که باعث شگفتی ناظران شده است.
«باشگاه خبرنگاران جوان» وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز به نقل از دبیرکل گردان‌های اهل الحق(عوامل سلیمانی) نوشته است: «آن چه در تظاهرات اخیر دیده شد دلیلی بر وجود دستهای خبیثی است که میخواهند ثبات عراق را برهم زنند.»
شبکه دوچه‌وله آلمان، در گزارشی به نقل از یک کارشناس امور منطقه درباره اعتراضات اخیر عراق اعلام کرد: «جمهوری اسلامی یکی از مسببین اصلی مشکلات امروز عراق است» و در توضیح آن افزود: «رژیم ایران این تصور را دارد که جامعه عراق را باید مثل ایران توسط نیروهای بسیجی و پاسدار و گروههای شبهنظامی که در خارج از دولت عمل میکنند، اداره نماید و سعی دارد مدل حکومت خود را در عراق پیاده کند.»
یک کارشناس فرانسوی نیز در تلویزیون این کشور گفت: «بسیاری از معترضان علیه دولت شعار داده و عکس سرلشکر عبدالوهاب الساعدی که در روزهای گذشته از ریاست سازمان مبارزه با تروریسم کنار گذاشته شد را در دست داشتند. سرلشکر الساعدی، یک شیعه عراقی است که به آمریکا نزدیک است و به همین دلیل، نیروی قدس سپاه پاسداران با فشار بر دولت عراق باعث برکناری او و خشم عراقیها شده است.»
خبرگزاری رویترز نیز در گزارشی به نقل از یک معترض عراقی نوشت: «این یک دولت نیست، مجموعه‌‌ای از احزاب و شبهنظامیان فاسد است که عراق را نابود کرده‌‌اند.»
گفته میشود که از منطقه سبز بغداد صدای انفجارهای متعدد به گوش رسیده است. خبرگزاری آلمان روز پنجشنبه به نقل علی البیاتی، عضو کمیسیون حقوق بشر عراق نوشته است که تاکنون ۱۴۸۴ نفر در جریان تظاهرات اعتراضی عراقیها زخمی شدهاند. بیش‌تر معترضان جوان هستند.
این اعتراضات یک سال پس از به قدرت رسیدن عادل المهدی، نخست وزیر عراق صورت گرفته است و چالش جدیدی برای این کشور محسوب میشود.
گفته میشود که کمیسیون مبارزه با فساد دولت برای آرام کردن اعتراضات دستور اخراج هزار نفر از کارمندان دولتی را صادر کرده است.
ستار العبیدی، یکی از تظاهرکنندگان که ۲۷ سال دارد در بغداد به خبرنگار خبرگزاری آلمان میگوید: «ما دشمن دولت نیستیم.» مشکل اصلی او تامین زندگی خانواده و دو فرزندش است و به نداشتن درآمد کافی و محل کار ثابت اعتراض میکند. العبیدی میگوید برای کشوری که تولید کننده نفت است مانند عراق، «قابل قبول نیست که قادر به حل مشکلات خود نباشد.»
اعتراض تظاهرکنندگان به‌طور عمده به فساد شدید در دستگاه‌‌های دولتی، بیکاری، کمبود آب آشامیدنی، خدمات مختلف، قطع برق و ضع معیشت نابسامان است.
برکناری ژنرال عبدالوهاب الساعدی، فرمانده نیروهای ضدتروریسم عراق از مقام خود نیز یکی از عواملی بوده که مردم را به خیابانها کشانده است. گفته میشود این ژنرال عالی‌‌رتبه وابستگی به هیچ‌‌یک از جناح ها ندارد و مخالف اعمال نفوذ ایران و حشدالشعبی در عراق است.
یک مقام دولتی که نخواسته نامش فاش شود به خبرگزاری فرانسه گفته است که هدف اصلی آن است که ژنرال عبدالوهاب الساعدی با شخصی نزدیک به ایران جایگزین شود تا نیروهای بخش ضد تروریسم مانع فعالیت‌‌های حشد الشعبی نشوند.
امروزه فاصله طبقاتی میان توده‌‌های مردم و حکومت عراق، و فساد گسترده دولتی، کاملا آشکار شده است. آن‌چه وضعیت را وخیمتر کرده است این است که فریاد عدالت‌خواهی مردم اغلب نادیده گرفته شده و حتی با خشونت با آن برخورد میشود.
پس از حمله نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به عراق در سال ٢٠٠٣ که به سقوط حکومت صدام حسین منتهی شد، این کشور دائم گرفتار ناآرامی، انفجار، درگیری نیروهای شبهنظامی، جنگ داخلی و هم‌چنین ظهور داعش بوده که چند سال بخش‌های بزرگی از خاک عراق را در اشغال داشت.
به‌گفته نهاد شفافیت بینالملل که کشورها را از نظر فساد مالی رده‌‌بندی میکند، عراق دوازدهمین کشور دنیا از نظر فساد مالی و اداری است.
صندوق بینالمللی پول نیز میگوید، عراق در بین کشورهای دارای ذخایر اثبات شده نفت خام در جهان در رتبه چهارم قرار دارد، اما بخش اعظم جمعیت ۴۰ میلیونی کشور با مشکلاتی چون فقر، فقدان بیمه خدمات درمانی، عدم دسترسی به آموزش و پرورش رایگان و آب آشامیدن سالم مواجه اند.
به‌گفته کارشناسان و نهادهای بینالمللی فساد در عراق در جهان ضرب‌‌المثل شده است. تا به حال حدود ۴۵۰ میلیارد دلار در عراق گم شده است. مردم به شدت نسبت به سیاست‌مداران عراقی بدبین هستند.
اخیرا عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق به دعوت عربستان به این کشور سفر کرد. عربستانی ها می گویند که عملیات آرامکو کار ایران بود. در ۱۴ سپتامبر، پالایشگاه های نفتی آرامکو سعودی در شرق عربستان با هواپیماهای بدون سرنشین و موشک مورد حمله قرار گرفتند.
در حالی که دولت عراق هم با ایران دوستی دارد، هم با آمریکا و هم با عربستان؛ ولی تاکنون بین ایران و عراق روابط «نه جنگ و نه صلح» در جریان بوده است. حکومت اسلامی ایران، معاهده عدم تجاوز با عراق امضاء نکرده است و حتی مسایلی که از قطع نامه ۵۹۸ باقی مانده را حل و فصل نکرده اند تا صریحا یک معاهده صلح بین عراق و ایران امضاء شود به همین دلیل، بین دو حکومت ایران و عراق «وضعیت نه جنگ و نه صلح» حاکم است.
حکومت اسلامی ایران، با نفوذترین حکومت در عراق است و توانسته نه تنها سیاست مداران، بلکه برخی از نیروهای سازمان یافته مسلح هم‌چون حشدالشعبی را نیز بخرد. انتخابات اخیر عراق و نتایج انتخابات پارلمانی لبنان و جنگ یمن و جنگ داخلی سوریه به یکدیگر مرتبط هستند زیرا حکومت اسلامی در همه داین کشورها، دخالت مستقیم دارد و از نیروهای وابسته به‌خود، در رقابت با رقبایش سود میبرد.
عبد المهدی گفته است: به سعودی اطمینان دادم که از خاک عراق به این کشور حمله نمی‌شود. نخست وزیر عراق در نشستی که «الشرق الاوسط» در آن شرکت کرد برخی افسران را به رفت‌و‌آمد در سفارت کشورهای خارجی متهم کرد.
عادل عبد المهدی نخست وزیر عراق گفت روابط عراق و سعودی از استحکام برخوردار است. او افزود که ملک سلمان خادم حرمین شریفین و شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در جریان سفر اخیرش به سعودی به‌خوبی ماموریت او برای تنش‌زدایی در منطقه را درک کردند. این سخنان در دیدار با چند رسانه از جمله سه شبکه ماهواره‌ای عراق و «الشرق الاوسط» مطرح شد. او از «الشرق الاوسط» به‌عنوان «روزنامه مهم و بزرگ» یاد کرد.
عبد المهدی در پاسخ به سئوال «الشرق الاوسط» گفت «موضع سعودی درباره نقش عراق در منطقه عالی بود. من با ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین و شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد دیدار و گفتگو کردم که بسیار شفاف و عمیق بود.»
عبد المهدی خاطرنشان کرد «موضوع گفتگوها با پادشاه و ولیعهد درباره مسائل متعدد منطقهای از جمله افزایش تنش بین آمریکا و ایران و تنش بین ایران و سعودی و اوضاع یمن بود.»
او در ادامه گفت «سعودی دیدگاه خود را به طور شفاف درباره اوضاع منطقه مطرح کرد و می‌توان گفتم شواهد خوبی درباره برقراری آرامش وجود دارد.»
عبد المهدی یادآور شد «دولت عراق پیش از این یعنی در دوره توقیف نفتکش‌ها بین انگلیس و ایران در زمینه برقراری آرامش نقش‌آفرینی کرده است. همین موجب تقویت نقش و اعتبار عراق در میان گروههای درگیر شد.»
او درباره حمله به تاسیسات آرامکو سعودی و نتایج آن بر کل منطقه گفت: «سعودی عراق را به حمله به تاسیسات نفتی آرامکو متهم نکرد. وقتی دیدگاه عراق را در این باره توضیح دادم آنها از ما تشکر کردند. ما به سعودی اطمینان دادیم که از عراق هیچ حمله‌ای به خاک سعودی انجام نخواهد شد.»
عبد المهدی توضیح داد «ایجاد راهکار برای بحران یمن کلید حل تنش‌های منطقه است. امیدوارم به مرحله آتش‌بس و حل و فصل کامل مشکلات در آن‌جا برسیم. اظهارات امیدوارکننده‌ای از سوی سران سعودی در این باره مطرح شد. ما روابط خوبی با همه کشورها از جمله یمن و دولت پرزیدنت عبد ربه منصور هادی داریم. ما با جنبش(انصارالله) نیز در تماس هستیم. عراق از هیچ گروهی به ضرر گروه دیگری در یمن حمایت نمی‌کند. وظیفه ما انتقال پیام های سازنده است که می‌تواند به برقراری صلح منجر شود.»
بر اساس گزارش‌های مختلف، در پی اعتراض ها در بغداد پایتخت عراق، نخست وزیر عراق، در بیانیهای مقررات منع رفت‌و‌آمد در بغداد را اعلام کرد. براساس این بیانیه، منع رفت‌و‌آمد پیش تر در سه شهر ناصریه، عماره و حله نیز به اجرا درآمده بود و اکنون حکم آن برای بغداد نیز صادر شده است. بنا بر بیانیه دولت، این محدودیت‌‌‌ها تا طلاع ثانوی ادامه خواهند یافت.
شایان ذکر است، این تجمعات سراسری که در اعتراض به بیکاری، فساد دولت و نبود خدمات عمومی ضعیف برپا شده، خواستار تغییر دولت به دلیل ناکامی در بهبود اوضاع، تامین خدمات عمومی و رفع بیکاری از طریق ایجاد شغل از مهم‌ترین خواست معترضان است. اما نیروهای پلیس برای متفرق کردن مردم معترض از همان روز اول، با خشونت به جان مردم افتادند.
معترضان سحرگاه روز ۳ اکتبر 2019 در بغداد، تلاش کردند وارد منطقه حفاظت شده یا سبز شوند. منابع متعدد خبری از شنیده شدن صدای انفجار در منطقه سبز بغداد خبر داده‌اند.
منطقه سبز محدوده‌ای در بغداد است که ساختمان‌های دولتی و سفارتخانه‌ها در آن واقع شده و به‌شدت محافظت میشود.
آن‌گونه که در گزارش‌‌ها آمده معترضان با تجمع در بغداد و به آتش کشیدن «پل جمهوریت»، نیروهای امنیتی را وادار کردند تا با استفاده از گاز اشکآور مانع از ورود آنها به منطقه سبز بغداد – که منطقهای سیاسی و امنیتی است- شوند. تداوم تظاهرات و حضور نیروهای امنیتی به مسدود شدن برخی از خیابانهای مناطق مرکزی بغداد منجر شد.
نیروهای انتظامی در بغداد سه پل منتهی شونده به منطقه سبز بغداد، محل استقرار ساختمان های دولتی و سفارتخانه ها را بسته اند.
پریشب در نتیجه سقوط دو موشک در منطقه سبز انفجاراتی رخ داد. موشک اول در نزدیکی سفارت ترکیه و موشک دوم در نزدیکی یک پل منفجر شد.
معترضان هم چنین راه منتهی شونده به فرودگاه بین المللی بغداد را مسدود کردند اما با این حال مقامات عراق می گویند کار عادی فرودگاه ادامه دارد.
در استان های واسط و ذیقار نیز ساعات منع رفت و آمد اعلام شده است.
تظاهرکنندگان در استان نجف ساختمان حکومت محلی را آتش زدند و استاندار دستور آزادی همه معترضان بازداشت شده را صادر کرده است.
بیکاری گسترده و نارضایتی از خدمات عمومی در ژوئیه ۲۰۱۸ سبب بروز اعتراض هایی در جنوب عراق شد و سپس به دیگر نقاط این کشور از جمله پایتخت رسید.
حوادث خونین سال گذشته بصره هم با دخالت حکومت اسلامی روی داده بود. تظاهرکنندگان عراقی نیز درخواست‌‌هایشان بهبود خدمت‌رسانی، تامین آب شرب و بهبود وضعیت معیشتی‌شان بوده که وحشیانه سرکوب شدند.
مالکی رییس ائتلاف دولت قانون در واکنش به تظاهرات اخیر بغداد در صفحه توئیتر خود نوشت: «آن چه امروز در میدان التحریر بغداد رخ داد تاسف آور است و به نفع هیچ کس نیست.» او معترضان را به حفظ آرامش و احترام به قانون در تظاهرات شان فراخواند.
مالکی، هم چنین درباره وقوع درگیری میان تظاهرات کنندگان و نیروهای امنیتی هشدار داد و از آنان خواست از زیر ساخت ها و اموال عمومی و خصوصی حفاظت کنند.
قیس خزعلی، دبیر کل گردان های اهل الحق عراق با حمایت از خواسته های اقتصادی مردم، درباره تلاش برخی برای ایجاد آشوب در شهرهای عراق گفت: «آن چه در تظاهرات اخیر دیده شد دلیلی بر وجود دست های خبیثی است که میخواهند ثبات عراق را برهم زنند.»
او در بیانیهای اعلام کرد: «وجود کشته و زخمی در میان تظاهراتکنندگان و نیروهای امنیتی در این حجم نشان‌دهنده وجود دستهای خبیثی است که میخواهد ثبات کشور را حتی به قیمت جان مردم به بازی بگیرد.»
خزعلی، با اشاره به این که پیش‌تر درباره برپایی تظاهرات هشدار داده بود، تاکید کرد هم‌چنان در خصوص فرصت طلبی برخی برای برهم زدن سلامت این اعتراض ها هشدار می دهد.
او اعلام کرد اطلاعات موثقی از وجود دستهای پشت‌پرده برای ایجاد بیثباتی و تشنج در این تظاهرات در دست دارد.
هیئت رییسه پارلمان عراق روز چهارشنبه، در بیانیهای اعلام کرد که کمیته‌‌های امنیت و دفاع و حقوق بشر را مسئول انجام تحقیقات لازم در خصوص حوادثی کرد که در تظاهرات مردم در خیابانهای این کشور رخ داد.
در این بیانیه آمده است که بر اساس ماده ۲۸ قانون اساسی، برگزاری تظاهرات مسالمتآمیز حق مردم است، با این حال نیروهای امنیتی را به حفظ نظم کلی با خویشتن داری و استفاده نکردن از خشونت در تعامل با تظاهراتکنندگان فراخواند.
هوشیار عبدالله، نماینده پارلمان عراق، با انتقاد شدید از عملکرد نیروهای امنیتی به دلیل استفاده از خشونت برای متفرق کردن تظاهرات کنندگان از مسئولان ذی ربط خواست گزارش تحقیقات خود را در این رابطه به سرعت در اختیار پارلمان قرار دهند.
او با اشاره به این که تظاهرات مسالمتآمیز حق مسلم و مندرج در قانون اساسی عراق است و هیچ طرفی در هیچ شرایطی حق سلب آن را ندارد تاکید کرد: «متاسفانه برخی از کسانی که جزو نیروهای امنیتی محسوب میشوند اقدام به استفاده از گاز اشکآور و بعد از آن به کارگیری گلوله های جنگی علیه تظاهرات کنندگان کرده اند.»
پارلمان عراق در همین رابطه اعلام کرد: کمیسیون‌های امنیت و حقوق بشر مامور آغاز تحقیقات در این رابطه شدهاند.
با این وجود حیدر الفوادی، یکی از اعضای دیگر پارلمان عراق، با تاکید بر حقانیت خواست تظاهراتکنندگان ابتکار ۱۱ ماده ای را برای حل مشکل عراق تقدیم عادل عبدالمهدی کرد.
او در نامه سرگشاده خود به نخست وزیر عراق، با اشاره به این که عبدالمهدی شخصا پیش از تصدی نخست وزیری به مشکلات عراق اذعان کرده و در مورد آن مطالبی را نوشته و از عملکرد اسلاف خود در حل آن انتقاد کرده بود، خطاب به نخست وزیر عراق این‌گونه نوشت: «اگرچه قرارداد 500 میلیارد دلاری جنابعالی با چین گامی در راه صحیح است اما این گام‌ها بسیار کند برداشته میشوند.»
جنین هنیس پلاسچارت، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در عراق نیز در با انتشار بیانیهای نوشت:
«از دولت عراق می‌خواهیم در برخورد با معترضان مدارا پیشه کند و جان و امنیت معترضان را که برای دست‌یابی به حقوق قانونی خود به خیابان ها می‌‌آیند و از اعمال خشونت خودداری میکنند به خطر نیندازد و هم‌چنین از جان سایر شهروندان و از اموال آنها حفاظت کند.»
حکومت اسلامی ایران، شبکه‌ای از متحدان دارد که از نوار غزه تا سوریه و لبنان و عراق را دربر میگیرد و به آن امکان می‌دهد درصورتی که بخواهد به منافع آمریکا یا متحدان آن حمله کند.
تهدید علیه عبور کشتی‌های نفتکش از تنگه هرمز هم گزینه‌ای دیگر حکومت اسلامی است. اما مشکل این است که حکومت اسلامی ایران که درگیر یک تحریم همه‌جانبه است، گزینه‌های زیادی ندارد و به درازا کشیدن زمان بن‌بست تحمل‌پذیر نیست زیرا در حکم مرگ تدریجی است. از این‌رو، دست به ماجراجویی‌های عجیب و خطرناکی میزند مانند سرنگون کردن پهباد آمریکا در خیج فارس، تا به رقبای خود نشان دهد او قدرت دارد به‌منافع دشمنان خود بهویژه آمریکا در منطقه لطمه بزند. البته برخی این تحرکات نظامی حکومت اسلامی را جنگ‌طلبی میدانند اما به‌نظر من، شاید این تحرکات حکومت اسلامی، تلاشی برای پیشگیری از حمله به ایران است. سپاه پاسداران حکومت اسلامی با توقیف کشتی‌ها، بمب‌گذاری بر آنها و حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان و حمله به معترضین توسط نیروهای حشدالشعبی در عراق و غیره میخواهد نشان دهد که اگر به ایران حمله شود نیروهای وابسته به حکومت اسلامی می توانند منطقه را به آشوب بکشند. به‌عبارت دیگر، احتمالا به باور تحلیل گران و کارشناسان سیاسی – نظامی حکومت اسلامی ایران، این اقدامات ماجراجویانه و خطرناک می‌تواند احتمال حمله نظامی آمریکا و متحدانش به ایران را منتفی سازد و یا تا انتخابات سال آینده ریاست جمهوری آمریکا به تعویق بیاندازد. در هر صورت همه این اقدامات خطرناک حکومت اسلامی می‌تواند به جنگ تمام عیاری منجر شود و تر و خشک را با هم بسوزاند.
بی‌گمان مشکلات عراق پیچیده‌‌‌اند و بازسازی زیربناهای اقتصادی و فرصت های شغلی زمان می برد. علاوه بر این، عراق به زمین مناقشه ایران و آمریکا و عربستان و… تبدیل شده است که این هم به مشکلات عمده برای مردم عراق تبدیل شده است.
در واقع پس از حمله آمریکا به عراق و سقوط صدام حسین، زمینه برای نفوذ حکومت اسلامی ایران در این کشور، به‌طوری فراهم شد که تاکنون هم ادامه دارد. اکثریت جمعیت آن را شیعیان تشکیل می‌‌دهند و حکومت اسلامی در میان آنها نفوذ زیادی دارد. شکلگیری داعش نیز زمینه را برای حضور و نفوذ سیاسی و نظامی حکومت اسلامی در در عراق، بیش از پیش گسترش داد به‌طوری که حکومت اسلامی رسما و علنا به شکلگیری و تسلیع نیروهای شیعی حشد الشعبی پرداخت.
بیش‌تر معترضان عراقی، جوانان و نوجوانان بیکاری هستند که به بیکاری ۲۵ درصدی کشور، فساد دستگاه‌‌های دولتی و کمبود مزمن آب و برق اعتراض دارند. بیش‌تر این جوانان به دو دسته تقسیم میشوند: دانش آموختگان دانشگاه‌‌ها که دیگر امیدی به یافتن کار ندارند؛ و افرادی که به جبهه‌‌های مبارزه با داعش رفته بودند و پس از بازگشت به آنها شغل یا پاداشی داده نشده است. بیش‌تر معترضان نوجوان در انتخابات قبلی حتی واجد شرایط سنی رای دادن نبوده‌‌اند و دولت فعلی را کاملا از خود جدا میدانند.
جوانان عراقی به رسانه‌ها میگویند که اکنون در این کشور «شغل‌‌فروشی» باب شده و هر کس که خواستار استخدام در ادارات دولتی یا شرکت‌‌های وابسته باشد باید مبالغ هنگفتی پول، گاه تا ۱۰ هزار دلار، بپردازد تا به او شغلی بدهند. آنها علاوه بر این به «پارتی‌‌بازی و فرقهای مذهبی» در استخدام‌‌ها هم اعتراض دارند.
تحقیقاتی که توسط بی.بی.سی صورت گرفته حاکی از رواج غیرقانونی متعه دختران نوجوان در میان شیعیان عراق است. این تحقیقات نشان داده است که برخی روحانیون شیعه عراق در برابر دریافت پول به اجرای مراسم ازدواج موقت – متعه یا صیغه – مبادرت می ورزند که در مواردی مربوط به صیغه دختران نوجوان است. قوانین عراق متعه را منع کرده اما این رسم مورد تایید شیعیان است و در میان برخی از آنان رواج دارد.
در این نوع ازدواج – که گاه از آن با عنوان ازدواج برای عیاشی هم یاد میشود – زن با دریافت مبلغی پول برای مدتی معین، گاه حتی چند ساعت، در اختیار مرد قرار میگیرد. تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که برخی از روحانیون شیعه به همین شیوه دختران خردسال را هم برای مردها صیغه میکنند که خلاف تعهدات دولت عراق در چارچوب کنوانسیون جهانی حقوق کودک و طبق قوانین این کشور جرم است.
براساس شواهدی که در این تحقیقات به دست آمده، در مواردی حتی دختران ۹ ساله نیز برای مردان صیغه شده و مورد بهره‌برداری جنسی قرار گرفته‌‌اند.
یکی از پرسش‌شوندگان در این تحقیقات گفته است که پس از مرگ شوهرش، برای دریافت کمک به یک روحانی شیعه مراجعه کرد اما توصیه این روحانی این بود که صیغه شود.
در طول این تحقیقات، پژوهش‌گران با تظاهر به این که متقاضی یا داوطلب متعه هستند با ده روحانی شیعه در کاظمین تماس گرفتند و هشت تن از آنان گفتند که آماده اجرای مراسم متعه یا «ازدواج برای عیاشی» هستند.
یکی از زنانی که در این تحقیقات با او مصاحبه شد گفته است که بار اول بدون این که آگاه باشد که متعه دارای مدت معینی است و پس از آن، متارکه به‌طور خودکار صورت میگیرد، با یک مرد ازدواج کرد اما شوهرش پس از انقضای مدت متعه، ناپدید شد. او گفته است که پس از آن برای گذران زندگی، بارها صیغه شده است.
مدافعان ازدواج موقت معتقدند که این نوع ازدواج مانع از «فساد» ناشی از ارتباط جنسی «غیرشرعی» بین زن و مرد میشود اما منتقدان اعتقاد دارند که موقتی بودن این نوع ازدواج زمینه ساز سوءاستفاده و بهره‌برداری جنسی است. به‌گفته آنان، به‌خصوص دختران خانواده‌‌های کم درآمد و زنانی که در تامین معیشت با دشواری مواجه هستند در معرض خطر بیش تری قرار دارند و بدون حمایت قانونی لازم، وسیله شهوترانی مردان قرار میگیرند.
در زمان صدام حسین متعه جرم محسوب می‌‌شد و برای آن مجازات هایی شامل جریمه نقدی و حبس پیش بینی شده بود اما با سقوط حکومت او و قدرت گرفتن گروههای مذهبی شیعه در عراق، این رسم رو به گسترش گذاشت. هنوز هم قوانین عراق متعه را مجاز نمی‌‌داند.
پس از صدام حسین، برخی گروههای شیعه دولت را برای تغییر قوانین ازدواج به خصوص در مورد اجازه ازدواج دختران خردسال تحت فشار قرار دادند که در مواردی با اعتراض شدید بینالمللی هم مواجه شد.
به‌دنبال تنش‌هایی که در چند ماه اخیر در منطقه ایجاد شد خصوصا پس از حمله به تاسیسات نفتی عربستان(آرامکو) که آمریکا، اروپا و عربستان سعودی ایران را مسئول آن معرفی کردند.
آمریکا بانک مرکزی ایران را بار دیگر تحریم کرد، سه کشور اروپایی حاضر در برجام در بیانیهای اعلام کردند که در صورتی که ایران گام بعدی کاهش تعهدات خود را عملی کند، از برجام خارج خواهند شد. در این بیانیه آمده بود: «وقت آن رسیده که ایران با یک چارچوب مذاکره درازمدت درباره برنامه هسته‌ای و مسائل امنیتی منطقه که شامل برنامه‌های موشکی‌اش هم میشود، موافقت کند.»
رهبر حکومت اسلامی، گفته است که باید تمامی خاکریزهای دشمن را فتح کرد، یا به مدد سلاح و پول یا با «امدادهای الهی.» او در سال ۹۳ در اوج مذاکرات هسته‌ای در دیدار با وزیر امور خارجه، سفیران و مسئولان نمایندگی‌‌های ایران در خارج از کشور گفته بود: «واقعیت این است که میدان دیپلماسی عرصه پنجه انداختن است و اگر کسی بدون اعتقاد راسخ به هدف، به این کار اقدام کند یا در همان موقعیت و یا در نهایت شکست خواهد خورد.»
خامنهای در بخش دیگری از سخنان اخیر خود با تاکید بر حضور ایران در سایر کشورهای منطقه گفت: «نگاه و نقش سپاه در جغرافیای مقاومت در منطقه معیار دیگری برای قضاوت درباره سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. نقش سپاه پاسداران در این عرصه به قدری برجسته است که دشمنی آشکار مستکبران و جبهه بدهای عالم را علیه سپاه برانگیخته است که البته دشمنی این جبهه خبیث برای سپاه پاسداران افتخار بزرگی است. نباید قناعت کنیم به منطقه خودمان و با انتخاب یک چهاردیواری، کاری به تهدیدهای پشت مرزها نداشته باشیم. نگاه وسیع فرامرزی که مسئولیتش با سپاه است، عمق راهبردی کشور است و گاهی از واجب‌ترین واجبات هم لازم‌تر میشود اما برخی متوجه این مسئله نیستند.»
خامنهای این بار نه تنها سپاه را به ادامه فعالیت در منطقه تشویق میکند، بلکه از مرزهای منطقه نیز فراتر رفته و به فرماندهان سپاه میگوید به منطقه و یک چهار دیواری قناعت نکنید و با آمیختن مذهب این کار را واجب‌ترین واجبات می‌نامد.
او در حالی در گفتگو با نظامیان به‌عمق راهبردی ایران اشاره میکند که این عبارت مفهومی گسترده در روابط بینالملل دارد و پایه های آن بر اساس قدرت نرم و غیرنظامی است. این پایه‌‌های قدرت نرم برای رهبر حکومت اسلامی، همان شیعی‌گری و اتصال به هم‌پیمانان هم‌‌کیش از یمن تا سوریه و عراق و لبنان است.
او با اشاره به مسائل بینالمللی گفت: «اگر به تحولات منطقه و جهان با دقت نگریسته شود، متوجه می‌‌شویم که دشمنان هرچه بیش تر هزینه میکنند، بیش تر ضرر میکنند. آنها با هزینههای گزافی داعش را به‌‌وجود آوردند و از آن حمایت‌های تسلیحاتی، مالی و تبلیغاتی کردند و حالا که با همت جوانان سوریه، عراق و ایران داعش از بین رفته است، به دروغ میگویند ما داعش را نابود کردیم!»
در حالی که مرکز آمار ایران در تازه‌‌ترین گزارشی که منتشر کرده نرخ تورم سالانه در شهریور ماه امسال برای خانوارها را ۴۲/۷ اعلام کرده است. رهبر حکومت اسلامی سیاست فشار حداکثری آمریکا را سیاستی شکست خورده و بی‌‌فرجام دانسته و گفت: «آمریکایی‌ها خیال می‌‌کردند با تمرکز بر فشار حداکثری بهویژه در زمینه اقتصادی، می‌توانند ایران را به نرمش و زانو درآورند اما خودشان دچار زحمت و مشکل شدهاند. آنها برای وادار کردن رییس جمهور کشورمان به ملاقات، به التماس هم افتادند و رفقای اروپایی را هم به کمک خواستند، اما نتوانستند و تا این ساعت فشار حداکثری شکست خورده و بنده قاطعانه می‌گویم که تا آخر هم در این فشار حداکثری شکست خواهند خورد.»
او در سخنان اخیر خود گفت: «سلطه‌گران به‌گفته خودشان میخواهند ایران به کشوری عادی یعنی منطبق با سازوکار نظام سلطه تبدیل شود اما جمهوری اسلامی از آغاز شکلگیری خود با نظام سلطه مقابله کرده و از این پس نیز مطلقاً تسلیم زورگویان جهانی نمی‌شود و راه انقلابی‌گری و مقابله با سلطه‌گران را قطعا ادامه خواهد داد.»
سخنان خامنهای با فاصله اندکی پس از نخستین گفتگوی تلویزیونی قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس منتشر شد مصاحبه‌‌ای که سلیمانی در آن از جنگ ۳۳ روزه لبنان سخن گفت و در این گفتگو وجهه‌‌ای عرفانی به خامنهای داد. سلیمانی گفت که در اوج جنگ و در شرایطی بد به دیدار خامنهای میرود و او پیش‌‌بینی میکند که حزب الله لبنان پیروز می شود و توصیه‌‌هایی مذهبی برای پیروزی در جنگ به سلیمانی میکند.
طرح ریخته شده توسط رهبر حکومت اسلامی و نماینده دیپلماسی‌‌اش، قاسم سلیمانی با تصویری از آنان در کنار حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان تکمیل شد.
حکومت اسلامی ایران، متشکل از گروههای مختلف مافیایی و تبه‌کاری است که چهل سال از جامعه ایران قربانی میگیرند و اموال مردم را به یغما می‌برند. برای مثال، دوره احمدی نژاد می‌گفتند ۷۰۰ میلیارد دلار پول گم شده و حالا در عراق ۴۵۰ میلیارد دلار! برادر شیخ حسن روحانی به‌دلیل رشوه‌خواری و اختلاس زنداین شده و بیت رهبری این حکومت نیز میلیاردها دلار از اموال عمو می را به حیب زده است.
درگیری و تنش میان گرایش «حکمت» به رهبری عمار الحکیم و شبهنظامیان موسوم به «عصائب اهل الحق» به رهبری قیس الخزعلی و تبادل اتهامات میان آنها در باره پرونده‌‌های ترور، سرقت مسلحانه و تصرف اموال دولتی، پرسش‌هایی در مورد حقیقت و پیش زمینه‌های این اتهامات را در میان عراقیها مطرح کرده است.
یکی از این اتهامات تصرف «میدان الجنادریه» یا «میدان طلایی»، بود که نه تنها یکی از مهم ترین کاخ های ریاست جمهوری حکومت سابق عراق در آن واقع شده است، بلکه این منطقه به بیش از ۳۵ هزار متر مربع احاطه شده بود. این منطقه پس از اشغال عراق توسط ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ و سرنگونی صدام حسین به‌دست مجلس اعلی عراق که با شبهنظامیان خود از ایران آمده بود اشغال شد و قصر صدام حسین به تصرف عبدالعزیز الحکیم پدر عمار الحکیم درآمد.
برملا شدن نام میدان «الجنادریه» در اتهامات میان قیس خزعلی و عمار حکیم، قیمت‌های به ارزش میلیاردها دلار املاک و مستغلات این منطقه را در ذهن عراقیها تداعی کرد که چگونه خیلی از آنها که اهل بغداد بودند اما نمی‌‌توانستند یک قطعه از این زمینها را بخرند در حالی که عبدالعزیز الحکیم که تازه وارد بغداد شده بود با زور سر نیزه تمام این املاک و مستغلات دولت عراق که جز اموال عمومی به‌شمار میرود را تصرف کرده و به‌صورت قطعه‌‌ای آنها را می‌‌فروخت.
به‌گفته منابع عراقی، اموال دولتی در الجادریه والکراده و دیگر اموال دولتی و خصوصی متعلق به رهبران ارشد حکومت سابق عراق در سایر استان‌‌ها همه پس از سقوط حکومت سابق توسط احزاب و شخصیت‌‌های مورد حمایت ایران مانند مجلس اعلی عراق به رهبری الحکیم تصرف شد.
منطقه الجادریه یکی از زیباترین و گران ترین محلههای بغداد به‌شمار میرود، این منطقه پیش‌تر برای اقامت وزرای و مقامات ارشد دولت عراق بود. منطقه دارای خیابان بزرگ و پوشیده از درختان خرما و چمن‌‌های سرسبز است. این منطقه، هم‌چنین دارای بزرگ ترین کاخ‌‌های بغداد است. قیمت هر متر مربع این زمینها که همه بوسیله احزاب مورد حمایت حکومت اسلامی ایران غارت شد، حدود ۳۰۰۰ هزار دلار آمریکایی است.
از دیگر اهمیت این منطقه، در مرکز بغداد واقع شده است اما به دلیل دیوارهای بتونی که طی سال‌‌های گذشته برای حفاظت از مقرهای و دفاتر احزاب این مناطق بنا شد، مناطقه هر روز شاهد ترافیک سنگینی است.
وقایع اخیر و درگیری ها میان گرایش «حکمت» به رهبری عمار الحکیم و عصایب اهل حق به رهبری قیس خزعلی فاش کرد که ارزش املاک و مستغلات غارت شده بیش ۱۵۰ میلیارد دینار عراقی معادل ۱۲ میلیون دلار بوده است.
بیش از ۱۰۰۰ ساختمان دولتی توسط احزاب شیعه وابسته به حکومت اسلامی ایران غارت شدند و افرادی که این املاک و مستغلات را به‌تصرف خود درآوردند، هیچ سمت رسمی در دولت نداشته بلکه با توسل به زور و سلاح شبهنظامیان خود آن را به‌تصرف خود درآوردند.
یکی از نمایندگان عراق گفته است خارج کردن املاک و مستغلات دولتی عراق از دست شبهنظامیان و احزاب شیعه آسان نیست باید از طریق بسیج همه نهادهای دولتی صورت گیرد.
برخی منابع عراقی میگویند عمار حکیم علاوه بر این اموال منزل شخصی طارق عزیز وزیر خارجه سابق عراق و خانه میشل عفلق رهبر و بنیان‌گذار حزب بعث که با آثار و کتاب‌هایش به‌صورت موزه در آمده بود را به تصرف خود درآورده است.
خامنهای در یکی از سخنرانی‌هایش در شهریورماه سال ۸۳، مراحل تشکل «تمدن اسلامی» را به این شکل توضیح داده است: «ما یک انقلاب اسلامى داشتیم، بعد نظام اسلامى تشکیل دادیم، مرحله بعد تشکیل دولت اسلامى است، مرحله بعد تشکیل کشور اسلامى است، مرحله بعد تشکیل تمدن بینالملل اسلامى است. ما امروز در مرحله دولت اسلامى و کشور اسلامى قرار داریم.»
مرحله پایانی حرکت تمدنی در دیدگاه خامنه ای، مرحله تشکیل تمدن بین الملل اسلامی است. پس از تشکیل کشور اسلامی، «بعدش دنیای اسلامی است. از کشور اسلامی میشود دنیای اسلام درست کرد؛ الگو که درست شد، نظایرش در دنیا به وجود می‌آید.» (۲۴/۰۷/۱۳۹۰)
حزبالله در لبنان، زینبیون و فاطمیون در پاکستان و افغانستان؛ حشد الشعبی در عراق و حوثیها در یمن و حزبالله در نوار غزه تحت رهبر سپاه قدس شاخه برون مرزی سپاه قدس حکومت اسلامی به فرماندهی قاسم سلیمانی، همان لشکر تمدن ساز خامنهای به حراست از مرزهای مورد نظر اوست!
هم‌چنین هشتم مهر ماه روز گذشته مجمع سراسری فرماندهان و مسئولین سپاه پاسداران در تهران تشکیل جلسه داد. سپاه پاسداران حکومت اسلامی ایران، در یک خبر رسمی اعلام کرد که در این اجلاس آخرین تحولات داخلی، منطقهای و بینالمللی مورد بررسی قرار گرفت و روی مقاومت و سیاست‌های سپاه تاکید شد. وحدت با سایر نیروهای مسلح و ارتقای ظرفیت و آمادگی‌های دفاعی برابر تهدیدات از بحث‌های اساسی این اجلاس بود.
در همین اجلاس، سرلشکر غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا گفت: «دکترین نظامی ما در قرارگاه مرکزی حضرت خاتم الانبیاء(ص) برای مدیریت بحران‌ها و جنگ آینده، براساس تجربه دوران دفاع مقدس و رویارویی‌های جاری در منطقه است.»
او افزود: «جدی و قطعی پنداشتن تهدیدات دشمن و ضرورت هوشیاری با برخورداری از اشراف اطلاعاتی، ایجاد و افزایش آمادگی مواجهه با همه سناریوهای احتمالی، برای اجتناب از غافل‌گیری و به‌کارگیری همه ظرفیت‌های لازم و حضور همه جانبه و میدانی برای تعیین سرنوشت جنگ احتمالی از جمله مواردی است که دکترین نظامی ما در قرارگاه مرکزی بر محور آن قرار دارد.»
اکنون مردم عراق، نمی‌خواهند حکومت اسلامی ایران در جامعه‌شان دخالت کند. قطع اینترنت، حکومت نظامی، تیراندازی مستقیم به تظاهرکنندگان، رد شدن با ماشین از روی معترضان، آشوبگر خواندن اعتراض کنندگان و…، تمام روش‌های حکومت اسلامی در سرکوب معترضان توسط حشد الشعبی در تظاهرات عراق اجرا شدند.
یکی از تظاهرکنندگان که صورت خود را پوشانده بود به خبرگزاری رویترز گفت: «مردم چپاول میشوند. اکنون مردم در خیابان گدایی میکنند. شغلی وجود ندارد، شما برای اعتراض می‌‌آیید، آنها به‌سمت شما گلوله شلیک میکنند.»
نخست وزیر عراق بامداد جمعه ۱۲ مهرماه در اقدامی که یک عقب‌‌نشینی آشکار به‌نظر میرسد در سخنرانی در تلویزیون مردم را به آرامش دعوت کرد و اقرار کرد مطالبات آنها را برحق خواند.
معترضان، هم‌چنین علیه حضور پاسداران حکومت اسلامی در عراق شعار سر داده و با تاکید بر آزادی کشورشان، خواستار خروج آنها و شبهنظامیان وابسته به آنان از شهرهای مختلف این کشور شدند.
شبکه خبری «الحدث» گزارش داده که تظاهرات کنندگان روز پنجشنبه پرچم حکومت اسلامی را در بغداد آتش زدند و عکس‌هایی را نیز در این زمینه منتشر کردند.
برخی معترضین عراقی میگویند کسانی کە بە ما شلیک میکنند عراقی نیستند، فارسی صحبت میکنند.
حکومت اسلامی ایران با تمام قوا از ائتلاف شیعی حاکم به ساختار فرقه‌گرای حکومت عراق یاری رسانده است. به‌علاوه، نظام سیاسی ایران با ایجاد و تقویت و گسترش شبهنظامیان شیعی در عراق، زمینه نفوذ خود در این کشور را فراهم آورده که خود یکی از عوامل بیثباتی و ناکارآمدی در عراق است. این نیروها در بسیاری موارد به دستگیری شهروندان عراقی و ترور دست می‌زنند.
قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه در میان نیروهای عراقی
قاسم سلیمانی فرمانده نیروی فرامرزی سپاه پاسداران در بسیج نیروهای شبهنظامی شیعه نقش مهمی دارد. پیش‌تر ایران از پشت پرده و با استفاده از نیروهای نیابتی حزبالله لبنان و حماس فلسطین عرض اندام می‌‌کرده، اما با ظهور داعش و بالا گرفتن درگیریهای داخلی در یمن، و نیز جنگ داخلی سوریه، سلیمانی مستقیما وارد عمل شده است.
آیت‌الله خامنهای در دیدار خود با مجمع فرماندهان سپاه در دهم مهر ماه ۹۸، از جمله گفت؛ … جمهوری اسلامی نه قصد دارد از سیاست خارجی متکی بر به‌کارگیری گروههای نیابتی مانند حزبالله و حشد الشعبی و حوثیها در منطقه دست بردارد، نه از چالش با آمریکا و اسرائیل، و هم‌چنین به‌دنبال رویکرد مذاکراتی با اروپا نیست.
نفوذ نظامی ایران هزینههای زیادی بر اقتصاد ایران که تحت فشار تحریم بوده و از سوء‌مدیریت نیز رنج میبرد، تحمیل کرده است. مثلا ایران میلیاردها دلار به‌عنوان وام‌‌های بلاعوض، و نیز ارسال اسلحه و سوخت برای سر پا نگه داشتن حکومت بشار اسد در سوریه، حوثیها در یمن، حزبالله در لبنان و حماس در فللسطین و حمایت از دولت شیعه عراق و خشد الشعبی و…، خرج کرده است. در واقع نفوذ حکومت اسلامی ایرانِ شیعه در کشورهای منطقه، به خطر بروز درگیریهای فرقهای در این نقطه از جهان دامن میزند.
عربستان سعودی و ترکیه سنی مذهب، برای مقابله با نفوذ این رقیب منطقهای خود، به گروههای افراطی سنی در منطقه کمک می‌‌رسانند.
یک نقطه قوت تظاهرات اخیر برخلاف اعتراضات پیشین در عراق، این بار تظاهرات و تجمعات هیچ رهبری ندارد و از سوی حزب خاصی تدارک دیده نشده است. آتش اعتراضات این‌بار به صورت خودجوش شعله‌ور شده و اکنون دولت متعجب عراق ستادی تشکیل داده تا دلیل گسترش چنین سریع این اعتراضات به شهرهای مختلف کشور را بررسی کند.
تظاهرات‌های پیشین اغلب از سوی مقتدی صدر، روحانی و سیاست مدار شیعه، ترتیب داده می‌‌شد و پلیس این کشور در سرکوب معترضان از خود خویشتن‌‌داری نشان می‌داد. معترضان این هفته اما پشتیبان و وابستگی به گروهی ندارند و دولت و نیروهای وابسته به حکومت اسلامی ایران نیز در سرکوب آنها نقش دارند و حتی ارتش را وارد خیابانها کرده و از تیراندازی مستقیم به جوانان ابایی ندارند.
شکی نیست که جنگ و ویرانی، تروریسم دولتی و غیردولتی، مذهبی و غیرمذهبی، درگیریهای فرقه‌‌های شیعه و سنی، حاکمیت دولتهای ملی-مذهبی، به‌همراه فقر، گرسنگی، بیکاری، سانسور و اختناق، و کشتارهای بی‌‌رحمانه، زندگی توده‌‌های مردم خاورمیانه را تباه کرده است. شاید در هیچ نقطه‌‌ای از جهان نمی‌توان نمونه‌‌ای از فجایع و وحشی‌گری‌هایی که در این منطقه در جریان است، سراغ گرفت. روزانه ده‌ها و صدها تن از مردم بی‌‌دفاع در سوریه، عراق، افغانستان، یمن و…، به دست گروهها و حکومت‌های شیعه و سنی و دولتهای حامی جهانی و منطقهای آنها، کشتار و یا از خانه و کاشانه خود رانده میشوند. شهرها و روستاها زیر بمباران‌‌های مداوم و سلاح‌‌های مخرب ویران میشوند.
شرایط مادی و فرهنگی پیدایش گروههای اسلامی از نوع داعش، النصره حشدالشعبی و غیره در خاورمیانه نیز محصول عملکردها و سیاست‌های وحشیانه همین حکومت‌های سرمایه‌داری جهانی و منطقهای است.
بنابراین، بسیار روشن و واضع است تا روزی که حکومت‌های وحشی و سرکوب‌گری و جنگ‌طلبی هم‌چون حکومت اسلامی بر سر قدرت هستند نه ایران و نه کشورهای منطقه خاورمیانه، نه تنها روزگار خوشی نخواهند داشت، بلکه وضعیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی‌شان نیز روزبه‌روز نیز بدتر و وخیمتر خواهد شد.
جمعه دوازدهم مهر ۱۳۹۸ – چهارم اکتبر ۲۰۱۹
