شکوه میرزادگی
سال هاست که به دلیل کارهایم در ارتباط با میراث فرهنگی، مرتب از چپاول آثار هنری قبل از انقلاب با خبر می شوم و رنج می برم: همان هزاران اثر هنری که پس از انقلاب از کاخ ها و موزه ها و خانه های مردم بیرون کشیدند و به عنوان «اموال طاغوت» مصادره و در انباری عظیم به نام «بنیاد مستصعفان» ریختند تا «مستکبران» جمهوری اسلامی بتوانند آن ها را از ایران خارج کنند و بفروشند. اکنون بسیاری از این آثار در موزه های شخصی اروپایی ها و آمریکایی ها و یا موزه های عمومی کشورهای حاشیه خلیج فارس به سر می برند؛ آثاری که اندکی شان صاحب خصوصی داشتند و بیشترشان جزو اموال ملی بودند. برخی از این آثار، که در موزه ی هنرهای معاصر نگهداری می شدند، اثر هنرمندان بزرگ ایران و جهان بودند که زیر نظر شهبانو فرح خریداری شده بودند و ایشان چند بار به طور علنی خطاب به مسئولین در ایران گفته اند که: «این آثار متعلق به مردم و جزو اموال ملی ست». اما این گواهی هم نتوانسته کاری انجام دهد و آن ها هنوز و همچنان از این اموال به عنوان «اموال طاغوت» نام می برند و هنوز هیچ کس خبری درست از وضعیت آن ها ندارد.
در این سال ها من هم، مثل بسیاری از علاقمندان به آثار هنری، فکر می کردم آخر چه بر سر این نقاشی ها و مجسمه ها آمده است؛ کجا هستند، به که و در کجا فروخته شده اند؛ و آیا روزی خواهد رسید که مردمان ایران بتوانند دوباره آن ها را در موزه های ملی شان تماشا کنند؟ و در این هفته ناگهان دریچه ای روشن مقابلم باز شد که به من می گفت: «بله، آن روز خواهد آمد».
دو روز پیش دولت آلمان اعلام کرد که یک اثر زیبای هنری، کار «توماس کوتور»، را که نازی های هیتلری از «ژرژ مندل» سیاستمدار فرانسوی ـ یهودی گرفته بودند، به بازماندگان او بازگرداندند.
این رسیدن حق به حق دار، پس از ماجرای تکان دهنده ای است که در نوامبر 2013 اتفاق افتاده؛ وقتی که حدود 1500 اثر هنری کشف شد که توسط نازی ها مصادره شده بود؛ آثاری از هنرمندان بزرگ، از جمله پیکاسو، ماتیس، شاگال،. از آن تاریخ تلاش های زیادی برای یافتن صاحبان اصلی و قانونی این آثار انجام شده و دور نیست که به زودی این آثار یا در موزه ها جای خواهند گرفت و یا به دست صاحبان قانونی شان خواهند رسید.
خبر خوبی بود. همین خبر کوچک می تواند نه تنها به من، که به همه ی عاشقان میراث فرهنگی ایران این امید را بدهد که، چه ما باشیم و چه نباشیم، روزی این اموال ملی به موزه های ما بازخواهند گشت. بله.. آن روز خواهد رسید. می دانم!
11 ژانویه 2019
